Kryzys na rynku kredytów hipotecznych w USA pokazał, jak istotne znaczenie dla rynku finansowego mają nieruchomości. Nieruchomość w gospodarce rynkowej jest towarem a w zasadzie prawa z nią związane. Określone cechy i prawa wynikające z nieruchomości (np. prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, prawo najmu czy prawo dzierżawy), podobnie jak każdy inny towar, są przedmiotem obrotu rynkowego.
Rynek nieruchomości, będąc częścią rynku kapitałowego, współistnieje z rynkiem papierów wartościowych, rynkiem stopy procentowej czy rynkiem walutowym. Poszczególne segmenty (subrynki) po części ze sobą współistnieją, a po części konkurują. Przykładem współistnienia jest silna zależność rynku nieruchomości i rynku stopy procentowej. Wzrost rynkowych stóp procentowych ma odzwierciedlenie w oprocentowaniu kredytów, a te wpływają na dostępność i opłacalność inwestycji w nieruchomości.
Przykładem konkurowania ze sobą jest fakt, że kapitał przyciąga różna dochodowość dostępnych na tych rynkach form inwestowania. Instrumentami konkurującymi ze sobą są: stopa oprocentowania depozytów (w różnych walutach) w bankach, dochody z akcji w postaci dywidend i zysków kapitałowych, dochody z obligacji w postaci odsetek i zysków kapitałowych, dochody z nieruchomości w postaci czynszów i zysków kapitałowych, dochody z instrumentów pochodnych.
Wysokie oprocentowanie lokat bankowych przy bessie na rynku akcji czy niskiej dochodowości nieruchomości przyciągnie kapitał do sektora bankowego. Wysoka dochodowość giełdy ograniczy zainteresowanie inwestora lokatami bankowymi czy rynkiem nieruchomości. I odwrotnie - bessa na giełdzie ożywi zainteresowanie rynkiem obligacji i nieruchomościami.
Uznanie nieruchomości za aktywa inwestycyjne przebiega w Polsce powolnie. Inwestorom instytucjonalnym nieruchomości dają całe spektrum różnorodnych strategii inwestycyjnych. W przypadku zastawu uzyskujemy dodatkowe środki pieniężne na różne cele inwestycyjne. W przypadku wynajmu (podobnie jak obligacje) nieruchomości generują przepływy pieniężne, które można różnie wykorzystywać. Nieruchomości w połączeniu z innymi instrumentami finansowymi pozwalają na budowanie zaawansowanych struktur portfelowych, zapewniających zyski bez względu na koniunkturę na giełdzie.
Osiągnięcie przez ceny nieruchomości w wielu polskich miastach poziomów europejskich spowodowało, że potencjał zarabiania na samym kapitale (wzrost ceny m2) jest już ograniczony. Potencjalne zyski bazują teraz na efektywnym zarządzaniu przepływami pieniężnymi z wynajmu lub leasingu przy wykorzystaniu instrumentów pochodnych na stopę procentową oraz kurs walutowy. Inwestycje rzeczowe stanowią doskonałe dopełnienie dużych portfeli inwestycyjnych.
Adam Wiśniewski
doradca inwestycyjny AXA Życie