Sejm i rząd działają, ale nie rządzą

Łukasz Kuligowski
rozwiń więcej
Jeśli Sejm przyjmie wotum nieufności wobec ministrów, to premier musi w ich miejsce powołać nowych. Nie może zastąpić ich osobami pełniącymi obowiązki ministrów, gdyż wówczas decyzje podejmowane przez takie osoby byłyby nieważne.

Pnie profesorze, jakie konsekwencje prawne wywołuje decyzja o skróceniu kadencji Sejmu?

- Tak naprawdę jedyną konsekwencją jest rozpisanie nowych wyborów. Cała reszta będzie bez zmian - Sejm i komisje sejmowe mogą się zbierać i obradować. Może to trwać aż do końca kadencji, czyli do dnia poprzedzającego pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu. Od dnia podjęcia uchwały o skróceniu kadencji okres ten trwa maksymalnie 60 dni. Może być krótszy, ale o terminie wyborów decyduje prezydent. Natomiast pierwsze posiedzenie Sejmu nowej kadencji musi się odbyć najpóźniej 15 dni od wyborów.

Czy skrócenie kadencji Sejmu może wpłynąć na prace rządu lub je zdestabilizować?

- O destabilizacji nie można w tym przypadku mówić. Rząd nie traci bowiem prawa do rządzenia. Swoje obowiązki wykonuje aż do dnia, w którym poda się do dymisji. Premier musi podać się do dymisji wraz z całym swoim rządem na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji. W tym dniu prezydent powinien powierzyć rządowi w stanie dymisji prowadzenie pewnych spraw aż do momentu powołania nowego rządu.

Gdyby nie doszło do powołania nowego rządu, to wówczas prezydent musi skrócić kadencję nowo wybranego Sejmu, który nie był w stanie powołać rządu. Obecny rząd działałby dalej, aż do powołania następnego rządu. Taki scenariusz można uznać jednak za katastroficzny i mało prawdopodobny.

Opozycja chce odwołać kilku ministrów. Czy gdyby jej się to udało, to sparaliżuje to prace Rady Ministrów?

- Nie powinno. Dużo zależy od premiera. Jeżeli przedstawi on prezydentowi na stanowiska ministrów nowych kandydatów, którzy zostaną powołani, to ciągłość prac rządu nie ustanie. Powstaje pytanie, czy po raz kolejny ministrami mogliby zostać ci, wobec których Sejm wyraził wotum nieufności. Konstytucja milczy na ten temat, ale w systemie demokratycznym zasadą jest, że ministrowie powinni mieć zaufanie Sejmu. Dlatego premier nie powinien odwołanego ministra ponownie nominować.

A czy bez powoływania nowego składu ktoś inny może zastąpić odwołanych ministrów i pełnić ich obowiązki?

- Jest to manewr niedopuszczalny. Ani konstytucja, ani ustawa o Radzie Ministrów nie zna takiej figury jak pełniący obowiązki ministra. W skład Rady Ministrów wchodzą premier, wicepremierzy i ministrowie, a nie ktokolwiek inny. Ustawa o Radzie Ministrów określa, że jeżeli stanowisko ministra jest nieobsadzone lub minister nie może pełnić funkcji, bo jest np. ciężko chory, to wtedy jego obowiązki przejmuje premier. Premier może także wyjątkowo powierzyć te obowiązki innemu ministrowi. Gdyby jednak w rządzie pojawiły się osoby pełniące obowiązki ministra, to decyzje takich osób nie byłyby ważne. Wydane rozporządzenia mogłyby być wówczas zaskarżane do Trybunału Konstytucyjnego jako wydane przez nieuprawnione osoby. Rozporządzenia mogą wydawać: premier, Rada Ministrów i ministrowie - nikt inny.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
prof. Piotr Winczorek, konstytucjonalista


Rozmawiał ŁUKASZ KULIGOWSKI

Infor.pl
Blisko 5 tysięcy złotych dla każdego. Staż pracy nie ma znaczenia. Wielka zmiana w przepisach. Pracodawca musi pieniądze wypłacić
14 cze 2025

Czy do dużo czy to mało? 4806 zł brutto ma wynieść od stycznia przyszłego roku płaca minimalna. Takiej stawki chce rząd. To znacznie mniej niż wcześniejsza propozycja resortu pracy i polityki społecznej, który optował za stawką 5020 złotych brutto. Ministerstwo przebiło nawet związkowców żądających 5015 złotych. Czy to już nieaktualne? Najnowsza propozycja rządu nie zadowala nikogo. Dla pracowników to ledwie 140 zł więcej w stosunku do wynagrodzenia obowiązującego obecnie. Dla przedsiębiorców to za dużo. Narzekają też związkowcy.

Rząd potwierdza: Opiekun osoby niepełnosprawnej bez odsetek od świadczenia pielęgnacyjnego. Zwrot. Świadczenie wspierające [stopień znaczny]
13 cze 2025

Panie redaktorze dlaczego nikt nie pisze i o tym się nie mówi o odsetkach, które trzeba było zapłacić za te miesiące które pobierało się świadczenie pielęgnacyjne i które trzeba było zwrócić do MOPS.

Czy 15.06.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka
14 cze 2025

Czas zaplanować weekend. Jeśli w planach duże zakupy, to trzeba ustalić czy koniecznie muszą być dziś, w sobotę 14.06.2025 albo dopiero w poniedziałek, bo niedziela jest z zakazem handlu. A może jednak nie - i jutrzejsza niedziela jest handlowa?

Kapitał zakładowy spółki z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników
13 cze 2025

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, dodatek z ZUS i termin na wniosek [Wyrok NSA]
13 cze 2025

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż 3-miesięczny termin na złożenie wniosku o zasiłek pielęgnacyjny nie ulega zawieszeniu na czas przysługiwania osobie niepełnosprawnej innego, konkurencyjnego świadczenia. W tym przypadku chodziło o dodatek pielęgnacyjny.

Sztuczna inteligencja zabierze 14% miejsc pracy. Jak wdrożyć AI w firmie i dlaczego nie można z tym zwlekać?
13 cze 2025

Automatyzacja i sztuczna inteligencja nie są już przyszłością – stały się teraźniejszością. Firmy stoją przed trudnym wyborem: albo zaczną zmiany już teraz, albo zderzą się z brutalną rzeczywistością, a na adaptację do niej nie będzie czasu. Jak odpowiedzialnie i skutecznie przygotować organizację oraz ludzi do nieuniknionych przemian?

500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie jest już coraz bliżej
13 cze 2025

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

Sąd nakazał przeliczenia emerytury. ZUS to zrobił, ale odliczył wcześniej pobrane emerytury
13 cze 2025

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce na naszym portalu. Dziś list czytelnika, który od dekady toczy (z niezadawalającym efektem) boje o ponowne przeliczenie swojej emerytury. Ponowne przeliczanie emerytur stało się medialnym tematem po słynnych wyroku TK z 4 czerwca 20224 r. (słynnym bo daje podwyżki emerytury i wyrównania nawet do 64 000 zł dla około 200 000 osobom, ale nie można z tego skorzystać bez pojedynku z ZUS w sądzie bo wyrok nie jest opublikowany w Dzienniku Ustaw). Nasz czytelni walczy o przeliczenie emerytury dużo wcześniej niż pojawił się ten wyrok. Oto jego historia.

O ile wzrośnie świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku?
13 cze 2025

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami czekają na ostateczną decyzję rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia. To właśnie od wzrostu minimalnej płacy zależy kwota świadczenia pielęgnacyjnego w 2026 roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...