Osoby wyjeżdżające za granicę, gdzie zamierzają spędzić urlop, powinny przed wyjazdem uzyskać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Prawo do otrzymania karty mają wszystkie osoby ubezpieczone w NFZ, a także członkowie rodziny takiej osoby. A zatem, gdy np. na wakacje wyjeżdża czteroosobowa rodzina, każda osoba, w tym także dzieci, posiadają własną, odrębną kartę.
Niezbędny wniosek
Wniosek o jej wydanie należy złożyć do regionalnego oddziału NFZ właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Wniosek można otrzymać w oddziale lub delegaturze, a także pobrać ze stron internetowych Funduszu (www.nfz.gov.pl). Należy do niego dołączyć także dowód ubezpieczenia zdrowotnego. Może nim być np. aktualnie podstemplowana przez pracodawcę książeczka ubezpieczeniowa, druk ZUS poświadczający objęcie danej osoby ubezpieczeniem zdrowotnym lub książeczka studencka.
W praktyce karta najczęściej jest wydawana już w dniu złożenia wniosku. Jedynie w przypadku braku potwierdzenia regularnego opłacania składek zdrowotnych fundusz ma siedem dni na jego rozpatrzenie. Jeżeli okaże się, że składka zdrowotna nie jest opłacona, EKUZ nie zostanie wydany.
Bezpieczeństwo na dwa miesiące
Formalności związane z wydaniem EKUZ najlepiej załatwić dwa tygodnie przed planowanym wyjazdem. Nie warto w przypadku wyjazdu turystycznego występować o kartę za wcześnie, jeżeli podróż jest zaplanowana dopiero na koniec lutego czy na marzec. Dla turystów karta jest ważna bowiem tylko przez dwa miesiące. Jedynie emeryci i renciści otrzymują ją na pięć lat. W przypadku studentów uczących się na terenie innych państw UE obowiązuje ona do końca roku akademickiego, a dla uczniów zachowuje swoją ważność do końca roku szkolnego.
Niezbędne świadczenia
Karta uprawnia do korzystania z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w innych państwach członkowskich w takim zakresie, który umożliwi kontynuowanie zaplanowanego pobytu, bez konieczności jego przerywania i powrotu do kraju. Oznacza to, że jeżeli wymagamy terapii tlenowej, to musi ona nam zostać zapewniona. Podobnie jest w przypadku osób wymagających stałego dializowania nerek.
Także podróżujące kobiety w ciąży mają zapewniony dostęp do niezbędnych świadczeń medycznych. Jednak, jeżeli kobieta decyduje się na wyjazd turystyczny w czasie gdy zbliża się jej termin porodu, to raczej warto przełożyć wyjazd. Może się bowiem okazać, że za poród w publicznym szpitalu na terenie Niemiec czy Francji kobieta będzie musiała zapłacić mimo posiadania EKUZ. Poród zostanie potraktowany jak świadczenie planowe (bo kobieta w przybliżeniu znała termin rozwiązania).
Czasami trzeba zapłacić
Karta uprawnia jednak do korzystania z opieki medycznej tylko w tych szpitalach i przychodniach, które działają w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia. Za leczenie w prywatnych placówkach medycznych pacjent płaci z własnej kieszeni.
Jednak w większości państw europejskich także publiczne placówki medyczne pobierają pewne opłaty za usługi od ubezpieczonych. W takich sytuacjach nawet EKUZ nie zwalnia z obowiązku opłacenia drobnych kosztów leczenia. Z takimi wydatkami muszą się liczyć osoby wyjeżdżające np. do Anglii, Francji czy Belgii. Na terenie Niemiec każdy płaci 10 euro w trakcie pierwszej wizyty u lekarza rodzinnego. Tyle samo kosztuje każdy dzień pobytu w szpitalu (dopiero po 28 dniach pobyt jest tam bezpłatny). Takie koszty będzie musiał ponieść także polski obywatel i nie są one zwracane po powrocie do kraju.
Jeżeli jednak, mimo posiadania karty i korzystania ze świadczenia nieobjętego żadnymi dodatkowymi opłatami, pacjent będzie zmuszony do zapłacenia za nie, to należy zbierać wszystkie faktury i rachunki potwierdzające niesłusznie poniesione wydatki. Po powrocie do kraju można ubiegać się o ich zwrot z NFZ.
Zamiast karty certyfikat
Jeżeli przed wyjazdem nie uda się nam wyrobić EKUZ lub po prostu o tym zapomnimy, to nie oznacza to jeszcze, że w przypadku choroby, wypadku lub konieczności pobytu w szpitalu będziemy musieli za wszystkie wykonane badania zapłacić z własnej kieszeni. Osoba, która jest uprawnione do posiadania karty, ale jej nie posiada, powinna skontaktować się telefonicznie, faksem lub za pośrednictwem osoby pozostającej w kraju właściwym ze względu na miejsce zamieszkania z oddziałem funduszu. Jego pracownicy wystawią tzw. certyfikat zastępczy. Jest to dokument zastępujący EKUZ. Fundusz może przesłać taki certyfikat pocztą pod wskazany adres lub w nagłych przypadkach faksem bezpośrednio do zagranicznego świadczeniodawcy.
Dodatkowe ubezpieczenie
Posiadanie EKUZ nie zapewnia bezpłatnego leczenia w prywatnych przychodniach i szpitalach. Warto więc jeszcze przed wyjazdem na wypoczynek doubezpieczyć się i wykupić komercyjne ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków. Taka polisa pokryje także koszt ewentualnego transportu chorego z powrotem do Polski, który w innym przypadku obciąży kieszeń pacjenta.
Ważne!
Karta ubezpieczenia zdrowotnego uprawnia do korzystania z opieki medycznej w placówkach powszechnego systemu ochrony zdrowia
DOMINIKA SIKORA
dominika.sikora@infor.pl