Z mocy prawa ulega przedłużeniu umowa o pracę na czas określony w przypadku, gdy jej stroną jest kobieta w ciąży, a termin rozwiązania się umowy przypadłby po upływie trzeciego miesiąca ciąży (art. 177 par. 2 k.p.). Zasada ta nie dotyczy jednak umowy na czas zastępstwa.
Pracownik z pracodawcą będzie także dłużej związany w przypadku zawarcia trzeciej umowy o pracę na czas określony. Jest to bowiem równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony, jeśli umowy były zawarte na następujące po sobie okresy, a przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy nie przekroczyła miesiąca (art. 251 k.p.).
Aneksowanie umowy
Powyższa zasada dotyczy także sytuacji, gdy strony nie zawarły kolejnej umowy o pracę, ale w drodze porozumienia przedłużyły czas trwania poprzedniej. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się bowiem za zawarcie kolejnej umowy na czas określony (art. 251 par. 2 k.p.).
Nową umowę uważa się za zawartą nie w dniu zawarcia aneksu, ale od dnia następującego po rozwiązaniu poprzedniej. Nie ma przy tym znaczenia, czy przedłużenie umowy o pracę na czas określony usprawiedliwiają okoliczności.
Okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny może być zawarta tylko raz u danego pracodawcy, niezależnie od rodzaju pracy i upływu czasu od ustania poprzedniego zatrudnienia. Moim zdaniem ten sam pracodawca nie może zatrudniać pracownika kilkakrotnie na podstawie umowy na okres próbny, nawet jeżeli zmieni się rodzaj i stanowisko pracy. W tej kwestii jest jednak zdanie odrębne (Kodeks pracy Tom I Komentarz A.M. Świątkowski Wydawnictwo C.H. Beck 2004).
Umowę na okres próbny można zawrzeć najwyżej na trzy miesiące (art. 25 par. 2 k.p.). Trzymiesięczny termin dotyczy czasu trwania okresu próbnego. Oznacza to, że jeżeli zawarto umowę na okres próbny jakiś czas przed rozpoczęciem wykonywania pracy, to do trzech miesięcy nie wlicza się okresu między zawarciem umowy a rozpoczęciem pracy.
Strony mogą przedłużyć umowę na okres próbny poprzez aneks, czyli poprzez porozumienie zmieniające. Muszą jednak pamiętać o tym, by nie przekroczyć trzymiesięcznego terminu. Warto też wiedzieć, że umowa zawarta na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu (art. 177 par. 3 k.p.).
Wykonywanie określonej pracy
Umowa zawarta na czas wykonania określonej pracy, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu, co wynika z art. 177 par. 3 k.p. W innych sytuacjach możliwe jest przedłużenie czasu trwania umowy porozumieniem zmieniającym (aneksem) rodzaj pracy, która ma być wykonana, gdyż w tej umowie to rodzaj pracy określa czas trwania umowy.
PRZEKSZTAŁCENIE UMOWY W BEZTERMINOWĄ
Zasada przekształcenia się trzeciej umowy o pracę na czas określony w umowę na czas nieokreślony nie dotyczy umów o pracę na czas określony zawartych:
l w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
l w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym albo zadań realizowanych cyklicznie, np. prace w rolnictwie,
l między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym,
l z bezrobotnymi w ramach robót publicznych.
PRZYKŁAD: ZMIANA RODZAJU PRACY
Strony zawarły umowę o pracę na czas wykonania projektu wejścia na rynek nowego produktu. Po jakimś czasie strony zmieniły umowę na czas wykonania projektu wejścia na rynek określonej serii nowych produktów. Taka zmiana spowodowała wydłużenie czasu trwania umowy.
EWA DRZEWIECKA
gp@infor.pl
Podstawa prawna
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).