Sankcje za niepłacenie składek w terminie

Do podstawowych zadań płatników składek w zakresie ubezpieczeń społecznych należy ustalanie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, wyliczanie prawidłowych kwot składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz terminowe rozliczanie i opłacanie składek od prawidłowo ustalonej podstawy wymiaru. Za nieprzestrzeganie obowiązków płatnicy składek mogą ponieść określone sankcje finansowe. Poniżej przedstawiamy sankcje, jakie może nałożyć organ ZUS na płatnika, a tym samym na pracodawcę.
Odsetki za zwłokę
Płatnicy składek nieprzestrzegający ustawowych terminów opłacania składek narażeni są na zapłatę odsetek ustawowych za zwłokę.
Płatnicy są zobowiązani opłacać składki na ubezpieczenia społeczne według następujących terminów:
• do 5. dnia następnego miesiąca – jednostki budżetowe, zakłady budżetowe oraz gospodarstwa pomocnicze,
• do 10. dnia następnego miesiąca – osoby fizyczne opłacające składki wyłącznie za siebie,
• do 15. dnia następnego miesiąca – pozostali płatnicy.
Płatnicy składek nieopłacający ich w podanych wyżej terminach zobowiązani są do samodzielnego obliczania odsetek za zwłokę.
Płatnik składek jest zobowiązany do wyliczenia we własnym zakresie i bez wezwania oddziału ZUS do uregulowania odsetek za zwłokę wraz z zaległą składką, przy użyciu tego samego dokumentu płatniczego.
Kwotę odsetek za zwłokę należy naliczyć osobno od zaległości za każdy miesiąc, od następnego dnia po upływie terminu płatności składki od dnia wpłacenia gotówki w placówce pocztowej lub w banku albo od dnia obciążenia rachunku bankowego płatnika. Należy zaznaczyć, że jeżeli ostatni dzień terminu płatności przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień tego terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.
ważne
Kwotę odsetek za zwłokę zaokrągla się do pełnych dziesięciu groszy, czyli końcówki wyliczonych kwot wynoszących mniej niż 5 groszy pomija się, natomiast wynoszących 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek groszy.
Przy obliczaniu odsetek za zwłokę na określony dzień po wprowadzeniu rocznej stawki odsetek należy posłużyć się wzorem.
W sytuacji gdy płatnik wpłaci po obowiązującym terminie kwotę bez należnych odsetek, to dokonana wpłata jest zawsze rozliczana na część składki i na odsetki za zwłokę od tej części składki. Płatnikowi składek pozostaje do uregulowania różnica składki należnej wraz z odsetkami za zwłokę.
ważne
Odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekracza 6,60 zł.
Zestawienia stawek odsetek za zwłokę od 1 stycznia 1999 r. – szukaj na stronie www.spp.infor.pl.
Opłata dodatkowa
W przypadku nieopłacenia składek na ubezpieczenia społeczne lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości (bez znaczenia jest kwota zaniżenia), ZUS może wymierzyć płatnikowi składek opłatę dodatkową w wysokości do 100% nieopłaconej kwoty składek.
Od 1 stycznia 1999 r. od decyzji w sprawie wymierzenia dodatkowej opłaty płatnikowi składek przysługuje odwołanie do sądu.
Opłata ta w całości jest finansowana ze środków płatnika składek. Terminem płatności jest najbliższy termin opłacania składek, przypadający po uprawomocnieniu się decyzji ZUS dotyczącej wymiaru opłaty.
Grzywna
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wystąpić z wnioskiem o ukaranie grzywną płatnika składek.
Jest to możliwe w przypadku płatnika, który:
• nie dopełnił obowiązku terminowego opłacenia składek,
• nie zgłosił wymaganych ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych danych lub zgłosił nieprawdziwe dane mające wpływ na wymiar składek,
• udzielił nieprawdziwych wyjaśnień w sprawach rzutujących na wymiar składek lub wręcz odmówił ich udzielenia,
• udaremnił lub utrudniał przeprowadzenie kontroli w zakładzie pracy,
• nie dopełnił obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych (np. zasiłku chorobowego) lub wypłacił je nienależnie,
• nie prowadził dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,
• nie dopełnił obowiązku przesyłania dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych (tj. zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego, deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych) w przewidzianych ustawowo terminach.
Orzekanie w tych sprawach leży w gestii właściwych sądów.
Egzekucja
Wszystkie należności z tytułu nieopłaconych składek podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej.
Do środków egzekucji należności pieniężnych należy m.in.:
• egzekucja z pieniędzy,
• egzekucja z wynagrodzenia za pracę,
• egzekucja z rachunków bankowych,
• egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych,
• egzekucja z ruchomości,
• egzekucja z nieruchomości (zaspokojenie z kwot uzyskanych w wyniku sprzedania w drodze licytacji nieruchomości dłużnika).
Wierzytelność zabezpieczoną hipotecznie ZUS może dochodzić od każdego właściciela nieruchomości.
Należności z tytułu składek podlegają zaspokojeniu w drodze postępowania egzekucyjnego w administracji przed innymi wierzytelnościami, z wyjątkiem kosztów egzekucyjnych, należności alimentacyjnych, należności za pracę oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, jak również kosztów ostatniej choroby i kosztów pogrzebu dłużnika.
Grażyna Aniszewska
Centrala ZUS


Infor.pl
Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.
12 cze 2025

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?
12 cze 2025

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej
12 cze 2025

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

Emerytura w 2025 roku: Jakie dodatki i świadczenia przysługują seniorom po 65. i 75. roku życia? [KOMPENDIUM WIEDZY]
12 cze 2025

Dodatek pielęgnacyjny, trzynastka i czternastka, świadczenie 500+, darmowe leki, a także specjalne dodatki dla kombatantów i osób represjonowanych – seniorzy w Polsce mogą liczyć na realne wsparcie finansowe. Sprawdź, ile wynoszą te świadczenia w 2025 roku i komu przysługują.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej
12 cze 2025

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł
12 cze 2025

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Wakacyjna praca w 2025: kto zarobi najwięcej i gdzie łatwo o etat?
12 cze 2025

Sezon letni to idealny czas, by podreperować budżet. Eksperci sprawdzili, które zawody sezonowe są najbardziej opłacalne – stawki sięgają nawet 50 zł netto za godzinę! Sprawdź, gdzie warto szukać pracy, niezależnie od wieku i doświadczenia.

Nieoczekiwana sierpniowa waloryzacja emerytur - emeryci i renciści muszą tego dopilnować, żeby otrzymać wyższe świadczenia
12 cze 2025

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - waloryzacja emerytur i rent przeprowadzana jest raz w roku, od 1 marca. Na wskaźnik waloryzacji, który decyduje o kwocie podwyżki - ma wpływ kilka czynników (w tym zwłaszcza ubiegłoroczna inflacja). Dotychczas nie była jednak zagwarantowana minimalna kwota takiej corocznej waloryzacji. Stan ten - ma ulec zmianie już w sierpniu 2025 r.

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.
12 cze 2025

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

Ważny apel ZUS do Polaków. Nie róbcie tego w czerwcu, bo stracicie duże pieniądze
12 cze 2025

Nadal pracować czy już nie. Z tym dylematem mierzą się ci, którzy osiągnęli emerytalny wiek. Jeśli już ktoś zdecyduje się na pożegnanie z zawodowym życiem, nie bez znaczenia jest moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Niektóre miesiące pod tym względem są po prostu fatalne. Do takich należy czerwiec. Decyzja o przejściu teraz na ZUS-owską pensję może oznaczać stratę nawet kilkuset złotych w skali miesiąca. W skali roku to naprawdę duże pieniądze.

pokaż więcej
Proszę czekać...