Na jakich zasadach można otrzymać jednorazowy dodatek pieniężny? Kto jest zobowiązany do jego wypłaty?
20 maja br. została uchwalona przez Sejm ustawa przewidująca wypłatę dodatku pieniężnego dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny.
Przepisy tej ustawy zaczęły obowiązywać 25 czerwca br. z wyjątkiem art. 23, który wszedł w życie 10 czerwca tego roku. Celem tej ustawy jest pomoc najuboższym emerytom i rencistom oraz osobom pobierającym świadczenie przedemerytalne lub zasiłki przedemerytalne.
Osoby uprawnione do dodatku pieniężnego
O dodatek ten stosownie do treści art. 2 ustawy mogą starać się te osoby, które w 2004 r. osiągnęły dochód na osobę w rodzinie nieprzekraczający 9600 zł oraz w marcu br. miały prawo do:
– emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym szkoleniowej), renty rodzinnej, renty socjalnej oraz świadczenia i zasiłku przedemerytalnego, które wypłaca ZUS,
– emerytury i renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, rolniczej renty szkoleniowej, renty rodzinnej oraz emerytury i renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin które wypłaca KRUS,
– renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej i rodzinnej z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
– renty z tytułu niezdolności do pracy, przysługującej osobom, które stały się niezdolne do pracy wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach (oraz członkom rodziny tych rencistów pobierających świadczenia w razie ich śmierci),
– wojskowej emerytury, renty i renty rodzinnej,
– policyjnej emerytury, renty inwalidzkiej i rodzinnej, które są wypłacane np. funkcjonariuszom Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej,
– emerytury lub renty inwalidzkiej przysługującej kombatantom (oraz członkom ich rodzin i innym osobom uprawnionym) oraz renty inwalidzkiej i rodzinnej osób, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów ze względu na to, że podlegały represjom wojennym i okresu powojennego (także członkom ich rodzin),
– renty inwalidzkiej i rodzinnej wypłacanej inwalidom wojennym i wojskowym.
Dodatek pieniężny nie będzie przysługiwał tym osobom, których prawo do świadczenia ustało przed 1 marca 2005 r.
Przepisy ustawy przewidują, że w razie zbiegu prawa do więcej niż jednego ww. świadczenia osobie uprawnionej przysługuje tylko jeden dodatek. W przypadku gdy do renty rodzinnej uprawnionych jest więcej niż jedna osoba, uprawnionym członkom rodziny, w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, przysługuje łącznie jeden dodatek.
Przypomnijmy, że przez rodzinę zgodnie z przepisami ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 228, poz. 2255 z późn.zm.) rozumie się małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością rodzinie przysługuje świadczenie pielęgnacyjne. Za uprawnionych do dodatku pieniężnego członków każdej rodziny uważa się osoby uprawnione do wieloosobowej renty rodzinnej.
Wysokość dodatku pieniężnego
Dodatek ten przysługuje w wysokości 10 proc. różnicy pomiędzy kwotą 9600 zł a dochodem na osobę, a w przypadku ustalania prawa do dodatku dla rodziny, której członkowie są uprawnieni do renty rodzinnej wieloosobowej – w wysokości 10 proc. różnicy między kwotą 9600 zł a dochodem na osobę w danej rodzinie.
Przy ustalaniu dochodu w myśl art. 6 ustawy uwzględnia się:
– przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
– deklarowany w oświadczeniu dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
– dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego,
– inne dochody określone w art. 3 pkt 1 lit. c ustawy o świadczeniach rodzinnych do których można zaliczyć np. renty określone w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin; renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin; zasiłki chorobowe określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych; należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą – w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn.zm.); alimenty na rzecz dzieci.
Dodatek ten nie będzie natomiast przyznany, jeżeli jego kwota byłaby niższa niż 20 zł.
Wypłata dodatku pieniężnego
Ustawa określa organy wypłacające dodatek pieniężny. Zgodnie z treścią art. 10 ustawy są to: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz organy emerytalno-rentowe Ministra Obrony Narodowej, Ministra Sprawiedliwości lub Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Dodatek ten wypłacany jest na podstawie oświadczenia albo wniosku osoby uprawnionej, z tym że oświadczenia mają składać te osoby, dla których jedynym źródłem utrzymania w 2004 r. były świadczenia. Natomiast wnioski powinny składać te osoby, dla których świadczenia nie były jedynym źródłem dochodu.
Jak stanowi przepis art. 23 ust. 3–5 ustawy, zarówno oświadczenie, jak i wniosek w 2005 r. powinny zostać złożone do końca lipca br. Po tym terminie roszczenie o przyznanie dodatku pieniężnego za rok 2005 ulega przedawnieniu. Osobom, które złożyły oświadczenia lub wnioski do 30 czerwca 2005 r. zostanie wypłacony dodatek do 31 sierpnia 2005 r., a osobom, które złożą oświadczenia i wnioski w lipcu tego roku, zostanie wypłacony dodatek do 30 września 2005 r.
Podstawa prawna:
ustawa z 20 maja 2005 r. o dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny (Dz.U. Nr 102, poz. 852).
Masz wątpliwości, napisz: prawo.autorzy@infor.pl
Jowita Krążel