Uregulowania dotyczące świadczeń przedemerytalnych zawiera ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (DzU nr 120, poz. 1252).
Zgodnie z tymi przepisami o zasiłek przedemerytalny może ubiegać się osoba, która:
• jest osobą bezrobotną, ale zarejestrowaną,
• przez co najmniej pół roku pobierała zasiłek i w tym czasie nie odmówiła proponowanej pracy,
• ma skończone 56 lat (kobieta) lub 61 lat mężczyzna) i legitymuje się odpowiednio 20 lub 25 latami składkowymi i nieskładkowmi.
(można również przejść na świadczenie przedemerytalne w wieku 55/60 lat (kobieta/mężczyzna), lecz wówczas okresy składkowe i nieskładkowe są dłuższe i wynoszą odpowiednio 30 i 35 lat),
• do momentu zwolnienia z pracy (z przyczyn zależnych od pracodawcy) i przejścia na bezrobocie, osoba ta musi być zatrudniona na etacie minimum przez pół roku.
O świadczenie może się starać również:
• przedsiębiorca, jeżeli ma 61 lat, z czego przepracowane 25 lat (mężczyzna) lub 56 lat i 20-letni staż pracy (kobieta). Warunkiem dodatkowym jest prowadzenie działalnośći gospodarczej co najmniej 2 lata przed dniem ogłoszenia upadłości, a wcześniej opłacanie należnych składek do ZUS,
• rencista - jeśli przez 5 lat dostawał to świadczenie, a po ustaniu prawa do renty, w ciągu 30 dni zarejestrował się w urzędzie pracy. Warunek dodatkowy: kobieta musi mieć 55 lat i 20 lat składkowych i nieskładkowych, a mężczyzna - wiek 60 lat i przepracowanych 25 lat,
• pracownicy zlikwidowanych zakładów mogą wystąpić o świadczenie (niezależnie od wieku, gdy ich staż pracy (do dnia zwolnienia z pracy, zatrudnienie przez co najmniej pół roku) wynosi 35 lat (kobiety) i 40 lat (mężczyźni).
W celu uzyskania świadczenia przedemerytalnego należy złożyć wniosek do odpowiedniej jednostki terytorialnej ZUS na formularzu ZUS RP 26.
Do wniosku należy dołączyć:
• świadectwo pracy z informacją o podstawie prawnej rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego,
• dokument pozwalający na ustalenie przyczyn uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy (w przypadku jeżeli świadectwo pracy nie potwierdza tych okoliczności),
• postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości firmy (dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą),
• dokument wydany przez powiatowy urząd pracy potwierdzający co najmniej półroczny okres pobierania zasiłku, aktualny status bezrobotnego oraz brak odmowy przyjęcia zatrudnienia,
• zaświadczenie z powiatowego urzędu pracy potwierdzające zarejestrowanie jako bezrobotny po utracie prawa do renty,
• świadectwo pracy potwierdzające zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
• decyzję powiatowego urzędu pracy o utracie zasiłku dla bezrobotnych (w przypadku osób, które utraciły do niego prawo),
• dokumenty potwierdzające lata składkowe i nieskładkowe oraz ewentualne okresy pracy w gospodarstwie rolnym.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych o przyznaniu bądź nieprzyznaniu świadczenia przedemerytalnego informuje w formie decyzji. Od niekorzystnej decyzji osoba zainteresowana może odwołać się do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Odpowiedziała Barbara Zabieglińska