Za niewykonywanie obowiązków ciążących na pracodawcy w związku z zarządzaniem i gospodarowaniem zakładowym funduszem świadczeń socjalnych, w tym również niedokonywanie corocznej korekty odpisów, przepisy przewidują karę grzywny (art. 12a ustawy o zfśs). Orzekana jest ona na podstawie wniosku Państwowej Inspekcji Pracy na zasadach określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.
Tworzenie ZFŚS
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się z corocznego odpisu podstawowego. Podstawę naliczania odpisu stanowi przeciętna planowana w danym roku kalendarzowym liczba zatrudnionych u pracodawcy, skorygowana w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych. W tej liczbie zatrudnionych są pracownicy zatrudnieni w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy – po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy (§ 1 rozporządzenia z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych).
Wysokość odpisu podstawowego na każdego pracownika wynosi 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą (art. 5 ust. 2 ustawy o zfśs). Natomiast wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika młodocianego wynosi w pierwszym roku nauki 5%, w drugim 6%, a w trzecim 7% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (art. 5 ust. 2a ustawy o zfśs). Dla każdego pracującego w warunkach szczególnie uciążliwych odpis wynosi 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (art. 5 ust. 3 ustawy o zfśs).
Wysokość odpisu podstawowego na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, może być zwiększona o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (art. 5 ust. 4 ustawy o zfśs).
Wysokość funduszu można też zwiększyć o 6,25% na każdego emeryta i rencistę, jeśli pracodawca sprawuje opiekę socjalną nad emerytami i rencistami (art. 5 ust. 5 ustawy o zfśs).
Więcej: Korekta odpisu na ZFŚS do 31 grudnia 2009 r.