Polsko-amerykańska umowa o ekstradycji - konstytucyjna

Zgodna z konstytucją jest polsko-amerykańska umowa o ekstradycji z 1996 r., która umożliwia wydanie USA polskiego obywatela - orzekł w środę niejednogłośnie Trybunał Konstytucyjny. Troje sędziów miało odmienny pogląd w tej sprawie.

Za uznaniem zgodności z konstytucją przepisu umowy zaskarżonego przez Randy'ego Craiga L., który ma zostać wydalony do Stanów Zjednoczonych, gdzie ciąży na nim zarzut wyłudzenia 1 mln dolarów, byli przedstawiciele prezydenta, MSZ i Prokuratury Generalnej. Przedstawicielka Sejmu poparła skargę konstytucyjną w jednym z trzech punktów.

Przepis umowy, która zakłada, że można wydać obywatela Polski Stanom Zjednoczonym (i odwrotnie), jeśli państwo wydające uzna, że jest to "możliwe i właściwe", pełnomocnik Randy'ego Craiga L. uznał za nieostry i niedookreślony; wskazywał, że nie spełnia on standardów demokratycznego państwa prawnego.

Adwokat Maciej Kliś wskazywał także, że polska konstytucja z 1997 r. generalnie zakazuje ekstradycji naszych obywateli do innych krajów (w 2006 r., gdy pojawił się Europejski Nakaz Aresztowania, wprowadzono wyjątki od tej zasady), podczas gdy umowa Polski i USA mówi, że taka ekstradycja jest możliwa. Kliś podkreślał, że wyższość nad umową ma konstytucja.

TK stwierdził, że nie ma tu naruszenia konstytucyjnego zakazu. Jak mówił sędzia sprawozdawca prof. Andrzej Rzepliński, da się pogodzić polsko-amerykańską umowę z przepisami Konstytucji RP, bo zakaz wydawania polskich obywateli innym krajom nie ma charakteru absolutnego.

Prawnik skarżącego zauważył, że po decyzjach sądów ostatecznie ws. ekstradycji rozstrzyga minister sprawiedliwości i od jego postanowienia nie można już się odwołać - co łamie konstytucyjne prawo do sądu. W jego opinii możliwe byłoby albo zażalenie do premiera, albo skarga do sądu administracyjnego.

W tej części Trybunał uznał, że zaskarżony przez prawnika przepis nie narusza Konstytucji, bo dopuszczalna prawnie jest taka forma decyzji ministra sprawiedliwości, której nie poddaje się już kontroli sądowej - tym bardziej, że wcześniej w sprawie dopuszczalności ekstradycji sąd się już wypowiadał.

Polska procedura ekstradycyjna przewiduje, że sprawa z prokuratury kraju obcego trafia do polskich organów ścigania, które następnie kierują wniosek do sądu. Ten (w dwóch instancjach) orzeka, czy ekstradycja jest dopuszczalna prawnie. Później sprawa trafia do ministra sprawiedliwości, który ma prawo do ostatecznego rozstrzygnięcia - ale tylko wtedy, gdy opinia sądów była pozytywna. Minister może ją zmienić. Jeśli sądy uznały ekstradycję za prawnie niedopuszczalną, minister ma obowiązek to zaakceptować i takiej osoby innemu państwu wydać nie może.

Randy Craig L. próbując uniknąć zarzutów o oszustwo wyjechał z USA; przebywał w Izraelu, potem w Polsce. W 2008 r. otrzymał obywatelstwo polskie. Kilkanaście dni później został zatrzymany, a do sądu wpłynął wniosek prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania i przeprowadzenie procedury ekstradycyjnej. Sąd okręgowy uznał jednak, że ekstradycja obywatela polskiego do USA jest niedopuszczalna.

Sprawa nie jest jeszcze zakończona, ale w środę Trybunał uchylił swoje postanowienie tymczasowe z października zeszłego roku, mocą którego wstrzymane zostało postanowienie ministra sprawiedliwości o wydaniu Craiga Randy'ego L. do USA, co oznacza, że obecnie istnieje już taka możliwość.

Wyrok 13-osobowego składu Trybunału nie był jednomyślny. Troje sędziów: Wojciech Hermeliński, Marek Kotlinowski i Teresa Liszcz, zgłosiło zdania odrębne. Będą one opublikowane razem z wyrokiem.

Infor.pl
Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Co najmniej 2074 zł brutto za pracę w majówkę?
02 maja 2025

Związek Zawodowy „Związkowa Alternatywa” apeluje do rządu o wprowadzenie wyższego wynagrodzenia dla pracowników wykonujących swoje obowiązki w trakcie dni świątecznych w majówkę. W opublikowanym komunikacie związkowcy proponują, by za trzy dni pracy (1,3 i 4 maja) wypłacana była kwota nie niższa niż 2074 zł brutto.

Powstaje kompletnie nową gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

500 plus na badania dla każdego Polaka powyżej 20 roku życia. Nowe świadczenie dostępne już od 5 maja
02 maja 2025

Mowa o nowym programie „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który będzie realizowany od 5 maja 2025 r. przez wszystkie placówki podstawowej opieki zdrowotnej oraz laboratoria diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, w ramach którego, każda osoba powyżej 20 roku życia, będzie mogła bezpłatnie (na koszt NFZ) wykonać badania laboratoryjne o łącznej wartości od ok. 230 zł do niemal 500 zł – w zależności od wskazań lekarskich i wieku pacjenta.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

Dłuższe terminy ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności (7 lat) i inne zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – projekt rozporządzenia MRPiPS
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Skarbówka robi pogrom. Sprawdzają to teraz na potęgę i prześwietlają nas pięć lat wstecz. Kara to nawet 30 tysięcy złotych
02 maja 2025

Zaległości w podatkach prześwietlane są nawet pięć lat wstecz, a wlepiane kary sięgają nawet 20-30 tysięcy złotych. Urzędy skarbowe biorą po lupę właścicieli lokali i mieszkań oferowanych na popularnych portalach, takich jak Booking.com oraz Airbnb. Fiskus nie ma litości dla tych, którzy trudnią się krótkoterminowym najmem, ale zyskiem z państwem dzielić się nie chcą.

Ukrywanie majątku przed komornikiem: czy grozi za to więzienie? Komornik wyjaśnia
01 maja 2025

Coraz więcej dłużników lokuje swoje pieniądze na aplikacjach takich jak Revolut czy Zen. Czy to bezpieczne rozwiązanie? Niekoniecznie. W Polsce celowe ukrywanie majątku przed egzekucją komorniczą może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym kary pozbawienia wolności.

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...