"Od 15 sierpnia o uznanie za obywatela polskiego mogą ubiegać się cudzoziemcy, którzy w ramach długoletniego pobytu w Polsce zintegrowali się ze społeczeństwem, znają język polski, mają zapewnione mieszkanie i źródła utrzymania, respektują polski porządek prawny oraz nie stanowią zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa" - poinformowało MSW.
Obywatelstwo polskie będą mogli nabyć również zamieszkujący w Polsce na podstawie określonych zezwoleń, uchodźcy, osoby bez obywatelstwa, dzieci oraz małżonkowie obywateli polskich i osoby polskiego pochodzenia.
W ustawie potwierdzona została zasada wyłączności obywatelstwa polskiego. Oznacza ona, że obywatel polski może posiadać równocześnie obywatelstwo polskie i innego państwa. Nowa ustawa odstąpiła od tego, aby osoba ubiegająca się o przyznanie polskiego obywatelstwa zrzekła się swojego obywatelstwa.
Aktualnie, o obywatelstwo polskie mogą ubiegać się wyłącznie bezpaństwowcy, małżonkowie obywateli polskich oraz osoby, którym rodzice po urodzeniu wybrali obywatelstwo obce.
Decyzję w sprawie uznania cudzoziemca za obywatela polskiego wydaje wojewoda. Cudzoziemcy niezadowoleni z decyzji wojewody mogą się odwołać do ministra spraw wewnętrznych.
Za obywateli polskich wojewoda będzie mógł uznać cudzoziemców, którzy przebywają w Polsce co najmniej 3 lata na podstawie zezwolenia na pobyt stały, posiadają regularny dochód i tytuł prawny do mieszkania, a także znają język polski.
Dotychczas wojewoda uznawał za obywateli polskich tylko cudzoziemców o nieokreślonym obywatelstwie oraz bezpaństwowców przebywających w Polsce co najmniej od pięciu lat, na podstawie zezwolenia na pobyt stały.
Ponadto prezydent będzie mógł nadawać obywatelstwo wszystkim cudzoziemcom, bez względu na to, czy i jak długo przebywają w Polsce. "Dotychczas prezydent, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przyznawał obywatelstwo tym cudzoziemcom, którzy mieszkali w Polsce krócej niż 5 lat lub w ogóle tu nie mieszkali. Nowa ustawa odchodzi od uzależnienia nadania obywatelstwa polskiego od uprzedniej utraty posiadanego do tej pory obywatelstwa obcego" - powiedziała PAP rzeczniczka MSW Małgorzata Woźniak.
Nowa ustawa podtrzymuje obowiązujące dotychczas zasady tzw. ciągłości obywatelstwa polskiego oraz wyłączności obywatelstwa polskiego. Pierwsza zasada oznacza, że osoby, które nabyły obywatelstwo na podstawie wcześniejszych przepisów, zachowują je. Osoby, którym zostało przyznane obywatelstwo na podstawie wcześniejszych przepisów, zachowują je pod warunkiem, że w międzyczasie go nie utraciły.
Ustawa reguluje także kwestie utraty obywatelstwa polskiego. Aktualnie obywatel polski, który zrzeka się obywatelstwa polskiego, traci je po uzyskaniu zgody prezydenta, a utrata obywatelstwa następuje z momentem wydania postanowienia. Od 15 sierpnia utrata obywatelstwa nastąpi po upływie 30 dni od daty wydania postanowienia prezydenta lub w terminie krótszym, jeżeli prezydent tak zadecyduje.
Wnioski o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego, obywatele polscy będą składać w urzędach wojewódzkich lub polskich urzędach konsularnych, w zależności od miejsca zamieszkania. Następnie wnioski przekazywane będą ministrowi spraw wewnętrznych, który po zaopiniowaniu przekaże je do Kancelarii Prezydenta RP.