Czym jest darowizna na wypadek śmierci?

Marta Wrzosek
rozwiń więcej
Darowizna na wypadek śmierci miałaby być umową między żyjącymi, wywołującą skutki prawne z chwilą śmierci darczyńcy.
Senatorowie podjęli kolejną inicjatywę uchwalenia ustawy o darowiźnie na wypadek śmierci. Co wniesie ta instytucja do polskiego prawa? Co zyska darczyńca, a co obdarowany?

Czym jest darowizna na wypadek śmierci?

Darowizna na wypadek śmierci miałaby być pewnego rodzaju umową między żyjącymi. Byłaby elementem prawa zobowiązań, a nie prawa spadkowego. Do jej zawarcia niezbędne byłoby zachowanie formy aktu notarialnego

Do wcześniej sporządzonego projektu ustawy, wprowadzono bardzo istotną poprawkę. Darowizna na wypadek śmierci miałaby być podtypem zwykłej darowizny, a nie inną, specjalną umową. Oznaczałoby to, że:

1. obdarowany nie odpowiadałby za długi spadkowe;

2. wobec obdarowanego można byłoby występować o zachowek na tych samych zasadach, co w przypadku zwykłej darowizny.

Zobacz również: Zapis windykacyjny

Warto podkreślić w tym miejscu zasadniczą różnicę między opisywaną instytucją prawną a zwykłą darowizną. Ta pierwsza będzie wywoływała skutki prawne z chwilą śmierci darczyńcy, druga zaś – wywołuje skutki z chwilą złożenia podpisu przez darczyńcę.

Darowizna a zapis windykacyjny

Równolegle do prowadzonych prac nad darowizną na wypadek śmierci, opracowywana jest instytucja zapisu windykacyjnego. Zapis windykacyjny, podobnie jak darowizna na wypadek śmierci miałaby ułatwić przekazanie konkretnych rzeczy, nieruchomości wskazanej osobie. 

Zapis windykacyjny byłby jednak częścią testamentu (a więc funkcjonowałby na gruncie prawa spadkowego). Podobnie jak cały testament, byłby więc odwoływalny. Z darowizną na wypadek śmierci, w tej kwestii, byłoby nieco inaczej. Senatorowie postulują, aby darowizna ta była, co do zasady, nieodwołalna (możliwość odwołania darowizny występowałby tyko w razie rażącej niewdzięczności obdarowanego).

Skarga pauliańska

Skarga ta to swoiste zabezpieczenie dla wierzycieli, którzy mogą domagać się uznania pewnej czynności prawnej za bezskuteczną, jeśli została dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Zobacz serwis: U notariusza

W przypadku zwykłej darowizny, termin wniesienia skargi pauliańskiej mija po 5 latach od dokonania czynności. Inaczej ta kwestia będzie kształtować się w odniesieniu do darowizny na wypadek śmierci. Tutaj bowiem, termin ten będzie dłuższy – do 2 lat od śmierci darczyńcy

Dużym ułatwieniem dla wierzycieli będzie również to, że fakt, iż np. dana nieruchomość jest przedmiotem darowizny i zostanie, po śmierci darczyńcy, własnością obdarowanego – konkretnie wskazanej osoby będzie ujawniona w dziale III księgi wieczystej.

Prawo
Renta wdowia – od kiedy? ZUS podał harmonogram wypłat
12 cze 2025

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

W Sejmie: o terminowości wypłaty świadczeń przez ZUS. Czekamy na odpowiedź rządu
12 cze 2025

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?
12 cze 2025

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej
12 cze 2025

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.
12 cze 2025

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

WZON. Tylko 78 punkty. Czy tata doczeka? Tyle za brak nerki, przebyty zawał, rak, zawał mózgu, RZS
11 cze 2025

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta
11 cze 2025

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski
11 cze 2025

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach
11 cze 2025

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

Trzynastki za 2025 r. pewne już jesienią? Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu do 15 czerwca 2025 r.
11 cze 2025

W maju 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu 15 czerwca 2025 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...