Mercosur to kraje Ameryki Południowej zrzeszone w jeden blok gospodarczy. Od ponad 20 lat Mercosur próbuje podpisać umowę z UE o strefie wolnego handlu. Spowoduje to obniżenie ceł i możliwość wejścia na rynek UE ze swoimi towarami. Umowa ta pomoże gospodarkom starej UE, z wyjątkiem Francji, kosztem tych gospodarek, które na tej umowie ucierpią w tym Polski. Na tą chwilę mamy 1,12 miliona osób zatrudnionych w Polskim rolnictwie. Są to kraje które polegają na własnym rolnictwie czy hodowli. Dlatego też Polski rząd nie zgadza się z negocjowaną umową z Mercosur w obszarze rolnictwa.
- Mercosur
- Historia negocjacji UE z krajami Mercosur
- Elementy wspólnej umowy UE – Mercosur
- Wzajemne otwarcie rynków
- Podsumowanie
Mercosur
Mercosur to unia celna założona przez Argentyna, Brazylia, Urugwaj i Paragwaj w 1991 roku ze wspólną zewnętrzną taryfą celną. Handel pomiędzy tymi państwami odbywa się bez cła. Do towarów z zewnątrz obowiązują jednolite stawki celne. Do podjęcia decyzji wewnątrz Mercosur potrzeba zgody wszystkich członków. Nie ma integracji politycznych ani wspólnych instytucji np. jak Parlament Europejski. Koncentruje się na współpracy gospodarczej. Kraje te starają się współdziałać przede wszystkim tam, gdzie te działania mogą przynieść wzajemną korzyść dla tych państw. W 2012 roku do Mercosur dołączyła Wenezuela. Mamy też członków stowarzyszonych do których należą Boliwia, Gujana, Peru i Kolumbia, Ekwador, Chile, Surinam.
Historia negocjacji UE z krajami Mercosur
Przed rokiem 2019 odbyło się 38 rund negocjacyjnych zanim osiągnięto wstępne porozumienie co do kształtu umowy. Zasadniczym problemem było to, że rolnicy UE będą narażeni na konkurencję z tamtego rynku i mają oni obawy co do dużo tańszych produktów z tamtego rynku. Do tego dochodzą kwestie środowiskowe i ograniczenia w standardach produkcji nakładane przez UE. Najtrudniejszy jednak był proces ratyfikacji takiego porozumienia, ponieważ wymaga on zgody wszystkich państw członkowskich UE oraz krajów Mercosur. Pojedyncze weto mogło zatrzymać całą umowę.
W 2019 roku nastąpił przełom w postaci uzgodnienia komponentu handlowego. Jednak wstrzymano negocjacje z zastrzeżeniami co do polityki środowiskowej Brazylii. Nastąpił bowiem znaczny wzrost wylesienia lasów deszczowych Amazonki. W zeszłym roku były nowe wybory na prezydenta w Brazylii i sytuacja się zmieniła, ponieważ nowo wybrany prezydent uczynił z ochrony środowiska priorytet swojej kadencji. W związku z tym UE powróciła do negocjacji dotyczących umowy o wolnym handlu.
Elementy wspólnej umowy UE – Mercosur
Umowa UE – Mercosur ma mieć charakter kompleksowy i obejmować zobowiązania w takich obszarach, jak m.in.:
- liberalizacja (całkowita lub częściowa) ceł w handlu wzajemnym towarami;
- współpraca w sprawach weterynaryjnych i fitosanitarnych;
- ochrona oznaczeń geograficznych;
- liberalizacja handlu usługami;
- liberalizacja dostępu do rynku zamówień publicznych;
- wiele innych zagadnień współpracy handlowej i gospodarczej ujętych w blisko czterdziestu rozdziałach i aneksach.
Wzajemne otwarcie rynków
Wzajemne otwarcie rynków ma polegać znaczącym obniżeniu ceł lub ich całkowitym zniesieniu. Dla towarów rolnych obniżenie ceł ma być ograniczone do poziomu ustanowionych kontyngentów taryfowych (TRQ) o obniżonej lub zerowej stawce celnej, a po przekroczeniu których będą obowiązywały stawki takie jak obecnie.
Po stronie UE niepełna liberalizacja ceł w imporcie z krajów Mercosur ma dotyczyć m.in. następujących towarów i grup towarowych:
- mięsa wołowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
- mięsa wieprzowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
- mięsa drobiowego świeżego, mrożonego, przetworzonego;
- mięsa baraniego i koziego solonego lub suszonego;
- mleka i śmietany;
- serów;
- żółtek jaj i albumin;
- miodu;
- czosnku;
- bananów;
- kukurydzy i sorgo;
- ryżu;
- skrobi kukurydzianej i z manioku;
- cukru trzcinowego do rafinacji;
- syropów cukrowych i niektórych produktów przetworzonych o wysokiej zawartości cukru;
- słodkiej kukurydzy;
- wina;
- rumu;
- etanolu;
- produktów spożywczych dla niemowląt.
Po stronie Mercosur umowa przewiduje otwarcie trzech TRQ w imporcie towarów z UE: na niektóre produkty mleczarskie, preparaty do żywienia niemowląt oraz czosnek.
Są też towary które będą podlegały wyłączeniu z liberalizacji, m.in. mięso baranie i kozie (oprócz solonego i suszonego objętego TRQ), maślanka, tłuszcz mleczny, serwatka, mozzarella, pszenica durum, pszenica (z wyjątkiem siewnej) oraz cukier (inny niż trzcinowy do rafinacji).
W imporcie z krajów Mercosur, owoców i warzyw świeżych lub chłodzonych, UE zachowa system cen wejścia w odniesieniu do większości objętych nim towarów (m.in. pomidory, ogórki, jabłka, gruszki, śliwki, wiśnie, morele, brzoskwinie i nektarynki, winogrona i sok winogronowy). System cen wejścia to ochrona rynku przed wejściem towarów po znacznie obniżonych kwotach.
Natomiast UE mogłaby wysyłać takie towary jak: samochody, części samochodowe, maszyny, chemikalia, odzież i tekstylia, farmaceutyki, obuwie skórzane, żywność i napoje, wino, czekoladę, alkohole, herbatniki, brzoskwinie w puszkach oraz napoje alkoholowe.
Umowa ta przewiduje zniesienie ceł na ponad 90% towarów z UE.
Podsumowanie
To ważna umowa dla UE, ponieważ to kolejny rynek za oceanem. Należy jednak pamiętać, że koszty transportu towarów przez ocean są wyjątkowo drogie, a to będzie podnosiło cenę towarów. Umowa jest dobrym krokiem w kierunku umów UE z krajami o wolny handlu, pod warunkiem, że będzie na równych zasadach zapewniając korzystne i bezpieczne warunki wszystkim stronom. Nie można dopuścić, aby towary z krajów trzecich mogły nie spełniać tych wymogów, które stawia się europejskim producentom. Jednocześnie należy pamiętać o bardzo dalekiej odległości położonych krajów w Mercosur.