Niepokojące wieści w sprawie miejsc parkingowych dla niepełnosprawnych - dlaczego? Ponieważ w ostatnim czasie do biura RPO trafiła sprawa osoby z niepełnosprawnością z Bydgoszczy, której rodzina postuluje do zarządu miasta o możliwość korzystania z miejsca parkingowego specjalnie wyznaczonego dla ich syna - bo aktualnie jest to utrudnione, a nawet uniemożliwione. Jednak sprawa ma się tak, że władze miejskie odmawiają remontu na ten moment, tłumacząc, że ulica znajduje się dopiero na 209. miejscu w kolejce do prac budowlanych. Czy w tej sytuacji konstytucyjne i ustawowe prawa osoby z niepełnosprawnością są naruszane? Sprawę analizuje sam RPO.
- Jaki trzeba mieć stopień niepełnosprawności, żeby dostać kartę parkingową?
- Niepokojące wieści w sprawie miejsc parkingowych dla niepełnosprawnych
- Problem z parkowaniem samochodu osoby z niepełnosprawnością
- Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej
Jaki trzeba mieć stopień niepełnosprawności, żeby dostać kartę parkingową?
Każdy, kto ma: stwierdzone znaczne ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, wskazanie w orzeczeniu o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień do wydania karty parkingowej. Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności musi mieć jeden z symboli, który oznacza przyczynę niepełnosprawności:
- 04-O (choroby narządu wzroku),
- 05-R (upośledzenie narządu ruchu),
- 10-N (choroba neurologiczna).
Jeśli nie masz w orzeczeniu wskazania do uzyskania karty parkingowej – nie dostaniesz jej.
Niepokojące wieści w sprawie miejsc parkingowych dla niepełnosprawnych
W obronie mobilności i komunikacji RPO interweniuje co do miejsca parkingowego dla osoby z niepełnosprawnością. Słusznie, bo dostępność i mobilność to kluczowe kwestie dla osób z niepełnosprawnościami, a ich brak może prowadzić do społecznego wykluczenia. Prawo do swobodnego poruszania się jest gwarantowane zarówno przez polską Konstytucję, jak i międzynarodowe konwencje, jednak w praktyce osoby z niepełnosprawnościami często napotykają liczne bariery. Najnowsza interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) w zakresie sprawy z Bydgoszczy pokazuje, jak ważna jest każda, nawet pozornie drobna, sprawa, która może ułatwić życie osobom z niepełnosprawnościami.
Problem z parkowaniem samochodu osoby z niepełnosprawnością
Opisując szczegółowo sprawę, która trafiła do RPO trzeba wskazać, że mieszkaniec Bydgoszczy zwrócił się do RPO z prośbą o pomoc w rozwiązaniu problemu z parkowaniem samochodu dla swojego syna, który jest osobą z niepełnosprawnością w stopniu znacznym.
- Rodzina posiada pojazd przystosowany do przewozu osób z niepełnosprawnościami, który jednak ze względu na swoje gabaryty nie mieści się w przydomowym garażu. Z tego powodu auto musi być parkowane na terenie posesji, co utrudnia wyjazd i blokuje ciąg komunikacyjny.
- Największą przeszkodą jest jednak stan drogi gruntowej, która uniemożliwia wyznaczenie oficjalnego miejsca postojowego dla osoby z niepełnosprawnością w pasie drogowym. Dodatkowo, nieutwardzona nawierzchnia utrudnia parkowanie, a sąsiedzi, handlarze samochodami oraz przyczepy gastronomiczne regularnie zajmują dostępne miejsce. Mimo wielokrotnych próśb o utwardzenie fragmentu drogi, władze miejskie odmawiają, tłumacząc, że ulica znajduje się dopiero na 209. miejscu w kolejce do remontu.
- Wnioskodawca zaproponował, aby w oczekiwaniu na pełen remont ulicy, władze miasta utwardziły niewielki fragment drogi (np. ułożyły kostkę brukową) na wysokości jego domu. Dzięki temu można byłoby wyznaczyć oficjalne, oznakowane miejsce postojowe. Takie rozwiązanie pozwoliłoby parkować auto w pasie drogowym, zapewniając łatwy i bezpieczny dostęp do pojazdu. Rzecznik Praw Obywatelskich, w osobie dyrektora Piotra Mierzejewskiego, poparł ten postulat i zaapelował do dyrektora Zarządu Dróg Miejskich w Bydgoszczy o zbadanie sprawy.
Osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej
Zgodnie z art. 69 Konstytucji RP - osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej. Oznacza to wspieranie ich w codziennym życiu, w tym w zakresie mobilności. W tym co do możliwości korzystania z miejsca parkingowego.
Brak odpowiedniego miejsca parkingowego, zlokalizowanego blisko domu, bezpośrednio utrudnia osobie z niepełnosprawnością poruszanie się, korzystanie z samochodu i w efekcie uczestnictwo w życiu społecznym.
Polska, ratyfikując Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, zobowiązała się do podejmowania skutecznych działań, które umożliwią tym osobom maksymalną samodzielność i mobilność osobistą. Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie (sygn. akt K 37/13) podkreślił, że funkcja pomocnicza państwa polega na wprowadzaniu ułatwień i udzielaniu wsparcia, aby niepełnosprawność nie oznaczała całkowitego wykluczenia. Brak miejsca parkingowego w tym kontekście to nie tylko niedogodność, ale realna bariera, która uniemożliwia pełne korzystanie z praw. Miejsce parkingowe dla osoby z niepełnosprawnością powinno być znacznie szersze, aby ułatwić wysiadanie z samochodu na wózek inwalidzki. Bez takiego miejsca, nawet po zaparkowaniu, manewrowanie wózkiem staje się niemożliwe. Sprawa z Bydgoszczy jest więc sygnałem, że władze publiczne powinny priorytetowo traktować potrzeby osób z niepełnosprawnościami, nawet jeśli wymaga to odstępstw od standardowych procedur.
Podsumowując, problem braku miejsca parkingowego dla osób z niepełnosprawnościami to temat, który wymaga szerszej dyskusji. Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich w Bydgoszczy może stać się precedensem dla podobnych spraw w całej Polsce. Władze publiczne, zarządzając infrastrukturą drogową, powinny pamiętać o swoich konstytucyjnych i konwencyjnych zobowiązaniach. Zapewnienie miejsca postojowego dla pojazdu osoby z niepełnosprawnością, nawet na nieutwardzonej drodze, to nie tylko kwestia administracyjna, ale przede wszystkim kwestia poszanowania godności i praw człowieka. Jeśli dana osoba niepełnosprawna boryka się z podobnym problemem może zgłosić sprawę do RPO, który może interweniować w jej imieniu. Dostępność i mobilność to podstawa integracji społecznej, a każdy krok w kierunku likwidacji barier ma ogromne znaczenie.