zadośćuczynienie lub naprawienie szkody wyrządzonej przez sprawcę, zrozumienie przez sprawcę, jaką szkodę i krzywdę wyrządził pokrzywdzonemu, przyjęcie odpowiedzialności za popełnione czyny, oraz przywrócenie ładu społecznego.
Kto jest uprawniony do prowadzenia postępowania mediacyjnego:
1. Instytucja, która:
a) zgodnie ze swoimi zadaniami statutowymi powołana została do wykonywania zadań w zakresie mediacji, resocjalizacji, ochrony interesu społecznego, ochrony ważnego interesu indywidualnego lub ochrony wolności i praw człowieka (postępowanie mediacyjne w imieniu tej instytucji, prowadzi upoważniony przez nią pisemnie przedstawiciel),
b) posiada warunki organizacyjne i kadrowe umożliwiające przeprowadzenie postępowania mediacyjnego,
c) została wpisana do wykazu instytucji i osób godnych zaufania, uprawnionych do przeprowadzania postępowania mediacyjnego który prowadzi sąd okręgowy
2. Osoba godna zaufania, która:
a) posiada obywatelstwo polskie;
b) korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich;
c) ukończyła 26 lat;
d) biegle włada językiem polskim;
e) nie była karana za przestępstwo umyślne;
f) posiada umiejętności likwidowania konfliktów oraz wystarczającą do przeprowadzania postępowania mediacyjnego wiedzę, w szczególności w zakresie psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa;
g) daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków;
h) została wpisana do wykazu instytucji i osób godnych zaufania, uprawnionych do przeprowadzania postępowania mediacyjnego który prowadzi sąd okręgowy.
Należy podkreślić, że w postanowieniu o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny uprawniony organ powołuje do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie instytucję lub osobę godną zaufania spośród wpisanych do wykazu. W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych potrzebą skutecznego przeprowadzenia postępowania mediacyjnego, można powołać do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie zgłaszającą taką gotowość instytucję lub osobę godną zaufania spoza wpisanych do wykazu, jeżeli spełnia ona w/w warunki.
Obowiązki mediatora po doręczeniu postanowienia o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego:
1) nawiązuje kontakt z pokrzywdzonym i podejrzanym lub oskarżonym, ustalając termin i miejsce spotkania z każdym z nich;
2) przeprowadza z podejrzanym lub oskarżonym i pokrzywdzonym spotkania indywidualne, informując o istocie i zasadach postępowania mediacyjnego oraz przysługujących im uprawnieniach;
3) przeprowadza spotkanie mediacyjne z udziałem podejrzanego lub oskarżonego i pokrzywdzonego;
4) pomaga w sformułowaniu treści ugody między podejrzanym lub oskarżonym i pokrzywdzonym oraz sprawdza wykonanie wynikających z niej zobowiązań.
W przypadku gdy, nie jest możliwe bezpośrednie spotkanie podejrzanego lub oskarżonego z pokrzywdzonym, mediator może prowadzić postępowanie mediacyjne w sposób pośredni, przekazując każdemu z nich informacje, propozycje i zajmowane przez drugą stronę stanowisko co do zawarcia ugody
Czas trwania postępowania
Postępowanie mediacyjne nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator sporządza pisemne sprawozdanie i niezwłocznie przedstawia je organowi, który skierował sprawę do takiego postępowania. W razie zawarcia ugody stanowi ona załącznik do sprawozdania.
Co może zastosować sąd w wyniku pozytywnie przeprowadzonej mediacji:
- nadzwyczajne złagodzenie kary,
-odstąpić od wymierzenia kary (przy przestępstwach zagrożonych karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 3 lat),
- warunkowo umorzyć postępowanie karne (przy przestępstwach zagrożonych karą pozbawienia wolności nie przekraczającą 5 lat),
-zastosować warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna.
Sąd może podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody.
Koszty postępowania mediacyjnego ponosi Skarb Państwa.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. KODEKS KARNY (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553)
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks postępowania karnego ( Dz. U. z 1997r.,Nr 89, poz. 555)
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz. U. z 2003r.,Nr 108, poz. .1020)
Autor Anna Kucharska