Kary dyscyplinarne sędziów sądów powszechnych - nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
rozwiń więcej
Jakie kary dyscyplinarne grożą sędziemu? fot. Fotolia
Kary dyscyplinarne dotyczące sędziów sądów powszechnych zostały ujęte w katalogu zamkniętym w Prawie o ustroju sądów powszechnych (dalej: PrUSP). Należy uznać, że ustawodawca w art. 109 §1 PrUSP wskazał możliwe kary w hierarchii od najłagodniejszej do najsurowszej.

Jako najłagodniejszą karę przyjęto upomnienie, co nie stanowi większych wątpliwości, gdyż jest to kara z kategorii wychowawczej, nie powodująca większych konsekwencji dla sędziego. Na kolejnych miejscach ustanowiono karę nagany, karę obniżenia wynagrodzenia zasadniczego o 5%-50% na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat, usunięcie z zajmowanej funkcji, przeniesienie na inne miejsce służbowe i jako karę najsurowszą złożenie sędziego z urzędu.

Omawiając katalog kar należy zwrócić uwagę, że ustawodawca w ostatniej nowelizacji zmienił warunki obniżenia wynagrodzenia zasadniczego. Obecnie przyjęto, że obniżenie wynagrodzenia zasadniczego wynosi 5%-50% w okresie od sześciu miesięcy do dwóch lat. Niestety nie zostało wprost wskazane co ma decydować o tym, czy wynagrodzenie zasadnicze będzie obniżone o 5%, 25% czy 50%. Dodatkowo pojawia się wątpliwość, czy tak szeroki wachlarz nie doprowadzi do sytuacji, że za podobne przewinienie będą stosowane różne wskaźniki procentowe w oparciu np. o relacje koleżeńskie czy służbowe. Ustawodawca jedynie wskazał ogólne zasady obniżenia wynagrodzenia zasadniczego. Mianowicie, w art. 123 §1 PrUSP przyjęto, że jeżeli orzeczona została kara złożenia sędziego z urzędu, a sąd dyscyplinarny wcześniej nie zawiesił sędziego w czynnościach służbowych, wyrok wywołuje zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych, z jednoczesnym obniżeniem do 50% jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia. Z kolei w art. 129 § 3 PrUSP ustanowiono, że sąd dyscyplinarny, zawieszając sędziego w czynnościach służbowych, obniża w granicach od 25% do 50% wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania tego zawieszenia; nie dotyczy to osób, w stosunku do których wszczęto postępowanie o ubezwłasnowolnienie. a następnie w § 3a. przyjęto, że jeżeli sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie sędziego w stanie spoczynku do odpowiedzialności karnej za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, z urzędu obniża w granicach od 25% do 50% wysokość jego uposażenia na czas trwania postępowania dyscyplinarnego.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów

Kolejną karą, której należy poświęcić kilka słów jest przeniesienie na inne miejsce służbowe. Przeniesienie na inne miejsce służbowe zgodnie z nowelizacją ustawy PrUSP polega na przeniesieniu sędziego sądu rejonowego do sądu rejonowego z siedzibą na obszarze innej apelacji, sędziego sądu okręgowego do sądu okręgowego z siedzibą na obszarze innej apelacji zaś sędziego sądu apelacyjnego do innego sądu apelacyjnego. Wskazane warunki są bardzo ogólne, albowiem ustawodawca określa tylko do jakiego sądu należy przenieść ukaranego sędziego, zaś nie wskazuje, czy taki sędzia musi zostać przeniesiony do tego samego wydziału, w którym wypełniał obowiązki czy może zostać przeniesiony np. z wydziału karnego do wydziału cywilnego czy wydziału ksiąg wieczystych, w którym jest zupełnie inna specyfika pracy. Istotną kwestią, na którą należy zwrócić uwagę, jest fakt, że ustawodawca nakazuje przeniesienie sędziego na ten sam szczebel sądu, w którym orzekał przed przeniesieniem. Nie zostało natomiast wskazane, czy sędziego można przenieść na niższy szczebel orzeczniczy.

Należy zwrócić uwagę, na fakt, że w przypadku wymierzenia kary w postaci nagany, kary obniżenia wynagrodzenia zasadniczego, usunięcia z zajmowanej funkcji czy przeniesienie na inne miejsce służbowe ustawodawca dodaje kolejne ograniczenia, które polega na pozbawieniu możliwości awansowania na wyższe stanowisko sędziowskie przez okres pięciu lat, niemożność udziału w tym okresie w kolegium sądu, orzekania w sądzie dyscyplinarnym oraz objęcia w sądzie funkcji prezesa sądu, wiceprezesa sądu lub kierownika ośrodka zamiejscowego sądu

Ostatnią karą dyscyplinarną jest złożenie sędziego z urzędu i jest to najsurowsza kara dyscyplinarna jaka może zostać udzielona sędziemu i definitywnie zamyka mu drogę do sprawowania urzędu.

Polecamy serwis: Prawo karne

Prawo
Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Bezrobotni rozczarowani: Chcemy ubezpieczenia zdrowotnego (autonomicznego) bez rejestracji w PUP
27 kwi 2024

Wynika to z pominięcia w projekcie ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia możliwości dania bezrobotnym ubezpieczenia zdrowotnego bez rejestracji w urzędzie pracy. Można to było rozwiązać bardzo prosto wprowadzając zasadę, że ubezpieczenie zdrowotne przysługuje np. przez rok od utraty pracy. 

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Google schowa nasz adres IP. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
26 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

3 milionom Polaków grozi grzywna 5000 zł. Sprawdź, co zrobić, aby uniknąć kary
26 kwi 2024

W bieżącym roku ponad trzy miliony Polaków staną przed koniecznością uzyskania nowego dowodu osobistego. Liczba dokumentów, które utracą ważność, przekracza dwa miliony. Pozostałe przypadki to osoby, które osiągną pełnoletność, zmienią nazwisko lub zgubią dokument. Czy Twój dowód jest wciąż ważny? Sprawdź to już teraz!

Kiedy można stracić prawo do zasiłku chorobowego?
26 kwi 2024

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

Bon senioralny - dla kogo 2150,00 zł miesięcznie? Na jakie usługi dla seniora?
27 kwi 2024

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Tymczasowe aresztowanie. Czy na pewno tymczasowe?
26 kwi 2024

Pozbawienie wolności, umieszczenie kogoś w więzieniu jest naturalną karą za popełnienie ciężkiego przestępstwa. Realizuje ono wiele funkcji, między innymi daje poczucie sprawiedliwości. Jest to jednak czynione po przeprowadzeniu stosownego postępowania oraz skazaniu. Tymczasem  funkcjonuje też środek zapobiegawczy, który może odizolować od świata oskarżonego, podejrzanego, czyli osobę, co do której dopiero toczy się postępowanie karne i nie wiadomo jeszcze czy zasługuje ona na jakąkolwiek karę. 

PFRON: Stawka w programie "Rehabilitacja 25 plus” wynosi 3200 zł miesięcznie. Wnioski tylko do 7 czerwca 2024 r.
26 kwi 2024

PFRON przyjmuje wnioski do programu "Rehabilitacja 25 plus” (od 29 kwietnia 2024 r.)

pokaż więcej
Proszę czekać...