Prześledźmy po kolei wszystkie zachowania, które razem powodują mobbing.
Mobbing to:
- nękanie i zastraszanie – są to wszystkie działanie polegające na krytyce wyrażane krzykiem, ubliżaniem, darciem lub przekreślaniem dokumentów, grożenie zwolnieniem z pracy, wyznaczanie do pracy fizycznej, kiedy nie jest to w zakresie obowiązków pracownika.
- uporczywe i długotrwałe – przepisy nie wskazują, ile musi trwać nękanie i zastraszanie, aby można było je uznać za mobbing. Przyjmowano początkowo, trwać powinno 6 miesięcy, aby można było uznać je za długotrwałe. Jednak w każdej sytuacji należy indywidualnie rozpatrzyć kwestie długotrwałości i uporczywości działania mobbingowego.
- w celu poniżenia – działanie, aby zostało uznane za mobbing mus mieć na celu poniżenie, ośmieszenie lub izolowania pracownika.
- obniżenie oceny przydatności do pracy – to między innymi takie działanie, kiedy pracodawca oddelegowuje kierownika do pracy fizycznej lub na niższe stanowisko, gdzie będzie musiał wykonywać polecenia swoich dotychczasowych podwładnych.
To pracownik musi udowodnić, że padł ofiarą mobbingu.
Na co może liczyć ofiara mobbingu
Należy pamiętać, że przeciwdziałanie mobbingowi jest obowiązkiem pracodawcy. Odpowiada on za swoje działania oraz działania swoich pracowników.
Pracownik może domagać się od pracodawcy:
- zadośćuczynienia,
- odszkodowania.
Zadośćuczynienia pracownik może domagać się w przypadki, kiedy skutkiem mobbingu jest rozstrój zdrowia. Pracownik musi udowodnić, że rozstrój zdrowia został spowodowany długotrwałym nękaniem w pracy. Może w tym celu przedstawić odpowiednie zaświadczenia, wyniki badań, czy orzeczenie lekarskie.
Odszkodowania może domagać się pracownik, jeśli w wyniku stosowanego wobec niego mobbingu rozwiązał pracę. Nie ma znaczenia tryb rozwiązania umowy. Odszkodowanie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Pracodawca walczy z mobbingiem
Pracodawca musi walczyć z mobbingiem. Dotyczy to każdego pracodawcy, niezależnie ilu pracowników zatrudnia.
Pracownik, który zatrudnia powyżej 20 pracowników, do regulaminu pracy lub układu zbiorowego pracy, powinien włączyć procedurę dotyczącą przeciwdziałania mobbingowi.
Również pracodawca zatrudniający mniej niż 20 pracowników, który nie jest zobowiązany do wydawania regulaminu pracy, może wydać zasady postępowania z mobbingiem. Warto, aby zapoznał z nimi swoich pracowników. Zapoznanie z mobbingiem może nastąpić w formie szkolenia.
Procedury antymobbingowe powinny zawiera informację o:
- wnoszeniu skargi do pracodawcy,
- obowiązku przekazania skargi do komisji antymobbingowe,
- obowiązku ukarania sprawy,
- obowiązku przeprowadzania szkoleń dla pracowników.
Działania antymobbingowe, jakie podejmuje pracodawca mogą pozwolić ma na obronę w sądzie, w przypadku kiedy pracownika wniesie sprawę o mobbing.
Pracodawca musi także podjąć działania, w przypadku kiedy nastąpił już mobbing. Pracodawca powinien zapewnić poczucie bezpieczeństwa. Ofiara mobbingu powinna mieć możliwość złożenia skargi do pracodawcy, w sposób poufny. Należy także odizolować ofiarę mobbingu, od sprawcy.
Czasami wystarczające jest przeniesienie ofiary na inne stanowisko. Zmiana nie może jednak nastąpić na podstawie wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy na mniej korzystne jest niedopuszczalna. Nie ma żadnej przeszkody, aby sprawcę mobbingu przenieść na gorsze stanowisko. Nie ma też przeszkody, aby zwolnić takiego pracownika.