„Moje orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności zostało wydane na stałe. Zamierzam ubiegać się o świadczenie wspierające. Czy ono również będzie bezterminowe?” – pyta Czytelnik.
- Na jaki okres przyznawane jest świadczenie wspierające?
- Czy świadczenie wspierające może być na stałe?
- Co może się zmienić?
Na jaki okres przyznawane jest świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające przysługuje osobie w wieku od ukończenia 18. roku życia posiadającej odpowiednią decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Dokument taki wydaje wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Wniosek o wydanie decyzji zawiera m.in. informację o posiadaniu ostatecznego orzeczenia ustalającego stopień niepełnosprawności, wraz z symbolem przyczyny niepełnosprawności oraz o okresie, na który zostało wydane.
Prawo do świadczenia wspierającego ustala się na czas ważności decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności tej decyzji. Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia wydaje się z kolei na okres, na który osoba została zaliczona do osób niepełnosprawnych na podstawie ostatecznego orzeczenia, ustalającego stopień niepełnosprawności, jednakże na okres nie dłuższy niż 7 lat.
Analogiczna zasada dotyczy również orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o:
• całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, które jest traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• niezdolności do samodzielnej egzystencji, które jest traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• całkowitej niezdolności do pracy, które jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania, które jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.
W praktyce oznacza to, iż świadczenie wspierające nie przysługuje na stałe.
Pani Jadwiga posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, które jest wydane na stałe. Pomimo bezterminowego orzeczenia, decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia będzie mogła być wydana maksymalnie na okres 7 lat.
Czy świadczenie wspierające może być na stałe?
Kwestia ta często spotyka się z nierozumieniem osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazuje tu jednak na odmienność i inną rolę postępowań w przedmiocie wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia i orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
„Podkreślenia wymaga, że specyfika postępowania o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia przejawia się między innymi w tym, że organ orzekający nie jest związany rozstrzygnięciem zawartym w orzeczeniu osoby niepełnosprawnej, w tym również okresem, na jaki zostało wydane, a wyłącznie stanem faktycznym rozpoznanej sprawy na dzień wydania decyzji przez skład ustalający poziom potrzeby wsparcia” – przypominał pod koniec czerwca 2025 r. wiceminister Łukasz Krasoń w odpowiedzi na dezyderat skierowany w tej sprawie przez sejmową Komisję do Spraw Petycji.
Dezyderat ten dotyczył postulatu, aby przy orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności i orzeczeniach wydawanych przez orzeczników ZUS na okres stały, decyzje o poziomie wsparcia również były wydawane na taki okres. Odpowiedź na dezyderat została rozpatrzona 5 listopada 2025 r.
„Przedmiotem postępowania o wydanie decyzji ustalającej poziom wsparcia jest ustalenie w wartościach punktowych (…) w jakim zakresie osoba z niepełnosprawnością takiego wsparcia potrzebuje” - podkreślała podczas posiedzenia komisji Aneta Potocka, Główny Specjalista w Biurze Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. I dodała, iż definicyjne kryteria ustalenia stopnia niepełnosprawności w sposób tak szczegółowy potrzeby wsparcia nie określają. Specjalistka wskazywała też na fakt, iż złożenie wniosku do WZON odbywa się przez system Emp@tia, a samo postępowanie jest realizowane w miejscu pobytu osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji.
„Nie wydaje się zasadne, aby decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia – nawet, jeżeli orzeczenie jest wydane na stałe w przypadku orzeczeń o stopniu niepełnosprawności – wydawane było od razu do końca życia człowieka, w szczególności, kiedy ten poziom potrzeby wsparcia w pierwszym okresie zachorowania czy urazu jest zupełny, czyli jest określony na sto procent. To czy on taki będzie za trzy lata, za pięć lat czy - przy maksymalnym okresie - siedem lat, należy poddać kolejnej diagnozie funkcjonalnej” – mówiła Potocka.
Co może się zmienić?
Warto wspomnieć, iż aktualnie obowiązujące przepisy nie przewidują zmian na przyszły rok w zakresie okresu, na jaki wydawane są decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia. Od 1 stycznia 2026 r. zmianie ulegają jedynie punkty w decyzji WZON uprawniające do otrzymania świadczenia wspierającego. W 2026 r. o świadczenie będą bowiem mogły ubiegać się osoby, które otrzymały od 70 do 77 punktów.
Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r., poz. 1429; ost. zm. Dz. U. z 2025 r., poz. 619);
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2025 r., poz. 913; ost. zm. Dz. U. z 2023 r., poz. 1234).
Polecamy: Kalendarz 2026