Skutki nowelizacji
Najważniejszym pozytywnym skutkiem wspomnianej nowelizacji prawa spadkowego, jest rozszerzenie kręgu spadkobierców. W sytuacji, w której brak było zstępnych, małżonka, rodziców i rodzeństwa (i ich zstępnych) spadek przypadał gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Po zmianie, spadek przypadłby dziadkom spadkodawcy, a w ich braku ich zstępnym (czyli wujostwu i dalszym zstępnym- kuzynom). Zmiana jednak uwarunkowana jest datą śmierci spadkodawcy.
Stare spadki wg starych zasad
Stare przepisy prawa spadkowego nadal będą obowiązywać w stosunku do spadków otwartych przed 28 czerwca 2009r. Przez otwarcie spadku należy, z kolei, rozumieć śmierć spadkodawcy (a nie żaden termin związany z postępowaniem o stwierdzeniu nabycia spadku). Z uwagi na korzystne dla spadkobierców zmiany w kodeksie, rozwiązanie to wydaje się być krzywdzące- wystarczy dzień różnicy w dacie śmierci spadkodawcy, aby jego spadek pozostał w rodzinie (co prawda dalszej) lub trafił do Skarbu Państwa. Niestety powyższe przepisy wynikają z ogólnych zasad nowelizacji kodeksu cywilnego- ustanowionych w ustawie wprowadzającej kodeks cywilny.
Bez znaczenia jest data wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Niezależnie od tego kiedy złożono wniosek- objęcie nowymi przepisami wynika wyłącznie z daty śmierci.
Zobacz również serwis: Spadki
Spadki po 28 czerwca
W stosunku do osób, które umrą po dacie wejścia w życie przepisów zastosowanie ma kodeks cywilny w nowym brzmieniu- co oznacza szerszy krąg spadkobierców ustawowych. I ponownie, jeśli przepisy kiedyś się zmienią (na tych samych zasadach co obecnie), spadki będą objęte przepisami obowiązującymi w dacie śmierci (mimo, że nowe byłyby np. korzystniejsze).
Sądowe uznanie za zmarłego
W stosunku do osób uznanych za zmarłych, podobnie jak w przypadku późnego przeprowadzenia sprawy spadkowej znaczenie ma data śmierci ustalona przez sąd, a nie data przeprowadzenia postępowania a tym bardziej wydania wyroku. Jeśli data będzie ustalona (zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego) na dzień wypadający po 28 czerwca, dziedziczenie nastąpi na nowych zasadach- jeśli wcześniej- na dotychczasowych.
Zobacz również: Nowe zasady dziedziczenia - poradnik