Przełomowy dla spadkobierców wyrok WSA: nie zapłacą już 19% podatku od natychmiastowej sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku, jeżeli spełnią ten warunek

Aleksandra Rybak
rozwiń więcej
wyrok, podatek, nieruchomości, sprzedaż nieruchomości, spadek / Przełomowy dla spadkobierców wyrok WSA: nie zapłacą już 19% podatku od natychmiastowej sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku, jeżeli spełnią ten warunek / Shutterstock

Od sprzedaży przed upływem 5 lat, nieruchomości nabytej w drodze spadku (jeżeli przychodu uzyskanego z takiej transakcji nie przeznaczy się w całości na własne cele mieszkaniowe) trzeba zapłacić podatek dochodowy i to niemały, bo wynoszący aż 19% osiągniętego dochodu. „Kluczem” do uniknięcia ww. podatku jest zatem (jeżeli przychodu nie przeznacza się na zakup własnego domu czy mieszkania) upływ ww. 5-letniego okresu. Na sposób jego obliczania, ma wpływ najnowszy, przełomowy wyrok WSA w Rzeszowie, który wielu spadkobiercom pozwoli na uniknięcie kosztownego podatku.

rozwiń >

Sprzedaż nieruchomości trzeba rozliczyć z urzędem skarbowym – kiedy z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości (w tym m.in. nabytej w drodze spadku), trzeba zapłacić podatek dochodowy?

W przypadku odpłatnego zbycia:

  • nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości,
  • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • prawa wieczystego użytkowania gruntów,

przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (m.in. w drodze spadku) lub wybudowanie ww. nieruchomości lub praw i zbycie to nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej – podlega się z tego tytułu opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku – okres 5-letni, którego upływ zwalnia od podatku, liczony jest nieco inaczej

W przypadku, gdy sprzedana nieruchomość została nabyta w drodze spadku – do okresu 5 lat (licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości w drodze spadku) wliczany jest nie tylko okres posiadania tej nieruchomości przez spadkobiercę, ale również okres jej posiadania przez spadkodawcę (czyli – zmarłego). Wynika to z dodanego do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w 2018 r. – art. 10 ust. 5. Okres 5 lat należy zatem, w takim przypadku, liczyć nie od końca roku kalendarzowego, w którym spadkobierca nabył (wybudował) tę nieruchomość, a – od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca (zmarły) nabył (lub wybudował) tę nieruchomość.

Przykład

Spadkodawca w lutym 2015 roku kupił mieszkanie. W czerwcu 2020 roku zmarł. Jeżeli jako spadkobierca sprzedałeś tę nieruchomość w 2024 roku, to nie zapłacisz podatku (i nie składasz do urzędu skarbowego zeznania podatkowego PIT-39).

Z podatku zwolni również przeznaczenie przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku, na własne cele mieszkaniowe

Jeżeli sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze spadku, nastąpi przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył (lub wybudował) nieruchomość – podatku PIT nie zapłaci się również w sytuacji, w której przychód uzyskany z ww. odpłatnego zbycia nieruchomości, zostanie przeznaczony na własne cele mieszkaniowe.

Skorzystanie z ww. zwolnienia wymaga jednak spełnienia następującego warunku:

  • wydatki na własne cele mieszkaniowe muszą zostać poniesione nie później niż w terminie 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano zbycia nieruchomości.

Podatku PIT z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku, przed upływem ww. 5-letniego okresu, nie zapłaci się zatem wcale, jeżeli całość uzyskanych przychodów zostanie przeznaczona na własne cele mieszkaniowe i zostaną spełnione ww. warunki. W innym przypadku – trzeba będzie zapłacić podatek w wysokości 19% od podstawy opodatkowania (tj. dochodu ze sprzedaży nieruchomości pomniejszonego o dochód zwolniony).

W celu rozliczenia dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości dokonanego przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości przez spadkodawcę – należy złożyć zeznanie podatkowe PIT-39.

Sprzedaż nieruchomości trzeba rozliczyć z urzędem skarbowym – jakie są zasady opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości (w tym m.in. nabytej w drodze spadku)?

Jeżeli dokona się zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku przed upływem 5-letniego okresu (licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość tę nabył lub wybudował spadkodawca) i dochodu z ww. sprzedaży (w ciągu 3 lat) nie przeznaczy się na własne cele mieszkaniowe – trzeba będzie zapłacić podatek PIT.

Podatek PIT obliczany jest wówczas od uzyskanego dochodu, osiągniętego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów).

Podstawą obliczenia podatku jest dochód, będący różnicą pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych a kosztami uzyskania przychodów, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Ważne

Dochód oblicza się według wzoru:

Dochód = (przychód – koszty uzyskania przychodów) + odpisy amortyzacyjne

Podatek wynosi 19% osiągniętego dochodu.

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych jest cena określona w umowie z kupującym, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (np. opłaty notarialne, koszty pośrednictwa). Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, to urząd skarbowy może określić przychód uwzględniając wartość rynkową. W takiej sytuacji, do obliczenia podatku, bierze się pod uwagę przychód określony przez urząd, a nie ten wskazany w umowie.

Do kosztów uzyskania przychodów zalicza się udokumentowane wydatki, które poniosło się na nabycie lub wybudowanie nieruchomości lub praw majątkowych (np. prawa wieczystego użytkowania gruntu).

Jeżeli zbywaną nieruchomość lub prawo majątkowe nabyło się w drodze spadku – kosztem uzyskania przychodów jest kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej nieruchomości (prawa majątkowego) przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Przykład

Obliczenie, jaką część zapłaconego podatku od spadków i darowizn można zaliczyć do kosztów:

  • Wartość wszystkich rzeczy i praw majątkowych przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn: 400 000 zł
  • Wartość zbywanej nieruchomości przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn: 100 000 zł
  • Udział wartości zbywanej nieruchomości w łącznej wartości przyjętego spadku: (100 000 zł / 400 000 zł) x 100% = 25%
  • Zapłacony podatek od spadków i darowizn: 46 000 zł
  • Część zapłaconego podatku, która może być zaliczona do kosztów: 46 000 × 25% = 11 500 zł.

Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na spadkobiercę ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez spadkobiercę.

Ciężary spadkowe to:

  • spłacone przez spadkobiercę długi spadkowe,
  • zaspokojone roszczenia o zachowek,
  • wykonane zapisy zwykłe i polecenia

– również w przypadku, gdy spłaciło się długi spadkowe, zaspokoiło roszczenia o zachowek lub wykonało zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia tej nieruchomości lub tego prawa.

Przykład

Obliczenie, jaką część spłaconych długów spadkowych możesz zaliczyć do kosztów:

Spadkobierca nabył spadek o wartości 600 000 zł. Do spadku weszły dwie nieruchomości A i B. Nieruchomość A obciążona była kredytem hipotecznym (ciężar spadkowy). Spadkobierca musi spłacić 120 000 zł i dlatego sprzedaje nieruchomość B o wartości 300 000 zł.

  • Łączna wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych w spadku: 600 000 zł
  • Wartość zbywanej nieruchomości: 300 000 zł
  • Udział wartości zbywanej nieruchomości w łącznej wartości przyjętego spadku: (300 000 zł / 600 000 zł) x 100% = 50%
  • Ciężar spadkowy: 120 000 zł
  • Część ciężaru spadkowego, która może być zaliczona do kosztów: 120 000 × 50% = 60 000 zł.

Ponadto do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość nieruchomości i praw majątkowych poniesione przez spadkobiercę w czasie ich posiadania. Dotyczy to nieruchomości i praw majątkowych nabytych odpłatnie, jak i nieodpłatnie.

Sprzedaż nieruchomości trzeba rozliczyć z urzędem skarbowym – jakie zaznanie należy złożyć w celu rozliczenia dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (w tym m.in. nabytej w drodze spadku)?

W celu rozliczenia dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku, dokonanego przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości przez spadkodawcę – należy złożyć zeznanie podatkowe PIT-39.

Zeznanie to, należy złożyć do urzędu skarbowego w formie:

w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości.

Wyrok WSA przełomowy dla spadkobierców: nie zapłacą już 19% podatku od natychmiastowej sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku, jeżeli spełnią ten warunek

W dniu 4 września 2025 r., WSA w Rzeszowie wydał wyrok (o sygn. akt I SA/Rz 224/25), dzięki któremu (choć jest to orzeczenie wydane w indywidualnej sprawie) wiele spadkobierców (stosując przez analogię rozumowanie przyjęte przez sąd administracyjny) – będzie mogło uniknąć konieczności zapłaty 19% podatku dochodowego od odpłatnego zbycia „od ręki” (a nie po upływie 5-lat posiadania) nieruchomości nabytej w drodze spadku, jeżeli uzyskanego z takiej transakcji przychodu nie przeznaczają na własne cele mieszkaniowe.

Przedmiotem rozważań WSA w sprawie, w której zapadła ww. wyrok było to, czy – sprzedaż nieruchomości nabytych w drodze spadku przez spadkobierczynię, przed upływem 5 lat od nabycia przez bezpośredniego spadkodawcę (tj. jej ojca) – stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Istotą, było ustalenie momentu nabycia nieruchomości, dla celów liczenia 5-letniego okresu zwolnienia od opodatkowania przy zbyciu, w kontekście zmian wprowadzonych ustawą z 2018 r. (tj. ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła do porządku prawnego normę art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

WSA w Rzeszowie uznał, że 5-letni okres, po którym sprzedaż nieruchomości nabytej w spadku nie podlega opodatkowaniu, należy liczyć od momentu nabycia nieruchomości przez pierwszego spadkodawcę, nie zaś od nabycia jej przez ostatniego spadkodawcę. Sąd oparł się na wykładni celowościowej wspomnianego powyżej art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zgodnie z którym – w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, okres, o którym mowa w tym przepisie [tj. 5-letni okres], liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę), podkreślając konieczność pełniejszej realizacji sukcesji praw spadkodawców oraz zgodność z celem nowelizacji z 2018 r. W efekcie, Sąd uznał, że sprzedaż nieruchomości przez skarżącą nie powinna być źródłem opodatkowanego przychodu, gdyż 5-letni okres winien być liczony od pierwotnego nabycia nieruchomości przez dziadków spadkobierczyni (a nie przez jej ojca), co wyklucza powstanie obowiązku podatkowego.

Ważne

WSA w Rzeszowie, w ww. wyroku (z dnia 4 września 2025 r., sygn. akt I SA/Rz 224/25), przyjął zatem, że do 5-letniego okresu, po upływie którego sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze spadku nie podlega opodatkowaniu – wliczany jest nie tylko okres posiadania ww. nieruchomości przez bezpośredniego spadkodawcę, ale również przez wcześniejszych spadkodawców. Jeżeli zatem, jakaś nieruchomość jest „w rodzinie” od wielu lat i jest przekazywana z pokolenia na pokolenie w drodze dziedziczenia – ww. 5-letni okres, od upływu którego uzależnione jest niepodleganie obowiązkowi podatkowemu – w ocenie sądu – obejmuje cały okres, w którym taka nieruchomość „pozostaje” w rodzinie, a nie wyłącznie okres, w którym była ona w posiadaniu spadkobiercy i jego bezpośredniego spadkodawcy.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 z późn. zm.)
  • Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 4 września 2025 r., sygn. akt I SA/Rz 224/25
Infor.pl
Zmiana czasu na zimowy 2025. Kiedy? A kiedy po raz ostatni przestawimy zegarki? Oto data!
28 wrz 2025

Kiedy zmiana czasu na zimowy w 2025 roku? A kiedy po raz ostatni zmienimy czas? Przez długi czas trwały rozmowy na ten temat, a teraz projekt zaczyna się konkretyzować. Istnieje szansa, że niedługo po raz ostatni przestawimy zegary. Kiedy to może nastąpić i jakie będą konsekwencje przejścia na stały czas letni? Oto szczegóły.

Przełomowy dla spadkobierców wyrok WSA: nie zapłacą już 19% podatku od natychmiastowej sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku, jeżeli spełnią ten warunek
28 wrz 2025

Od sprzedaży przed upływem 5 lat, nieruchomości nabytej w drodze spadku (jeżeli przychodu uzyskanego z takiej transakcji nie przeznaczy się w całości na własne cele mieszkaniowe) trzeba zapłacić podatek dochodowy i to niemały, bo wynoszący aż 19% osiągniętego dochodu. „Kluczem” do uniknięcia ww. podatku jest zatem (jeżeli przychodu nie przeznacza się na zakup własnego domu czy mieszkania) upływ ww. 5-letniego okresu. Na sposób jego obliczania, ma wpływ najnowszy, przełomowy wyrok WSA w Rzeszowie, który wielu spadkobiercom pozwoli na uniknięcie kosztownego podatku.

Wzrost świadczeń chorobowych w 2025 roku. 1878 zł miesięcznego wsparcia z ZUS dla osób cierpiących na konkretne schorzenia i choroby. Jakie? Oto lista
28 wrz 2025

Nie wszystkie osoby chore mają prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Aby otrzymać to świadczenie, trzeba spełnić ściśle określone kryteria, które obejmują zarówno stan zdrowia, jak i wymogi formalne (między innymi odpowiednio długi staż pracy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz złożenie wniosku w wymaganym czasie).

W październiku pracodawca musi dołożyć do pensji ponad 900 złotych. Odmówić nie może
28 wrz 2025

Nocna zmiana to nie tylko kawa o północy i walka z sennością. To także prawo do dodatkowych pieniędzy. Pracodawca musi je wypłacić – tyle że nie ma tu jednej stałej kwoty. Wszystko zależy od kalendarza i tego, ile godzin faktycznie spędzimy w pracy po zmroku.

Nowy podatek na Kościół – za wyznawanie wiary fiskus pobierze 8% z każdego wynagrodzenia. Ma to „zwiększyć zaufanie społeczne do sposobu finansowania Kościołów”. Sprawa jest już w Senacie
28 wrz 2025

8 procent podatku dochodowego od wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło – tyle miałby wynieść nowy podatek na Kościół (inaczej określany podatkiem kościelnym lub „podatkiem od wiary”), którego wprowadzenie miałoby „zwiększyć zaufanie społeczne do sposobu finansowania Kościołów”, zminimalizować ryzyko nadużyć i „usprawnić obieg środków finansowych (red.: które trafiają do instytucji religijnych w Polsce), czyniąc go bardziej formalnym i podlegającym kontroli publicznej.” Postulat wprowadzenia stałej daniny na rzecz Kościoła, pobieranej przez fiskus (a bezpośrednio – przez płatnika podatku) z wynagrodzenia, trafił do Senatu w dniu 9 czerwca 2025 r.

Sprawdziły się najgorsze prognozy. Wiemy, co z zasiłkiem pielęgnacyjnym w 2026 roku
27 wrz 2025

W 2026 roku system świadczeń społecznych w Polsce znów przejdzie ważne i kosztowne zmiany. W obliczu rosnącej inflacji i oczekiwań społecznych, rząd zapowiedział szeroko zakrojone podwyżki i waloryzacje, które mają realnie poprawić sytuację finansową milionów Polaków. Po raz kolejny usłyszeliśmy o rekordowych wzrostach emerytur, zwiększeniu wsparcia dla rodzin i dynamicznym rozwoju nowej pomocy dla osób z niepełnosprawnościami. Jednak nie dotyczy to każdej formy pomocy.

Dotacja PFRON 2025: nawet 130 tys. zł bezzwrotnej pomocy. Sprawdź warunki
27 wrz 2025

Marzysz o założeniu własnej firmy, ale nie masz kapitału na start? W 2025 roku osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą otrzymać nawet 130 tys. zł bezzwrotnej dotacji z PFRON. To realna pomoc na zakup sprzętu, wyposażenia czy adaptację lokalu. Wyjaśniamy krok po kroku, kto może dostać pieniądze, jakie są warunki i na co można je wydać.

500 plus dla seniora - czym jest? Kto może otrzymać ten dodatek? Jakie warunki trzeba spełnić? Jak, gdzie i do kiedy złożyć wniosek?
27 wrz 2025

Świadczenie potocznie nazywane "500 plus dla seniora" to formalnie świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Jest to kluczowa informacja, ponieważ wsparcie to nie jest przyznawane ze względu na sam wiek, lecz ze względu na stan zdrowia i niskie dochody. Oto szczegóły.

Emerytura bez lat pracy. Czy emerytura bez stażu pracy jest możliwa? Okazuje się, że tak
27 wrz 2025

Choć zasadą jest, że emeryturę otrzymuje się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, polskie przepisy przewidują wyjątki. Czy w ogóle można uzyskać to świadczenie, nie mając wypracowanych lat? Tak! Istnieją szczególne sytuacje, w których ZUS może przyznać emeryturę pomimo braku minimalnego stażu. Oto szczegóły.

Zmiany w 800 plus. ZUS przesuwa terminy wypłaty pieniędzy. Kiedy przelewy trafią teraz do rodziców?
28 wrz 2025

Jak to jest z tym przelewaniem 800 plus na konta rodziców? Wedle harmonogramu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pieniądze wypłacane są w dziesięciu określonych terminach. Bywa, że z powodu takiego a nie innego ułożenia dat, przelewy robione są wcześniej. Tak właśnie będzie w październiku.

pokaż więcej
Proszę czekać...