5 maja br. wystartował nowy program profilaktyki zdrowotnej „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, w ramach którego, każda osoba powyżej 20 roku życia, może bezpłatnie (na koszt NFZ) wykonać badania laboratoryjne o łącznej wartości od ok. 230 zł do niemal 500 zł. Jest on realizowany przez wszystkie placówki podstawowej opieki zdrowotnej oraz laboratoria diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych.
- Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – dla kogo?
- Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – jakie badania można bezpłatnie wykonać?
- Na realizację programu – w budżecie NFZ zarezerwowano na najbliższe 10 lat aż 9 698 mln zł
- Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – od kiedy i gdzie należy się zgłosić, żeby wykonać bezpłatne badania?
- Do korzystania z programu zachęca Ministerstwo Zdrowia – w pierwszych dniach jego obowiązywania zgłosiło się już 80 tys. pacjentów
Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – dla kogo?
Program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” to nowy program finansowany przez NFZ, który zastąpił pilotażowy program „Profilaktyka 40+” i który ma służyć upowszechnieniu okresowego wykonywania kompleksowych bilansów stanu zdrowia u osób dorosłych. Jest on dostępny dla znacznie szerszej grupy pacjentów niż jego „poprzednik”, bo jest skierowany do wszystkich osób, które ukończyły 20 rok życia. Został on wprowadzony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2025 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2025 r., poz. 584), które weszło w życie w dniu 5 maja 2025 r.
W ramach ww. programu – badania profilaktyczne mogą wykonać, na koszt NFZ, wszystkie osoby uprawnione do korzystania za świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a zatem m.in.:
- osoby objęte obowiązkowym, jak i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz
- posiadające obywatelstwo Polskie i zamieszkałe na terytorium Polski kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu,
które ukończyły 20 rok życia.
Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – jakie badania można bezpłatnie wykonać?
W ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – wszystkie osoby dorosłe, które ukończyły 20 rok życia, uprawnione do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – mogą wykonać kompleksowe, profilaktyczne badania bilansowe, mające na celu ocenę ich stanu zdrowia.
W ramach zakresu podstawowego – każda osoba objęta bilansem – może wykonać następujące badania laboratoryjne:
- morfologia krwi,
- stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej,
- stężenie kreatyniny we krwi, wraz z oszacowaną wartością eGFR,
- lipidogram uwzględniający stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL, cholesterolu nie-HDL oraz triglicerydów,
- stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) oraz
- badanie ogólne moczu,
i ponadto – według wskazań lekarza (w zależności od wieku, płci oraz informacji wynikających z tzw. kwestionariusza bilansu zdrowia osoby dorosłej):
- aktywność aminotransferazy alaninowej (ALAT),
- aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT),
- aktywność gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP),
- stężenie całkowite antygenu specyficznego dla prostaty (PSA) we krwi – u mężczyzn powyżej 50 roku życia,
- obecność przeciwciał anty-HCV we krwi,
- stężenie lipoproteiny (a) we krwi – wykonywane w ramach bilansu tylko raz w życiu, między 20 a 40 rokiem życia oraz
- test na krew utajoną w kale metodą immunochemiczną (FIT-OC) – u osób powyżej 50 roku życia.
Osoby w wieku 20-49 roku życia – profilaktyczne badania bilansowe, mogą wykonać bezpłatnie raz na 5 lat, a osoby powyżej 49 roku życia – raz na 3 lata.
Badania laboratoryjne – w każdym przypadku – będą poprzedzone wypełnieniem przez pacjenta ankiety (tzw. kwestionariusza bilansu zdrowia osoby dorosłej) za pośrednictwem internetowego konta pacjenta (IKP) lub w placówce POZ (z pomocą personelu), w ramach którego będzie trzeba odpowiedzieć na pytania w kierunku:
- stylu życia,
- czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz chorób onkologicznych (z uwzględnieniem wywiadu rodzinnego),
- stanu zdrowia psychicznego oraz
- wykształcenia i środowiska życia.
Jak wynika z uzasadnienia rozporządzenia, którym wprowadzono ww. program - „W kwestionariuszu znajdują się pytania niemające bezpośredniego wpływu na stan zdrowia, takie jak wykształcenie czy miejsce zamieszkania. Pytania te są związane ze stosunkiem do dbania o zdrowie, prowadzenia zdrowego stylu życia w tym uczestnictwa w badaniach profilaktycznych, co jest istotne dla zdrowia publicznego. Badania wskazują, że status socjoekonomiczny wpływa na ogólny stan zdrowia i uczestnictwo w badaniach profilaktycznych.”
Na podstawie udzielonych odpowiedzi – w terminie 30 dni od wypełnienia ankiety - pacjent otrzyma skierowanie na konkretne badania diagnostyczne, które będzie mógł wykonać bezpłatnie (na koszt NFZ).
Po wykonaniu badań – w placówce POZ, odbędzie się wizyta podsumowująca bilans, w ramach której zostaną omówione wyniki przeprowadzonych badań oraz zostanie sporządzony przez lekarza tzw. indywidualny plan zdrowotny. Pacjent dowie się o zidentyfikowanych u niego czynnikach ryzyka rozwoju chorób i otrzyma zalecenia dotyczące:
- zdrowego stylu życia,
- diety i aktywności fizycznej,
- badań profilaktycznych,
- rekomendowanych szczepień, jak również
- indywidualne zalecenia wynikające ze stwierdzonych czynników ryzyka oraz
- inne zalecania interwencji prozdrowotnych (w ramach których mogą zostać zlecone maksymalnie dwie, bezpłatne porady edukacyjne w zakresie wynikającym z indywidualnych potrzeb pacjenta).
Wszystkie wyniki badań będą raportowane do IKP i – za zgodą pacjenta – będą mieli do nich dostęp również inni lekarze (w tym specjaliści). U osób 60 roku życia będzie ponadto dostępne dodatkowe badanie w kierunku diagnostyki chorób otępiennych, na które pacjent będzie mógł zostać skierowany podczas wizyty podsumowującej bilans.
– „Z wiekiem nasze zdrowie wymaga większej kontroli. Jeśli wyniki badań wykażą problemy zdrowotne, to lekarz ustali indywidualny plan dalszej diagnostyki i leczenia dla pacjenta” – podsumowała ministra Izabela Leszczyna, w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej resortu.
Łączny koszt badań, które można przeprowadzić na koszt NFZ w ramach ww. programu – który został oszacowany biorąc pod uwagę ceny tychże badań obowiązujące (na dzień 2 maja 2025 r.) w jednym z największych laboratoriów diagnostycznych w Polsce – wynosi od 230 zł do niemal 500 zł (w zależności od wskazań lekarskich i wieku pacjenta). Takie kwoty można zaoszczędzić w budżecie domowym – korzystając za świadczeń w ramach nowego programu Ministerstwa Zdrowia. Przykładowe ceny badań komercyjnych, które można bezpłatnie wykonać w ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej”, przedstawiają się następująco:
Z zakresu podstawowego programu:
- morfologia krwi – 21 zł,
- stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej – 38 zł,
- stężenie kreatyniny we krwi, wraz z oszacowaną wartością eGFR – 42 zł,
- lipidogram uwzględniający stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL, cholesterolu nie-HDL oraz triglicerydów – 75 zł,
- stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) – 34 zł,
- badanie ogólne moczu – 20 zł.
Z zakresu rozszerzonego programu:
- aktywność aminotransferazy alaninowej (ALAT) – 12 zł,
- aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) – 12 zł,
- aktywność gamma¬glutamylotranspeptydazy (GGTP) – 18 zł,
- stężenie całkowite antygenu specyficznego dla prostaty (PSA) we krwi u mężczyzn powyżej 50 roku życia – 47 zł,
- obecność przeciwciał anty-HCV we krwi – 51 zł,
- stężenie lipoproteiny (a) we krwi – wykonywane w ramach Bilansu tylko raz w życiu między 20 a 40 rokiem życia – 50 zł,
- test na krew utajoną w kale metodą immunochemiczną (FIT-OC) – dla osób powyżej 50 roku życia – 44 zł.
Z komunikatu Ministerstwa Zdrowia z dnia 14 maja br. w którym resort zachęca do korzystania z nowego programu, wynika natomiast, że na realizację świadczeń nim objętych, POZ otrzyma:
- 325 zł za pacjenta w wieku 20-59 lat i odpowiednio
- 349 zł za pacjenta w wieku 60 lat i więcej.
Powyższe kwoty nie obejmują jednak dodatkowych środków za porady edukacyjne i część badań.
Na realizację programu – w budżecie NFZ zarezerwowano na najbliższe 10 lat aż 9 698 mln zł
Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w ocenie skutków regulacji rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, którym został wprowadzony program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – na realizację programu, na najbliższe 10 lat, w budżecie NFZ zarezerwowano aż 9 698 mln zł, szacując, że uprawnionych do skorzystania z bezpłatnych badań (czyli osób powyżej 20 roku życia), jest w Polsce ok. 30 mln.
Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – od kiedy i gdzie należy się zgłosić, żeby wykonać bezpłatne badania?
Rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, którym został wprowadzony program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – weszło w życie 5 maja 2025 r. i od tego dnia można już korzystać z programu. Celem wykonania bezpłatnych badań profilaktycznych – jak zostało już wspominane powyżej – trzeba wypełnić ankietę (tzw. kwestionariusz bilansu zdrowia osoby dorosłej) za pośrednictwem internetowego konta pacjenta (IKP) lub w placówce POZ (z pomocą personelu). Na podstawie udzielonych odpowiedzi – w terminie 30 dni od wypełnienia ankiety – pacjent otrzyma skierowanie na konkretne badania diagnostyczne, które będzie można wykonać bezpłatnie (na koszt NFZ), w każdym laboratorium diagnostycznym wpisanym do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Pełna lista laboratoriów (z podziałem na poszczególne województwa), dostępna jest pod adresem: LINK.
Do korzystania z programu zachęca Ministerstwo Zdrowia – w pierwszych dniach jego obowiązywania zgłosiło się już 80 tys. pacjentów
Ministerstwo Zdrowia – w komunikacie z dnia 14 maja br. – zachęca do korzystania z nowego programu profilaktyki zdrowotnej „Moje Zdrowie”, informując, że jest to – największy w historii, pierwszy populacyjny program profilaktyki zdrowotnej w Polsce, do którego, w pierwszych dniach jego obowiązywania, zgłosiło się już 80 tys. pacjentów, z czego najliczniejsza grupa to osoby w wieku 20-39 lat. Pokazuje to, że młodsze pokolenie coraz bardziej świadomie podchodzi do profilaktyki i dbałości o zdrowie. Uprawnionych jest jednak znacznie więcej, bo według szacunków wynikających z OSR rozporządzenia, którym został wprowadzony program – aż 30 mln osób.
– „Profilaktyka to nie hasło – to inwestycja w zdrowie. Program Moje Zdrowie, czyli bilans zdrowia osoby dorosłej, ma pomóc nam kontrolować na bieżąco, czy w organizmie nie dzieje się coś złego i ma nas kierować na właściwą diagnostykę” – powiedziała minister Izabela Leszczyna, otwierając konferencję prasową, która odbyła się w dniu 14 maja br. – „Chcemy, żeby badania profilaktyczne stały się zdrowym nawykiem Polaków. Ten program to początek świadomej i stałej troski o zdrowie – ścieżki profilaktycznej i ewentualnego leczenia, która będzie towarzyszyć pacjentowi przez całe dorosłe życie.”
Program pozwala wcześnie wykryć choroby cywilizacyjne i infekcyjne, co daje szansę na skuteczniejsze leczenie. Wzmacnia też relację pacjenta z podstawową opieką zdrowotną i przywraca POZ rolę miejsca, które nie tylko leczy, ale przede wszystkim dba o zdrowie na co dzień. Jednocześnie nie wyklucza możliwości korzystania z codziennej opieki POZ, badań profilaktycznych, skierowań na badania w ramach indywidualnego planu opieki medycznej (IPOM) – wynika z komunikatu MZ.
Program profilaktyczny Moje Zdrowie - infografika
gov.pl
Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2025 r., poz. 584)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24.09.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1427 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 146 z późn. zm.)