Rewolucja w zasiłku pogrzebowym: świadczenie od sierpnia 2025 r. i dla większej liczby osób. Niespodzianka od MRPiPS

Krzysztof Rybak
rozwiń więcej
świadczenie, MRPPiS, zasiłek, zasiłek pogrzebowy, płeć / Rewolucja w zasiłku pogrzebowym: świadczenie od sierpnia 2025 r. i dla większej liczby osób. Niespodzianka od MRPiPS / Shutterstock

„Koniec okrutnego prawa” – ogłosiła minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy dotyczące zasiłku pogrzebowego oznaczają przełom dla wielu rodzin po stracie dziecka. Od teraz, aby otrzymać świadczenie, nie będzie już konieczne przeprowadzanie kosztownych badań genetycznych w celu ustalenia płci dziecka.

rozwiń >

Zasiłek pogrzebowy - na czym polega świadczenie?

Zasiłek pogrzebowy to świadczenie wypłacane na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jego celem jest pomoc w pokryciu kosztów pochówku osoby zmarłej.

Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Zasiłek pogrzebowy może otrzymać każda osoba, niezależnie od dochodu, która pokryła koszty pogrzebu osoby:

  • ubezpieczonej w ZUS,
  • posiadającej prawo do emerytury lub renty,
  • spełniającej warunki do otrzymania emerytury lub renty w dniu śmierci,
  • mającej przyznaną emeryturę pomostową lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
  • zmarłej podczas pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego,
  • będącej cywilną niewidomą ofiarą działań wojennych,
  • pobierającej rentę socjalną, świadczenie lub zasiłek przedemerytalny,
  • zmarłej wskutek wypadku lub choroby zawodowej w szczególnych okolicznościach,
  • będącej członkiem rodziny jednej z ww. osób.

Za członków rodziny uważa się m.in. małżonka (również w separacji), rodziców, dzieci (także przysposobione lub wychowywane w rodzinie zastępczej), rodzeństwo, dziadków, wnuki oraz osoby objęte opieką prawną.

Zasiłek mogą otrzymać również osoby spoza rodziny lub instytucje (np. dom pomocy społecznej, pracodawca, gmina), jeśli pokryły koszty pogrzebu.

Wysokość zasiłku pogrzebowego

Obecnie zasiłek pogrzebowy wynosi 4000 zł. Członek rodziny otrzymuje zasiłek w pełnej wysokości – niezależnie od rzeczywistych kosztów pogrzebu. Osoby spoza rodziny i instytucje mogą otrzymać zwrot kosztów faktycznie poniesionych, ale nie więcej niż 4000 zł.

Zmiana wysokości zasiłku od 2026 r.

20 maja 2025 r. Prezydent RP Andrzej Duda, podpisał ustawę podnoszącą wysokość zasiłku pogrzebowego do 7000 zł. Zmiana ta wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku.

Dodatkowo, zasiłek będzie waloryzowany od 1 marca danego roku, jeżeli inflacja w roku poprzednim przekroczy 5%. Jak tłumaczono - zrezygnowano z corocznej waloryzacji, aby uniknąć automatycznego wzrostu cen usług pogrzebowych.

Zasiłek celowy na pokrycie kosztów pogrzebu

Wprowadzone zostanie również świadczenie w postaci zasiłku celowego - niezależnie od dochodu. Będzie on przysługiwał osobom, które pokryły koszty pogrzebu:

  • gdy po zmarłym nie przysługuje zasiłek pogrzebowy,
  • lub gdy zasiłek przysługuje, ale poniesione koszty miały charakter nadzwyczajny (np. transport zwłok z zagranicy) i przekroczyły kwotę zasiłku.

Obecnie pomoc taka może być przyznawana w ramach pomocy społecznej, ale wyłącznie w związku ze zdarzeniami losowymi lub klęskami żywiołowymi. Nowe przepisy rozszerzają ten katalog.

Koniec obowiązku określania płci przy poronieniu, jako warunku otrzymania zasiłku pogrzebowego

21 lipca 2025 r. minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podpisała dwa rozporządzenia, które znoszą obowiązek określania płci dziecka po poronieniu jako warunku uzyskania zasiłku pogrzebowego czy urlopu związanego ze stratą ciąży.

Obecnie, aby możliwe było sporządzenie aktu urodzenia dziecka martwo urodzonego (dokumentu niezbędnego do uzyskania zasiłku), konieczne jest określenie jego płci. Jeżeli płci nie można ustalić, karta martwego urodzenia nie jest przekazywana do urzędu, a akt urodzenia nie powstaje. Oznacza to brak podstaw do wypłaty zasiłku.

W praktyce, rodzice w takiej sytuacji byli zmuszeni do wykonywania kosztownych badań genetycznych na własny koszt, by poznać płeć dziecka. Badania te nie są finansowane przez NFZ, nie są świadczeniem zdrowotnym, a ich wykonanie nie jest obowiązkowe. Co więcej, rodzice nie zawsze byli o nich informowani.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej uznało te procedury za niehumanitarne i krzywdzące

Nowe przepisy wprowadzają możliwość uzyskania zasiłku pogrzebowego przez rodziców dzieci martwo urodzonych – bez względu na czas trwania ciąży i bez względu na to, czy możliwe było ustalenie płci dziecka. W ten sposób wszyscy rodzice, którzy doświadczyli straty, będą mogli skorzystać z prawa do godnego pochówku i związanych z nim świadczeń - bez konieczności przechodzenia przez dodatkową traumę i obciążenia finansowe.

Zmiany w zasiłku pogrzebowym - wejście w życie oraz przepisy przejściowe

Rozporządzenie czeka na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw i ma wejść w życie po upływie 14 dni. Oznacza to, że zmiany mogą wejść w życie już w sierpniu tego roku. Warto podkreślić, że projekt zawiera również istotny przepis przejściowy. Zgodnie z nim, w sprawach o zasiłek pogrzebowy wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, świadczenie to będzie mogło zostać przyznane na podstawie:

  • karty zgonu,
  • zaświadczenia lekarza,
  • lub zaświadczenia położnej o martwym urodzeniu,

bez względu na czas trwania ciąży. Warunkiem będzie jedynie, by dokument został wydany na podstawie posiadanej dokumentacji medycznej potwierdzającej ciążę.

To rozwiązanie zapewnia ochronę praw osób, które już wcześniej rozpoczęły starania o zasiłek pogrzebowy, a do tej pory były zmuszone do konfrontowania się z niejasnościami i barierami proceduralnymi. Dzięki nowym regulacjom, proces ten stanie się bardziej ludzki i dostępny.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2025 poz. 718

Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm.)

Projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe z dnia 27 maja 2025 r.

Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy

Infor.pl
Dzięki nowym regulacjom w blokach będzie ciszej?
25 lip 2025

Od niemal roku obowiązują nowe przepisy dotyczące akustyki w budowanych domach i lokalach. Przyglądamy się tym regulacjom, które są rzadko opisywane.

Cierpisz na niedosłuch? Sprawdź, czy należy Ci się orzeczenie o niepełnosprawności i renta
25 lip 2025

Cierpisz na niedosłuch i zastanawiasz się, czy należy Ci się orzeczenie o niepełnosprawności lub renta z ZUS? Dowiedz się, czym różni się niedosłuch przewodzeniowy, odbiorczy, jednostronny i centralny. Co daje orzeczenie o niepełnosprawności i jak dostać rentę na niedosłuch? Ile ona wynosi w 2025 roku i jakie wsparcie przysługuje dzieciom z niedosłuchem. Dowiedz się, jakie dokumenty przygotować i kiedy komisja ZUS uznaje trwały ubytek słuchu za niezdolność do pracy.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia
25 lip 2025

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Mam 60 lat i 30 lat stażu pracy. Na jaką emeryturę z ZUS mogę liczyć? Oto kwota
25 lip 2025

Aby przejść na emeryturę w Polsce, trzeba spełnić dwa podstawowe warunki: osiągnąć odpowiedni wiek (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) oraz przepracować odpowiednią liczbę lat (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn). Jaką emeryturę otrzyma więc 60-letnia osoba, której staż pracy wynosi 30 lat? Na jaką emeryturę z ZUS może liczyć? Oto szczegóły.

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasusa [25 lipca 2025 r.]
25 lip 2025

25 lipca 2025 r. odbędzie się kolejne posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa. W planach przesłuchanie Marka Utrackiego, byłego zastępcy szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego.

Można dostać 30 tysięcy złotych. Ale czas ucieka. Wnioski przyjmują tylko do końca sierpnia
25 lip 2025

Pieniądze z rządowego programu „Mój Prąd 6.0” znikały jak świeże bułki. Zainteresowanie było tak ogromne, że pierwotny budżet programu został zwiększony do rekordowej kwoty 1,85 mld zł. Największym powodzeniem cieszy się dofinansowanie do fotowoltaiki. Ale czas ucieka – z dotacji można skorzystać tylko do końca sierpnia.

Rząd znalazł sposób na likwidację emerytur groszowych, kto skorzysta na zmianie zasad wypłaty świadczeń z ZUS
25 lip 2025

Coraz więcej osób, bo setki tysięcy a liczba nieustannie rośnie, otrzymuje z ZUS co miesiąc emeryturę w wysokości kilkuset złotych. Niekiedy jest to jeszcze mniej, bo nawet kilka złotych. Nie bez powodu emerytury te określane są mianem emerytur groszowych.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował
25 lip 2025

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Orzeczenie o niepełnosprawności a ulga rehabilitacyjna – jakie zasady obowiązują?
24 lip 2025

Jeżeli masz ważne orzeczenie o niepełnosprawności lub utrzymujesz osobę niepełnosprawną, możesz skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej i odliczyć od podatku wydatki związane z codziennym funkcjonowaniem, od adaptacji mieszkania, aż po turnusy rehabilitacyjne, zabiegi leczniczo‑rehabilitacyjne czy opiekę pielęgniarską w domu. Zastanawiasz się, jak obliczyć ulgę rehabilitacyjną, ile wynosi limit na leki i artykuły higieniczne albo jakie dokumenty będą potrzebne do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej? Sprawdź, jak prawidłowo wypełnić PIT/O, by maksymalnie wykorzystać swoje prawo do odliczenia i obniżyć podatek!

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS
24 lip 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

pokaż więcej
Proszę czekać...