ZUS informuje, że waloryzacja (przeliczenie) świadczenia emerytalnego lub rentowego następuje tylko na pisemny wniosek zainteresowanej osoby i zaczyna obowiązywać od miesiąca złożenia tego wniosku. W wyniku zmian wprowadzonych w 2022 roku, szczegółowe warunki przeliczenia zależą od tego, na jakich zasadach świadczenie zostało pierwotnie przyznane.
- Przeliczanie emerytury: procedura i korzyści
- Kiedy przeliczenie emerytury najbardziej się opłaca?
- Zasady dla emerytur nowego typu i kapitału początkowego
- Jak zgłosić wniosek o przeliczenie emerytury?
- Najważniejsze dokumenty do wniosku ERPO
Przeliczanie emerytury: procedura i korzyści
Można złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury w dowolnym momencie, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych zastosuje nowe wyliczenie od miesiąca, w którym wniosek wpłynie do instytucji. ZUS zapewnia przy tym, że nawet jeśli po przeliczeniu wysokość świadczenia okaże się niższa niż dotychczas, wypłata pozostanie na obecnym, korzystniejszym dla ubezpieczonego poziomie. Kluczowym elementem złożenia wniosku jest dołączenie nowych dowodów, które potwierdzają dodatkowe okresy składkowe lub wyższe zarobki.
Kiedy przeliczenie emerytury najbardziej się opłaca?
Ponowne przeliczenie emerytury jest szczególnie korzystne w kilku sytuacjach. Po pierwsze, warto zgłosić się do ZUS, gdy w momencie pierwotnego przyznania emerytury brakowało części dokumentacji; uzupełnienie akt o dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia na pewno skutkować będzie podwyższeniem świadczenia. Przeliczenie może być również korzystne w przypadku zmian w udokumentowaniu dochodów, ponieważ istnieje możliwość udokumentowania zarówno tych uzyskanych przed przejściem na emeryturę, jak i po jej przyznaniu, co może wpłynąć na korzystne zwiększenie świadczenia. Ponadto, ponowne ustalenie wysokości emerytury jest opłacalne dla osób, które kontynuowały pracę lub opłacały składki na ubezpieczenie społeczne już po przyznaniu im świadczenia.
Zasady dla emerytur nowego typu i kapitału początkowego
W przypadku emerytur przyznanych na tak zwanych "nowych zasadach", przeliczenia można dokonać po upływie roku nieprzerwanego zatrudnienia, lub natychmiast po zakończeniu pracy, uwzględniając wszystkie składki zapisane na koncie po dacie przyznania świadczenia. Istnieje także możliwość ponownego ustalenia kapitału początkowego, na przykład po odnalezieniu dokumentów potwierdzających zatrudnienie sprzed 1999 roku, a także wybrania najkorzystniejszej tablicy dalszego trwania życia, jeśli opcja ta nie została wykorzystana wcześniej.
Jak zgłosić wniosek o przeliczenie emerytury?
Aby zainicjować proces przeliczania emerytury, należy wypełnić i złożyć formularz ERPO, dostępny na stronie internetowej ZUS. Do wniosku trzeba obowiązkowo dołączyć dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i osiągane wynagrodzenia. Wniosek można złożyć osobiście, za pośrednictwem pełnomocnika, lub wysłać pocztą. ZUS ma ustawowo trzydzieści dni na wydanie decyzji, w trakcie których analizuje wszystkie okoliczności mogące wpłynąć na ewentualną zmianę wysokości świadczenia.
Najważniejsze dokumenty do wniosku ERPO
W celu rozpoczęcia procedury przeliczania emerytury, do wniosku na formularzu ERPO, dostępnym na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, obligatoryjnie należy dołączyć wszelkie nowe dokumenty, które nie zostały wcześniej wzięte pod uwagę przy ustalaniu wysokości świadczenia. Do tych kluczowych dowodów zaliczają się przede wszystkim dokumenty potwierdzające nieujęte wcześniej okresy składkowe i nieskładkowe, takie jak na przykład świadectwa pracy czy zaświadczenia o ukończeniu studiów wyższych. Równie ważne są dokumenty potwierdzające wyższe zarobki, które mogą zwiększyć podstawę wymiaru świadczenia – dotyczy to zarówno dochodów uzyskanych przed przejściem na emeryturę, jak i tych osiągniętych po jej przyznaniu. Ponadto, do wniosku trzeba dołączyć dowody niezbędne do ponownego ustalenia kapitału początkowego, na przykład odnalezione dokumenty o zatrudnieniu i zarobkach sprzed 1999 roku, a w przypadku osób, które kontynuowały pracę po przyznaniu emerytury, konieczne są dowody na odprowadzanie składek zapisanych na koncie ubezpieczonego w tym okresie.