O tym, czy dostaniesz świadczenie wspierające, nie decyduje dochód ani samo orzeczenie, ale punkty przyznane przez komisję. To one przesądzają, czy ZUS wypłaci kilkaset, czy nawet kilka tysięcy złotych miesięcznie. Wyjaśniamy, jak komisja ustala punktację, jakie progi obowiązywać bvędą w 2026 roku oraz ile realnie można dostać po rozszerzeniu programu.
- Na czym polega ocena punktowa i kto ją przeprowadza
- Jak przebiega proces oceny punktowej przez WZON?
- Harmonogram naboru i przedziały punktowe
- Jakie są progi punktowe i procent renty socjalnej
- Ile można dostać w 2026 : nowe progi 70-77 pkt
- Na co warto zwrócić uwagę przed komisją?
- Podstawa prawna
Świadczenie wspierające to nowy rodzaj pomocy finansowej dla dorosłych osób z niepełnosprawnością. Wysokość wsparcia zależy nie od naszych dochodów, lecz od liczby punktów przyznanych przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). Od 2024 roku ZUS stopniowo rozszerza program: najpierw świadczenie otrzymały osoby wynikiem 87‑100 punktów, od 2025 roku obejmuje ono także 78‑86 punktów, a od 2026 roku skorzystają osoby z wynikiem 70‑77 punktów. Poniżej wyjaśniamy, jak komisja ustala punktację i w jakieś wysokości świadczenie można otrzymać.
Na czym polega ocena punktowa i kto ją przeprowadza
Najważniejszym dokumentem przy ubieganiu się o świadczenie wspierające jest decyzja WZON ustalająca poziom potrzeby wsparcia. Do jej wydania nie wystarczy orzeczenie o niepełnosprawności, czy niezdolności do pracy.Trzeba przejść osobną procedurę. WZON przyznaje punkty na podstawie rozmowy i badania wnioskodawcy. Specjaliści oceniają m.in.:
- poziom samodzielności w codziennych czynnościach (np. wstawanie, jedzenie, ubieranie się),
- zakres możliwej samodzielności,
- umiejętność komunikowania się,
- potrzeby w zakresie przemieszczania się,
- niezbędne wsparcie medyczne i rehabilitacyjne,
- sytuację społeczną i zawodową.
Każdy z tych aspektów jest oceniany punktowo, co pozwala uwzględnić wiele trudności. Komisja bierze pod uwagę nie tylko dokumentację medyczną, ale przede wszystkim faktyczne funkcjonowanie i samodzielność osoby. Suma punktów decyduje o wysokości świadczenia: im więcej punktów, tym wyższy procent renty socjalnej. Decyzja wydana przez WZON jest niezależna od dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
Jak przebiega proces oceny punktowej przez WZON?
Ocena punktowa, od której zależy prawo do świadczenia wspierającego, nie jest zwykłym badaniem lekarskim. Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON) ocenia przede wszystkim to, jak funkcjonujesz na co dzień, a nie tylko samą diagnozę. Na cały proces składa się kilka kroków.
1. Złożenie wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia
Postępowanie zaczyna się od złożenia wniosku do powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Dokumenty trafiają następnie do WZON, który przyznaje punkty. Do wniosku warto dołączyć:
- aktualne zaświadczenia lekarskie,
- historię leczenia,
- dokumentację potwierdzającą ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu.
Im lepiej opisane są realne trudności, tym mniejsze ryzyko zaniżonej punktacji.
2. Wywiad i ocena funkcjonalna
Komisja skupia się na praktycznym funkcjonowaniu. Podczas rozmowy oceniane są m.in.:
- samodzielność w podstawowych czynnościach (mycie, ubieranie, jedzenie),
- poruszanie się i zmiana pozycji ciała,
- potrzeba stałej lub okresowej pomocy innych osób,
- komunikacja z otoczeniem,
- korzystanie z leków, sprzętu medycznego i rehabilitacji,
- bezpieczeństwo w życiu codziennym.
To właśnie na tym etapie najczęściej osoby starające się o świadczenie tracą punkty. Część wnioskodawców zbyt lekko opisuje swoje schorzenia i ograniczenia, mówiąc, że jakoś sobie radzą, nie wspominając o wysiłku, bólu czy konieczności pomocy innych osób. Jednocześnie pojawiają się też głosy, że komisje w niektórych przypadkach oceniają funkcjonowanie zbyt surowo, opierając się głównie na krótkim wywiadzie, a nie na realnym obrazie codziennego życia.
3. Przyznanie punktów: skala 0-100
Każdy z ocenianych obszarów ma przypisaną wagę punktową. Łączna ocena mieści się w przedziale od 0 do 100 punktów.Liczba punktów decyduje o tym, jaki procent renty socjalnej zostanie wypłacony, oraz ile pieniędzy trafi na konto co miesiąc. Różnica nawet kilku punktów może oznaczać kilkaset złotych mniej lub więcej.
4. Decyzja WZON i możliwość odwołania
Po zakończeniu postępowania WZON wydaje decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Staje się ona ostateczna po 14 dniach od doręczenia.Jeśli nie zgadzasz się z punktacją możesz złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, lub uzupełnić dokumentację i dokładniej opisać codzienne ograniczenia. W praktyce odwołania często prowadzą do podwyższenia punktów, zwłaszcza gdy pierwotna ocena była zbyt formalna.
5. Wniosek do ZUS – ostatni etap
Dopiero po uzyskaniu ostatecznej decyzji WZON można złożyć wniosek do ZUS o wypłatę świadczenia wspierającego. Wniosek składa się wyłącznie elektronicznie, przez PUE ZUS, Emp@tię lub bankowość internetową.
Harmonogram naboru i przedziały punktowe
Ustawa wprowadzała świadczenie wspierające stopniowo, aby przygotować system do obsługi nowych wniosków. Harmonogram wygląda tak:
- 87–100 pkt – osoby z takim wynikiem mogą ubiegać się o świadczenie już od 2024 roku,
- 78–86 pkt – od 1 stycznia 2025 świadczenie przysługuje również tej grupie.
- 70–77 pkt – od 1 stycznia 2026 pomoc otrzymają także osoby, które w decyzji WZON mają przyznane od 70 do 77 punktów.
Wyjątek dotyczy osób, na które opiekunowie w 2024 pobierali świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna. One mogą ubiegać się o świadczenie wspierające od razu, jeżeli w decyzji WZON mają co najmniej 70 punktów.
Jakie są progi punktowe i procent renty socjalnej
Wysokość świadczenia wspierającego jest obliczana jako procent renty socjalnej. Obecnie obowiązują następujące przedziały punktowe i odpowiadające im wartości procentowe:
Zakres punktów | Procent renty socjalnej |
|---|---|
95–100 pkt | 220% |
90–94 pkt | 180% |
85–89 pkt | 120% |
80–84 pkt | 80% |
75–79 pkt | 60% |
70–74 pkt | 40% |
Ile można dostać w 2026 : nowe progi 70-77 pkt
Kwoty obowiązujące do końca lutego 2026 r. zostały wyliczone na podstawie aktualnej renty socjalnej (ok. 1 878,91 zł). Od 1 marca 2026 r. świadczenie wspierające wzrośnie wraz z waloryzacją renty socjalnej do ok. 1 970,60 zł.
Świadczenie wspierające – kwoty przed i po waloryzacji w 2026 r.
WZON (poziom potrzeby wsparcia) | Procent renty socjalnej | Kwota do 28.02.2026 | Kwota od 1.03.2026 |
|---|---|---|---|
95–100 pkt | 220 proc. | ok. 4 134 zł | ok. 4 335 zł |
90–94 pkt | 180 proc. | ok. 3 383 zł | ok. 3 547 zł |
85–89 pkt | 120 proc. | ok. 2 255 zł | ok. 2 365 zł |
80–84 pkt | 80 proc. | ok. 1 504 zł | ok. 1 576 zł |
75–79 pkt | 60 proc. | ok. 1 128 zł | ok. 1 182 zł |
70–74 pkt | 40 proc. | ok. 752 zł | ok. 788 zł |
Na co warto zwrócić uwagę przed komisją?
Ważne jest, aby przed komisją nie bagatelizować swoich ograniczeń i mówić wprost o tym, jak wygląda codzienne funkcjonowanie. Także wtedy, gdy wymaga ono dużego wysiłku, pomocy innych osób lub wiąże się z bólem i ryzykiem dla zdrowia.
Jednocześnie warto pamiętać, że decyzja WZON nie jest ostateczna. Jeśli punktacja nie oddaje rzeczywistego poziomu potrzeby wsparcia, możliwe jest złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i uzupełnienie dokumentacji. W praktyce to często jedyna droga, by komisja spojrzała na sytuację wnioskodawcy pełniej i bardziej indywidualnie.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429).
- Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie sposobu ustalania poziomu potrzeby wsparcia, wzoru kwestionariusza samooceny oraz wzoru wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia (Dz.U. z 2023 r. poz. 2603).
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 44, z późn. zm.).