Waloryzacja emerytur 2026. Ile wyniesie podwyżka. Tabela brutto i netto

• Procentowa czy kwotowa? Propozycje zmian
• Ile pieniędzy więcej dostaną seniorzy? Konkretne kwoty 
• Wpływ waloryzacji na 13. i 14. emeryturę
• Terminy wypłat i harmonogram ZUS
• Koszt dla budżetu państwa
• Spory społeczne i postulaty związkowców

Co roku w marcu państwowe świadczenia emerytalne i rentowe są automatycznie podwyższane, żeby zrekompensować wzrost cen i częściowo udział płac w gospodarce. Wskaźnik waloryzacji oblicza się według ustawowego wzoru: sumuje się średnioroczną inflację dla gospodarstw emerytów i rencistów z  20  proc. realnego wzrostu przeciętnych wynagrodzeń.

W 2025 r. inflacja była umiarkowana (4  proc.), a realny wzrost płac wyniósł ok. 0,9  proc., a to dało prognozowany wskaźnik 4,88  %. Oznacza to jedną z najmniejszych podwyżek od kilku lat. Waloryzacja obejmie wszystkie świadczenia wypłacane przez ZUS, KRUS i systemy mundurowe oraz nastąpi automatycznie, nie trzeba składać wniosków.

Procentowa czy kwotowa? Propozycje zmian

Obecny mechanizm preferuje osoby z większymi świadczeniami, bo podwyżka jest procentowa: im wyższa emerytura, tym większy wzrost nominalny. Z tego powodu pojawiły się propozycje zmian. Prezydent Karol  Nawrocki złożył projekt ustawy "Godna emerytura", który zakłada wprowadzenie minimalnej podwyżki wynoszącej 150  zł oraz łączenie waloryzacji procentowej z kwotową.

Równolegle ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka  Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała, że chciałaby zwiększyć udział realnego wzrostu płac we  wskaźniku z  20  proc. do 30–35  proc., by powstrzymać spadek siły nabywczej świadczeń. Zmiany te nie zostały jeszcze przyjęte; trwają konsultacje z  rządem, a pełne dane makroekonomiczne za 2025  rok zostaną ogłoszone dopiero w  lutym 2026.

Ile pieniędzy więcej dostaną seniorzy? Konkretne kwoty 

Zgodnie z prognozami Ministerstwa Finansów i budżetu państwa, wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w  2026  ma wynieść 4,88 % Dla przeciętnego seniora oznacza to skromniejszą podwyżkę niż w latach wysokiej inflacji, ale pozwalającą utrzymać realną wartość świadczenia. Poniższa tabela pokazuje orientacyjne wyliczenia brutto i netto dla wybranych kwot (podane wartości netto są przybliżeniami po potrąceniu 9 % składki zdrowotnej i podatku, jeśli obowiązuje):

dane za gazetaprawna.pl

Uwaga: Ostateczny wskaźnik zostanie ogłoszony po publikacji danych GUS o inflacji i wzroście płac w lutym 2026  – możliwe są drobne korekty

Wpływ waloryzacji na 13. i 14. emeryturę

Dodatkowe świadczenia, tak zwana trzynastka i czternastka, również zostaną zwaloryzowane. Wzrost o 4,88 % oznacza, że 13. emerytura wypłacana w kwietniu 2026 będzie równa minimalnej emeryturze – około 1 969,52  zł brutto. 14. emerytura ma być wypłacona we wrześniu i jest objęta progiem dochodowym 2 900  zł; po przekroczeniu tej kwoty świadczenie zmniejsza się na zasadzie złotówka za złotówkę. W 2026 wciąż będą obowiązywać wypłaty tych świadczeń, chociaż finalne przepisy mogą się zmienić w trakcie roku budżetowego.

Terminy wypłat i harmonogram ZUS

Waloryzacja będzie naliczana od świadczeń wypłacanych od 1  marca 2026 . ZUS przeliczy wszystkie emerytury i renty automatycznie i rozpocznie wypłaty w dotychczasowych terminach, tj. 5, 10, 15, 20 i 25 dnia miesiąca. Środki będą przekazywane sukcesywnie, osoby otrzymujące świadczenia na początku miesiąca zobaczą wyższą kwotę szybciej niż ci, którym ZUS wypłaca emeryturę w drugiej połowie miesiąca.

Koszt dla budżetu państwa

Szacunki Ministerstwa Finansów wskazują, że waloryzacja o 4,88 % będzie kosztowała budżet państwa około 22,8  mld  zł, a z wliczeniem 13. i 14. emerytury wydatki mogą sięgnąć 50  mld  zł. To ponad 6  proc. wszystkich wydatków budżetowych na świadczenia społeczne, co tłumaczy ostrożność rządu w zwiększaniu wskaźnika.

Spory społeczne i postulaty związkowców

Związki zawodowe w tym NSZZ „Solidarność”, OPZZ i Forum Związków Zawodowych, uważają, że udział realnego wzrostu płac w algorytmie waloryzacji powinien zostać podniesiony z  20  proc. do 50  proc. Ich zdaniem tylko taka zmiana realnie utrzyma wartość świadczeń. Rząd na razie przyjął minimalny wariant (20  proc.), co sprawia, że podwyżki będą niższe niż postulują związkowcy.

Prognozowana waloryzacja ma więc utrzymać realną wartość świadczeń, ale nie poprawi znacząco siły nabywczej seniorów. Losy ustawowych reform, proponowanych przez prezydenta i resort pracy, będą zależeć od decyzji rządu i parlamentu. Seniorzy powinni śledzić komunikaty ZUS i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w pierwszym kwartale 2026, kiedy zapadną ostateczne ustalenia.