Nowy system kaucyjny wchodzi w życie 1 października 2025 r. i już teraz budzi emocje. Czy trzeba mieć paragon, żeby dostać zwrot pieniędzy? Czy zgnieciona butelka przejdzie? I co z opakowaniami bez oznaczeń? W tym artykule rozwiewamy największe mity, zanim stracisz swoją złotówkę.Wyjaśniamy, jakich błędów unikać, żeby nie zostać z niczym przy kasie. Podpowiadamy też, jak prawidłowo oddawać butelki i puszki, żeby zawsze odzyskać swoje pieniądze.
- MIT 1: Zgniecioną butelkę lub puszkę można oddać
- MIT 2: Paragon jest wymagany przy zwrocie
- MIT 3: Każda butelka PET lub puszka to zwrot pieniędzy
- MIT 4: Kaucja tylko w formie bonu
- FAKT 1: System kaucyjny ma działać prosto, ale wymaga uważności
- FAKT 2: Zwroty możesz realizować w różnych punktach, nie tylko tam, gdzie kupiłeś napój
- FAKT 3: Butelki szklane wielokrotnego użytku wrócą, ale nie od razu
- Podsumowanie: co warto zapamiętać?
MIT 1: Zgniecioną butelkę lub puszkę można oddać
Nieprawda. Choć przez lata byliśmy przyzwyczajeni do zgniatania butelek, w systemie kaucyjnym 2025 to duży błąd. Puste opakowanie musi zachować swój kształt, a jego kod kreskowy i etykieta muszą być czytelne.
Dlaczego? Zarówno automaty (tzw. butelkomaty), jak i sprzedawcy w sklepach muszą zeskanować kod, który potwierdzi, że dana butelka pochodzi z systemu i kwalifikuje się do zwrotu. Zgnieciona butelka to brak możliwości odczytu i niestety utrata kaucji.
MIT 2: Paragon jest wymagany przy zwrocie
Nie musisz niczego udowadniać. Zwrot nie wymaga paragonu, wystarczy, że opakowanie ma znak systemu kaucyjnego i spełnia wymagania. Oznacza to pełną swobodę. Butelkę kupioną w małym sklepie możesz oddać w markecie, automacie lub dowolnym innym punkcie.
Paragon nie będzie sprawdzany, ponieważ nie ma znaczenia, gdzie dokonano zakupu, liczy się jedynie obecność opakowania w systemie.
MIT 3: Każda butelka PET lub puszka to zwrot pieniędzy
To poważne nieporozumienie. W sprzedaży będą równolegle występować dwa typy opakowań: objęte systemem kaucyjnym (z widocznym oznaczeniem i wartością kaucji) oraz te zwykłe, niewchodzące do systemu.
Jeśli opakowanie nie ma symbolu systemu (np. logotypu operatora kaucyjnego lub konkretnej informacji o wysokości kaucji), nie zostanie przyjęte, nawet jeśli wygląda identycznie jak inne. W skrócie – patrz na etykietę, nie na kształt.
oznakowanie kaucji na opakowaniach
oznakowanie kaucji na opakowaniach
Materiały prasowe
MIT 4: Kaucja tylko w formie bonu
Niektórzy obawiają się, że sklepy będą wypłacać kaucję wyłącznie w postaci vouchera na zakupy, co zmusi klientów do dodatkowych wydatków. To mit. Zgodnie z przepisami, klient ma prawo żądać wypłaty kaucji w gotówce, a jeśli sklep lub automat jej nie oferuje, musi zaproponować przelew bankowy.
Bon może być jedną z opcji, ale nigdy nie jedyną. Jeśli kasjer odmówi wypłaty gotówki, działa niezgodnie z prawem.
FAKT 1: System kaucyjny ma działać prosto, ale wymaga uważności
Nowe przepisy są korzystne. Zachęcają do recyklingu i zwrotu opakowań, ale opierają się na kilku technicznych warunkach. Jeśli ich nie spełnisz, Twoje 50 gr lub 1 zł może przepaść.
Najważniejsze zasady:
- Nie zgniataj butelek i puszek.
- Nie zrywaj etykiet ani kodów kreskowych.
- Oddawaj tylko opakowania z oznaczeniem systemu kaucyjnego.
- Żądaj gotówki, jeśli nie chcesz bonu.
FAKT 2: Zwroty możesz realizować w różnych punktach, nie tylko tam, gdzie kupiłeś napój
Nowy system daje dużą elastyczność, opakowanie z kaucją kupione w sklepie osiedlowym możesz oddać w supermarkecie, automacie (butelkomacie) lub specjalnym punkcie zbiórki. Nie musisz trzymać paragonu ani pamiętać, gdzie zrobiłeś zakupy.
FAKT 3: Butelki szklane wielokrotnego użytku wrócą, ale nie od razu
Choć już od 1 października system obejmie również szklane butelki, wiele sklepów dopiero przygotowuje się na ich przyjmowanie. Obowiązek odbioru szkła obejmie placówki od 2026 rok, do tego czasu mogą przyjmować je dobrowolnie.
Podsumowanie: co warto zapamiętać?
Wprowadzenie systemu kaucyjnego to krok ku czystszej Polsce – i spory test dla nas wszystkich. Jeśli chcesz odzyskać swoje pieniądze i przy okazji zrobić coś dobrego dla środowiska, oddawaj tylko pełnowartościowe opakowania z oznaczeniem systemu.
Zgniatanie zostaw na później, po wypłacie kaucji.
Zobacz też:
System kaucyjny 2025 – co się zmieni, ile dostaniesz i gdzie oddać butelki?