Kiedy należy sporządzić akt notarialny

Katarzyna Rychter
rozwiń więcej
inforCMS
Ponad 80 proc. czynności dokonywanych przez notariuszy wiąże się z obrotem nieruchomościami. Większość z nich wymaga formy aktu notarialnego, aby mogły wywoływać skutki prawne.

Sprzedaż nieruchomości, zamiana i darowizna zawsze wymaga formy aktu notarialnego. Zawarcie umowy sprzedaży mieszkania w formie pisemnej spowoduje bezwzględną nieważność tej czynności. Notariusz przygotowuje treść umowy sprzedaży na podstawie przepisów prawa i własnego doświadczenia. Nie ma przeszkód, aby w umowie zostały zapisane dodatkowe postanowienia, na których nam zależy. W ten sposób można np. do umowy w formie aktu notarialnego wpisać, że sprzedaż obejmuje wyposażenie kuchni, jeśli tak umówiliśmy się z jego dotychczasowym właścicielem. W akcie notarialnym powinny się również znaleźć nasze ustalenia odnośnie do wydania mieszkania i zapłaty ceny.

 

Ustanowienie hipoteki

Formy aktu notarialnego wymaga ustanowienie hipoteki na nieruchomości. Hipoteka to ograniczone prawo rzeczowe służące zabezpieczeniu wierzytelności związanych z określoną nieruchomością. Hipotekę ustanawia się poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej określonej nieruchomości. Na mocy hipoteki można dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją jest własnością oraz z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Za akt notarialny umowy zbycia nieruchomości, jeżeli w związku z tą umową następuje wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników albo renty strukturalnej współfinansowanej ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej zapłacimy notariuszowi 600 złotych. Za notarialne zwolnienie nieruchomości od obciążeń lub zrzeczenia się prawa, jeżeli wartości przedmiotu nie da się określić, notariusz pobierz 60 złotych. Taksa notarialna za akt notarialny zrzeczenia się własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego wynosi 80 złotych.

Warto spisać akt

Formy aktu notarialnego nie wymaga umowa przedwstępna zakupu nieruchomości.

Słuszne może okazać się spisanie umowy przedwstępnej w tej formie, nie jest ona jednak wymagana dla ważności tej czynności prawnej. Umowy przedwstępne kupna mieszkania zawierane są zarówno na rynku wtórnym, jak i pierwotnym. Dzięki takiej umowie obydwie strony mają większą pewność, że do transakcji dojdzie po dopełnieniu niezbędnych formalności, jak np. uzyskanie kredytu. W umowie przedwstępnej strony zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy. Umowa taka powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej i termin, w ciągu którego ostateczna umowa zostanie zawarta.

Zmieniona taksa

Opłaty za czynności notarialne są uzależnione od wartości nieruchomości będącej przedmiotem danej czynności. Nowelizacja rozporządzenia w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej obniżyła wysokość maksymalnej taksy notarialnej pobieranej w przypadku obrotu nieruchomościami w przedziale wartości od 60 tys. zł do jednego miliona złotych. Nowa stawka wynosi w tym wypadku 1010 złotych + 0,4 proc. od nadwyżki powyżej 60 tysięcy złotych. Przed nowelizacją było to 0,5 proc. od tej nadwyżki. Zmienione rozporządzenie wprowadza też nowe ograniczenia maksymalnej górnej granicy wysokości opłaty notarialnej w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej, wprowadzając zasadę, zgodnie z którą maksymalna stawka notarialna, niezależnie od wartości jej przedmiotu, nie będzie mogła przekraczać kwoty 7,5 tysiąca złotych.

Rozporządzenie regulujące maksymalne stawki za te czynności przewiduje 50-proc. bonifikatę przy szeregu czynności. Od 27 października katalog czynności notarialnych związanych z obrotem nieruchomościami uległ poszerzeniu. Teraz niższą taksę notariusz pobierze także w przypadku umowy zobowiązującej do wybudowania budynku i przeniesienia własności powstałych w ten sposób lokali. O połowę mniej zapłacimy u notariusza, który sporządzi dla nas umowę darowizny lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, jeśli darowizna ta odbywa się pomiędzy najbliższymi, czyli osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej. Rejent pobierze od nas o połowę niższą taksę w przypadku sprzedaży samodzielnego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz przy umowie sprzedaży nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę budowlaną.

Katarzyna Rychter

katarzyna.rychter@infor.pl

Infor.pl
Dorabianie do emerytury i renty w 2026 roku. Limity zarobków i zasady ZUS
23 gru 2025

Dorabianie do emerytury lub renty w 2026 roku jest możliwe, ale nie dla wszystkich na tych samych zasadach. Część świadczeniobiorców może pracować bez żadnych ograniczeń, inni muszą pilnować limitów przychodu, bo ich przekroczenie oznacza zmniejszenie albo zawieszenie wypłat z ZUS. Wyjaśniamy, kto i ile może dorobić w 2026 r. oraz kiedy obowiązują progi zarobkowe.

Ile kosztuje wigilijna kolacja w 2025 r.? Ceny rosną, tradycja się zmienia
23 gru 2025

Przygotowanie tradycyjnej kolacji wigilijnej dla czterech osób kosztuje w tym roku niemal 4% więcej niż w 2024 r. Tymczasem coraz więcej Polaków rezygnuje z klasycznego zestawu 12 potraw – jak podaje „Rzeczpospolita”.

Święta pełne prezentów i rachunków? Polacy coraz częściej pożyczają na upominki
23 gru 2025

Na świąteczne upominki dla najbliższych statystyczny Polak zamierza wydać średnio niemal 800 zł. Kilkanaście procent badanych deklaruje, że bierze na tę okazję kredyt lub pożyczkę - czytamy „Rzeczpospolitej”.

Karp prosto z wody czy filety? Połowa nabywców chce żywego
23 gru 2025

Coraz trudniej kupić żywego karpia, mimo że formalnie nie ma zakazu sprzedaży żywych ryb. Rybę prosto z wody można nabyć jedynie w stawach hodowlanych i specjalnych stoiskach na bazarach i targowiskach - powiedział prezes Towarzystwa Promocji Ryb "Pan Karp" Zbigniew Szczepański.

Świąteczne ceny pod lupą: tańsza marchewka i ziemniaki, a co podrożało? [GUS]
23 gru 2025

Przed tegorocznymi świętami Bożego Narodzenia potaniały rok do roku marchewka czy ziemniaki. Więcej zapłacić trzeba jednak za czekoladę - przekazał we wtorek Główny Urząd Statystyczny (GUS). Nieznacznie tańszy niż przed rokiem jest karp.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
23 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Uwaga na oblodzenie. IMGW ostrzega
23 gru 2025

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia I stopnia przed oblodzeniem dla części woj. dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.

Święta to jedno z bardziej stresujących wydarzeń. "Nie zaglądajmy ludziom do talerzy, do portfeli ani do łóżka"
23 gru 2025

Święta to jedno z bardziej stresujących wydarzeń. Dlaczego tak się dzieje i co możemy zrobić, żeby zneutralizować negatywne emocje, wyjaśniła w rozmowie z PAP dr Marta Kucharska-Hauk, adiunktka w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Progi podatkowe w 2026 roku: jest już przesądzone, że nie będzie 60 tys. zł kwoty wolnej od podatku, czyli żadnej poprawy w portfelu
23 gru 2025

W 2025 roku progi podatkowe pozostaną na obecnym poziomie, a kwota wolna od podatku wyniesie 30 tys. zł, tak jak dotychczas. Wciąż jednak pojawiają się zapowiedzi podniesienia kwoty wolnej do 60 tys. zł. Sprawdź, jakie będą Twoje podatki i co zrobić, aby nie przekroczyć wyższego progu podatkowego.

Nie tylko 800 plus. Rodzice co miesiąc mogą dostać 1500 złotych. Trzeba spełnić tylko jeden warunek
23 gru 2025

O tym, że co miesiąc państwo wypłaca rodzinom z dziećmi 800 plus wie każdy. W cieniu popularnego świadczenia pozostaje tak zwane babciowe. Do wzięcia jest 1,5 tysiąca złotych. To element znacznie większej układanki jakim jest rządowy programu Aktywny Rodzic. To kolejna próba rozwiązania jednego z najbardziej palących problemów demograficznych i tych związanych z rynkiem pracy. Chodzi o to, żeby skłonić rodziców małych dzieci, głównie matki, do szybszego powrotu do aktywności zawodowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...