Wprawdzie podstawowe przepisy zwalniające organizacje non-profit z obowiązku płacenia podatku dochodowego (art. 17 ust. 1 pkt 4, 5 oraz 6c updop) nigdy nie były zagrożone, jednak wiele istotnych zwolnień (w tym np. stanowiących o kondycji wspólnot mieszkaniowych) zebranych w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – na mocy przepisów przejściowych – miało obowiązywać tylko do końca 2004 r.
Jednak 22 października 2004 r. Sejm uchwalił przedłużenie obowiązywania tych zwolnień do końca 2006 r. Aby ustawa stała się obowiązującym prawem, potrzebna jest jeszcze akceptacja Senatu oraz Prezydenta.
Tak więc politycy przedłużyli czas obowiązywania przepisu przejściowego – jest nim art. 5 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz. 1957). Zwolnienia w większości przypadków dotyczą podatników prowadzących działalność społecznie użyteczną, która nie jest nastawiona na osiąganie zysku.
Jakie zwolnienia w przypadku akceptacji uchwalonych zmian?
Zwolnienia, o których była mowa w uchylonych (art. 17 ust. 1) punktach: 4f, 4h–4j, 4ł–4o, 4w, 6a, 6b, 7, 8, 14, 14b, 25, 29, 33 i 35 stosować się będzie do 31 grudnia 2006 r. w zakresie i na zasadach dotychczasowych. Również dotyczy to art. 16 ust. 1 pkt 58 updop. Podatnicy, o których mowa w wymienionych przepisach (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 r.), którzy przeznaczyli, a nie wydatkowali dochodów osiągniętych do końca 2006 r. na realizację celów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4f, 4h–4j, 4ł–4o, 4w, 6a, 6b, 7, 8, 33 i 35, zachowają prawo do zwolnienia od podatku dochodowego tych dochodów w zakresie i na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2003 r.
Przypomnijmy, że wymienione zwolnienia podlegające przedłużeniu obejmują (w części określonej przez ustawę):
1) Dochody podmiotów zajmujących się gospodarką mieszkaniową, tzn. m.in.:
• spółdzielni mieszkaniowych,
• wspólnot mieszkaniowych,
• towarzystw budownictwa społecznego,
• podatników, których zadaniem jest administrowanie nieruchomościami w imieniu właścicieli i zarządców domów.
W projekcie zmian ustawy zaznaczono, że brak zwolnień dla tych podmiotów mógłby doprowadzić do opodatkowania, szczególnie we wspólnotach mieszkaniowych, środków zgromadzonych na funduszu remontowym, które nie zostały przeznaczone na remonty w danym roku. A to oznaczałoby zmniejszenie w przyszłości przeprowadzanych remontów zasobów mieszkaniowych.
2) Dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie oświaty
W projekcie ustawy podkreślono, że zwolnienie to zrównuje pod względem podatkowym podatników prowadzących szkoły, bez względu na ich formę organizacyjną. Dotyczy również podatników działających w formie przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni i spółki. Bez tego zwolnienia korzystniejsze rozwiązania podatkowe dotyczyłyby tylko podatników prowadzących szkoły, działających w formie stowarzyszenia lub fundacji, które objęte są bezterminowym zwolnieniem od podatku.
3) Środki pochodzące z tytułu:
• dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
• kwot otrzymanych od agencji rządowych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa,
• dotacji, subwencji i dopłat otrzymanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez zakłady pracy chronionej.
4) Dochody podatników przeznaczone na realizowane przez nich cele statutowe, co dotyczy:
• dochodów spółek wodnych i ich związków,
• dochodów działalności niezarobkowej spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej,
• dochodów sportowych spółek akcyjnych – (w części przeznaczonej na działalność sportową),
• dochodów Polskiej Konfederacji Sportu – (z wyłączeniem dochodów przeznaczonych na działalność gospodarczą),
• dochodów spółdzielczych związków rewizyjnych (z wyłączeniem dochodów przeznaczonych na działalność gospodarczą),
• dochodów przywięziennych zakładów pracy (w części, od której co najmniej 25% równowartości należnego od nich podatku dochodowego zostanie przekazane na Scentralizowany Fundusz Rozwoju Centralnego Zarządu Służby Więziennej, a w przypadku gospodarstw pomocniczych przy zakładach karnych będących przywięziennymi zakładami pracy – na środki specjalne Centralnego Zarządu Służby Więziennej, w terminach określonych dla wpłat tego podatku),
• dochodów komitetów wyborczych działających na podstawie odrębnych ustaw, w celu przeprowadzenia wyborów na urząd Prezydenta RP, do Sejmu i Senatu oraz wyborów samorządowych – w części przeznaczonej na fundusze wyborcze partii politycznych oraz na rzecz instytucji charytatywnych.
Przed skierowaniem ustawy do parlamentu odbyły się konsultacje ze związkami zawodowymi oraz organizacjami pracodawców. W ich efekcie przywrócono bezterminowo zwolnienia od podatku dochodów związków zawodowych, społeczno-zawodowych organizacji rolników, izb rolniczych, organizacji pracodawców i partii politycznych. Dotyczy to części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej oraz zwolnienia składek członkowskich członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych, również w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą.
Również wolne od podatku dochodowego będą dochody jednostek organizacyjnych Ochotniczej Straży Pożarnej w części przeznaczonej na cele statutowe. W tym zakresie jednostki te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej.
UWAGA!
Jak każda ważna zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wejdzie ona w życie 1 stycznia 2005 r. Nie dotyczy to jednak zwolnień interesujących osoby prowadzące działalność non-profit. Przepisy przedłużające funkcjonowanie zwolnień wejdą w życie już 31 grudnia 2004 r. Jest to spowodowane koniecznością zachowania ciągłości prawnej.
Z uwagi na doniosłość prac parlamentu dla ruchu non-profit o pracach Sejmu informujemy Państwa już na etapie wstępnych prac parlamentu. W grudniowym numerze poświęcimy dużo miejsca ostatecznym efektom prac parlamentu.
Zmiany również w darowiznach
22 października 2004 r. Sejm zmienił także zasady odliczania darowizn przekazanych przez osoby fizyczne na szczytne cele oraz dokonywania wpłat na rzecz organizacji pożytku publicznego. Poniżej przedstawiamy porównanie zasad dokonywania darowizn z 2003 r., 2004 r. i 2005 r. w wersji przyjętej przez Sejm
Podatek dochodowy wynikający z zeznania rocznego podatnika będącego osobą fizyczną będzie się też zmniejszać, jeżeli podatnik dokonał darowizny pieniężnej na rzecz organizacji pożytku publicznego. Zmniejszenie to obejmować ma wpłaty dokonane od 1 maja do 31 grudnia roku podatkowego oraz od 1 stycznia do dnia złożenia zeznania za rok podatkowy, nie później jednak niż do upływu terminu określonego dla złożenia tego zeznania. Kwotę zmniejszenia będzie się zaokrąglać do pełnych dziesiątek groszy w dół. W przypadku zwrotu dokonanej wpłaty organizacja pożytku publicznego jest obowiązana przekazać urzędowi skarbowemu informacje o zwróconej podatnikowi kwocie wpłaty w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.
Tomasz Król
Masz pytanie? Wypełnij formularz: