Każdy płatnik składek na ubezpieczenia społeczne jest zobowiązany opłacać składki w terminach określonych przez przepisy prawa. Nieopłacenie składek w terminie oznacza dodatkowe koszty w postaci konieczności opłacenia odsetek za zwłokę.
ZUS może na wniosek dłużnika, uwzględniając jego możliwości płatnicze oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych:
- odroczyć termin płatności,
- rozłożyć na raty,
należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika.
Zarówno odroczenie terminu płatności, jak i rozłożenie na raty wskazanych należności następuje w formie umowy.
Płatnik składek może również wystąpić do ZUS z wnioskiem o umorzenie w całości lub części należności z tytułu składek. Decyzja w zakresie spraw dotyczących umorzenia należności przysługuje każdorazowo organowi rentowemu, który w przypadku stwierdzenia całkowitej nieściągalności składek może, ale nie musi, umorzyć zaległości.
Płatnik, któremu ZUS wydał decyzję odmowną w sprawie:
- odroczenia terminu płatności składek,
- rozłożenia na raty płatności składek,
- umorzenia składek,
może wystąpić do Prezesa ZUS z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od jej doręczenia.
Decyzja wydana na skutek rozpatrzenia powyższego wniosku podlega zaskarżeniu do sądu. Skargę wnosi się za pośrednictwem oddziału ZUS w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Do 11 października 2008 r. skargi takie były rozpatrywane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Od 11 października br. sprawy te zostały przekazane wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę (rozporządzenie w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego). Takie rozwiązanie z pewnością ułatwi płatnikom zaskarżenie decyzji ZUS. Sprawy wniesione przed dniem wejścia w życie ww. rozporządzenia (tj. przed 11 października) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie będą rozpoznawane już przez sady, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę, z wyjątkiem spraw, w których wyznaczono termin rozprawy.
Anna Stykowska-Sikora
aplikant adwokacki
Podstawa prawna:
• art. 28, 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
• ustawa z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU nr 153, poz. 1270 ze zm.),
• rozporządzenie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (DzU nr 163, poz. 1016).