Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

• Co się liczy do stażu pracy?
• Na co ma wpływ staż pracy?
• Urlop Stażowy: przywilej dla wybranych czy nowy standard dla wszystkich?
• Idea urlopu stażowego
• Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?
• Staż pracy a urlop, staż pracy a nagroda jubileuszowa

Co się liczy do stażu pracy?

Do stażu pracy liczy się przede wszystkim okres nauki, który ma wpływ np. na wymiar urlopu wypoczynkowego. Po zmianach w 2025 r., do stażu pracy będzie liczyło się znacznie więcej niż dotychczas. Dlaczego?

Na co ma wpływ staż pracy?

Dodatkowe lata wliczane do stażu pracy będą wpływają m.in. na:

• wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego;
• wyższy dodatek stażowy;
• nabycie prawa do nagrody jubileuszowej lub nabycie prawa do kolejnego, wyższego jej poziomu;
• dostęp do większej liczby ofert pracy tam, gdzie wymagany jest konkretny staż pracy;
• dłuższy okres wypowiedzenia umowy o pracę;
• wyższą odprawę w przypadku rozwiązania umowy o pracę.

Urlop Stażowy: przywilej dla wybranych czy nowy standard dla wszystkich?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Idea urlopu stażowego

Podstawą koncepcji jest proste i logiczne założenie: im dłużej pracownik jest aktywny zawodowo, tym bardziej potrzebuje czasu na regenerację sił fizycznych i psychicznych. Obecne 26 dni urlopu dla osób z ponad 10-letnim stażem pracy, zdaniem wielu, przestaje wystarczać w realiach rosnącej presji, stresu i tempa życia. Urlop stażowy miałby działać jako mechanizm prewencyjny, chroniący najbardziej doświadczonych pracowników przed wypaleniem zawodowym i spadkiem efektywności. Proponowany model jest niezwykle klarowny:

• Po 10 latach pracy wymiar urlopu wzrósłby z 26 do 30 dni.
• Po 15 latach pracy pracownik otrzymywałby 35 dni urlopu.
• Po 20 latach pracy wymiar ten mógłby osiągnąć nawet 40 dni.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Głównym motorem napędowym dyskusji jest poczucie niesprawiedliwości wynikające z obecnego stanu prawnego. Podczas gdy większość Polaków objęta jest ogólnymi przepisami Kodeksu Pracy, liczne grupy zawodowe od lat korzystają z przywileju dodatkowych dni wolnych. Jest to efekt istnienia tzw. pragmatyk zawodowych – ustaw szczególnych, które regulują status tych profesji w sposób korzystniejszy.

Taka sytuacja rodzi retoryczne, ale uzasadnione pytanie: dlaczego te grupy są uprzywilejowane? Choć prawo dopuszcza tzw. dyferencjację, czyli uzasadnione różnicowanie sytuacji pracowników, wielu uważa, że obecny system tworzy nieuzasadnione podziały. Czy praca w biurze, fabryce czy sklepie przez 20 lat jest mniej obciążająca psychicznie i fizycznie niż praca urzędnika? Postulaty zrównania praw w tym zakresie stają się wyrazem dążenia do realizacji konstytucyjnej zasady równości.

Staż pracy a urlop, staż pracy a nagroda jubileuszowa

Zwolennicy zmian wskazują na ciekawą analogię – nagrodę jubileuszową. Skoro system prawny (choć głównie w sferze budżetowej i regulaminach zakładowych) przewiduje gratyfikację finansową za wieloletnią pracę, to dlaczego nie wprowadzić podobnego mechanizmu w formie dodatkowego czasu wolnego? Byłaby to komplementarna forma docenienia lojalności i wkładu pracownika. Co więcej, propozycje te są w pełni zgodne z prawem unijnym. Dyrektywy UE określają jedynie minimalny wymiar urlopu (4 tygodnie), pozostawiając państwom członkowskim swobodę we wprowadzaniu korzystniejszych rozwiązań. Nic nie stoi na przeszkodzie, by Polska, uznawana za jeden z najbardziej zapracowanych narodów w Europie, stała się liderem w dziedzinie dbałości o dobrostan pracowników.

Na chwilę obecną Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej nie prowadzi prac nad powszechnym urlopem stażowym. Co więcej, procedowany projekt (UD181) zakłada wprowadzenie dodatkowych dni wolnych (od 2 do 10, w zależności od stażu) jedynie dla wąskiej grupy – opiekunów w żłobkach i klubach dziecięcych. Ta właśnie propozycja stała się iskrą zapalną, która wywołała falę krytyki i zintensyfikowała żądania szerszych zmian. Związki zawodowe, w tym NSZZ „Solidarność”, złożyły oficjalny wniosek o wydłużenie urlopu dla wszystkich pracowników nawet do 35 dni.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź