Rolnicy otrzymujący rentę strukturalną z KRUS, w przeciwieństwie do tych, którzy takie świadczenie otrzymują z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, muszą płacić podatek. Dlaczego? Są to dwa różne świadczenia. Nikt też nie zabiegał o zwolnienie rent z KRUS – wyjaśnia Ministerstwo Finansów.
Program rent strukturalnych skierowany jest do rolników będących w wieku przedemerytalnym, podlegających ubezpieczeniu społecznemu, prowadzących działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym będącym ich własnością (lub będącym własnością ich małżonka). Rolnicy mogą otrzymać rentę, jeśli zdecydują się na przekazanie posiadanego gospodarstwa rolnego innemu rolnikowi lub instytucji albo następcy.
Rentę strukturalną wypłaca się co miesiąc, nie dłużej jednak niż przez 10 lat, od miesiąca, w którym zostały spełnione wszystkie warunki wymagane do jej przyznania.
Najpierw z KRUS...
Renty z KRUS przyznawane były od 2002 roku. Ostatnie wnioski o rentę można było składać do końca 2003 roku. Wszyscy, którzy do tego czasu postarali się o rentę, nadal z niej korzystają w ramach praw nabytych na zasadach obowiązujących do końca 2003 roku.
Niestety, każdy, kto zdecydował się na taką pomoc, sporo stracił. Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej ustawa o PIT) nie przewidywały i nie przewidują zwolnienia takich świadczeń z podatku dochodowego. Wszystko dlatego, że są to przychody wypłacane przez zakład ubezpieczenia społecznego, a te podlegają opodatkowaniu.
Dlatego teraz KRUS jako płatnik wystawia korzystającym z rent informację PIT-11A, na podstawie której rolnicy muszą rozliczyć się z fiskusem.
...potem z Agencji
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa realizuje wypłatę rent strukturalnych na podstawie przepisów ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. nr 229, poz. 2273 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. nr 114, poz. 1191 z późn. zm.).
Renty strukturalne finansowane są z dwóch źródeł – w 80 proc. z Sekcji Gwarancji EFOiGR oraz w 20 proc. z budżetu państwa. Zgodnie z ustawą o PIT renty strukturalne podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na podstawie dwóch przepisów: art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT – w części finansowanej ze środków unijnych i art. 21 ust. 1 pkt 47c ustawy o PIT – w części finansowanej ze środków krajowych.
Z informacji, jakie uzyskaliśmy od Iwony Musiał, rzecznika prasowego z ARiMR, Agencja otrzymała postanowienie naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście z potwierdzeniem, że nie ciąży na niej obowiązek wystawiania PIT-11/8B. Beneficjenci rent strukturalnych nie wykazują dochodów zwolnionych z opodatkowania w rozliczeniach rocznych.
– Obowiązek wypełniania informacji PIT-37 dotyczy beneficjentów rent korzystających ze świadczenia na mocy ustawy z 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie (Dz.U. nr 52, poz. 539 z późn. zm.). Ustawa obowiązywała do 31 grudnia 2003 roku. Przyznawane na jej mocy świadczenie jest płatne ze środków krajowych – wyjaśniła Iwona Musiał.
Oznacza to, że ten, kto się pospieszył, stracił, i to podwójnie. Renta otrzymywana z KRUS-u jest niższa niż ta z agencji, poza tym trzeba od niej zapłacić podatek.
Różne świadczenia
Dlaczego renty strukturalne wypłacane przez ARiMR są zwolnione z PIT, a wypłacane z KRUS nie? Takie pytanie zadaliśmy w Ministerstwie Finansów. W odpowiedzi usłyszeliśmy, że renty wypłacane przez agencję są świadczeniami pomocowymi, natomiast renty strukturalne z KRUS są przychodami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wynika stąd, że dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na cele związane z działalnością rolniczą z budżetu państwa, agencji rządowych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych i organizacji międzynarodowych korzystają ze zwolnienia z podatku.
Ministerstwo dodało też, że nikt o zwolnienie rent strukturalnych wypłacanych przez KRUS nie zabiegał.
Zmiana jest potrzebna
– Renty strukturalne wypłacane przez agencję są objęte przedmiotowym zwolnieniem z PIT, natomiast renty wypłacane przez KRUS są świadczeniami wypłacanymi przez organy ubezpieczenia społecznego, wobec czego wydaje się, że sprawa jest politycznie niewłaściwie rozwiązana. Natomiast zgodnie z wykładnią ustawy o PIT wszystko jest prawidłowe – wyjaśniał Dariusz M. Malinowski, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Paradoksalnie z punktu widzenia beneficjentów rent strukturalnych są to dla nich bardzo podobne świadczenia. Ze względu jednak na źródło finansowania stanowią dwa różne świadczenia – podkreślał nasz rozmówca.
Jednocześnie dodał, że argumentacja ministerstwa, że nikt o zwolnienie nie zabiegał, jest swego rodzaju uproszczeniem. Objęcie zwolnieniem z podatku rent strukturalnych z KRUS wymagałoby nowelizacji ustawy o PIT. Taka nowelizacja nie nakładałaby na podatników żadnych nowych obowiązków, wręcz przeciwnie. Nie byłoby więc niekonstytucyjne, gdyby odpowiednie zmiany wprowadzić w trakcie roku.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ewa Matyszewska, Bogdan Świąder