Przysposobienie oznacza nawiązanie między przysposabiającym a przysposobionym stosunku prawnorodzinnego podobnego do stosunku między rodzicami, a dzieckiem. Podstawową funkcja społeczna, jaka spełnia obecnie przysposobienie dziecka jest zastąpienie brakującego środowiska rodzinnego. Powstanie stosunku przysposobienia jest aktem formalnym i następuje na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego. Orzeczenie to ma charakter konstytutywny i skuteczne jest erga omnes.
Z ważnych powodów zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający mogą żądać rozwiązania stosunku przysposobienia przez sąd.
Kodeks nie zawiera definicji ważnych powodów ani wskazania przykładowych sytuacji, które stanowiłyby ważne powody. Dlatego też w tym zakresie istnieje bardzo bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego. W wyroku z 22 marca 2001r. (V CKN 369/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że O ważnych przyczynach rozwiązania przysposobienia można mówić wówczas, gdy wspomniane przyczyny spowodowały trwały i zupełny rozkład stosunku przysposobienia, a więc stosując w drodze analogii pojęcia zaczerpnięte z przepisów rozwodowych.
Za ważny powód usprawiedliwiający rozwiązanie przysposobienia należy uznać również rozkład więzi rodzinnej, a więc obopólny lub nawet występujący u jednej tylko strony stosunku przysposobienia brak takiego nastawienia psychicznego, jakie normalnie cechuje stosunki między rodzicami a dziećmi.
Zobacz: Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Oceny pojęcia dobra dziecka nie można dokonywać w oderwaniu od wieku przysposobionego i od uzasadnionego i prawnie chronionego interesu jego przybranych rodziców. Nie sposób od „rodziców” wymagać aby w imię abstrakcyjnie pojmowanego dobra dorastającego dziecka, któremu poświęcili bezinteresownie osobisty trud, kłopoty i koszty, mieli tolerować doznawane przez jego obecne postępowanie upokorzenia a nawet szkody na zdrowiu.
Zobacz: Adopcja nierozwiązywalna
Orzekając rozwiązanie stosunku przysposobienia sąd może, stosownie do okoliczności, utrzymać w mocy wynikające z niego obowiązki alimentacyjne. Orzekając o rozwiązaniu stosunku przysposobienia, sąd na podstawie art. 125 § 1 k.r.o. bądź może utrzymać obowiązki alimentacyjne bez żadnych ograniczeń, bądź - stosownie do okoliczności - odpowiednio je ograniczyć, na przykład utrzymać tylko obowiązek alimentacyjny przysposabiającego na rzecz przysposobionego (gdy jest on małym dzieckiem) lub tylko obowiązek przysposobionego na rzecz przysposabiającego (gdy jest on człowiekiem starszym, a przysposobiony jest w pełni sił). Kolejność obowiązku alimentacyjnego przewidziana w art. 131 § 1 k.r.o. obowiązuje również i po rozwiązaniu przysposobienia, jeżeli obowiązek alimentacyjny zostanie utrzymany. Z tego przeto m.in. aspektu nie mogą być obojętne dla oceny "stosownych okoliczności" również stan majątkowy i możliwości zarobkowe przysposabiających.