Darowizna pieniężna od siostry, w kwocie 50 000 zł. Co decyduje o zwolnieniu z podatku?

• Darowizna od siostry – na jakich zasadach?
• Obowiązek podatkowy przy darowiźnie – co mówią przepisy?
• Majątek wspólny małżonków – czy darowizna wymaga zgody?
• Zwolnienie podatkowe – warunki formalne i terminy
• Wnioski i znaczenie interpretacji KIS

Darowizna pieniędzy od najbliższej rodziny może budzić wątpliwości podatkowe – szczególnie gdy pochodzi z majątku wspólnego małżeństwa. Czy taka darowizna jest zwolniona z podatku? Odpowiedź daje interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2025 r. Sprawdź, co wynika z tego stanowiska i jak uniknąć podatku od spadków i darowizn.

Darowizna od siostry – na jakich zasadach?

W opublikowanej interpretacji indywidualnej KIS potwierdzono, że darowizna środków pieniężnych w kwocie 50 000 zł, przekazana przez siostrę w ramach pisemnej umowy, będzie zwolniona z podatku – o ile spełnione zostaną określone warunki formalne.

W przedmiotowej sprawie siostra wnioskującej pozostaje w związku małżeńskim objętym wspólnością majątkową. Darowizna miała pochodzić z majątku wspólnego jej oraz męża. Mimo że mąż siostry nie był stroną umowy darowizny, wyraził pisemną zgodę na przekazanie darowizny oraz potwierdził, że żona może samodzielnie dysponować tą kwotą. Tak przygotowana darowizna miała zostać przelana bezpośrednio na konto bankowe obdarowanej.

Obowiązek podatkowy przy darowiźnie – co mówią przepisy?

Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na obdarowanym. Kluczowe znaczenie mają przepisy art. 5 i 6 ustawy. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia – czyli w tym przypadku, w momencie przekazania pieniędzy na rachunek bankowy.

Co istotne, osoby najbliższe – w tym rodzeństwo – należą do I grupy podatkowej. W ich przypadku przewidziano możliwość całkowitego zwolnienia z podatku, pod warunkiem:

• zgłoszenia nabycia do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy na formularzu SD-Z2;
• udokumentowania darowizny (np. przelewem bankowym).

W omawianej sprawie te warunki miały zostać spełnione, dlatego też organ uznał stanowisko wnioskującej za prawidłowe.

Majątek wspólny małżonków – czy darowizna wymaga zgody?

Ważną kwestią w tej interpretacji była sytuacja, w której darowizna pieniężna pochodziła z majątku wspólnego siostry i jej męża. Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do dokonania darowizny z majątku wspólnego niezbędna jest zgoda drugiego małżonka – z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Brak zgody drugiego małżonka skutkuje nieważnością czynności prawnej (art. 37 § 4). W analizowanej sprawie taką zgodę uzyskano w formie pisemnej, co czyniło darowiznę w pełni ważną i skuteczną. Co ważne – i co podkreślił Dyrektor KIS – sam fakt wyrażenia zgody przez małżonka darczyńcy nie czyni go stroną umowy darowizny.

Zatem w kontekście podatkowym nie można uznać, że darowizna pochodziła także od szwagra. To bardzo istotne, ponieważ tylko darowizny od siostry – jako członka I grupy podatkowej – mogą korzystać z pełnego zwolnienia z podatku.

Zwolnienie podatkowe – warunki formalne i terminy

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez osoby z I grupy podatkowej jest zwolnione z opodatkowania, pod warunkiem spełnienia dwóch istotnych wymogów:

1. Zgłoszenie darowizny – należy wypełnić formularz SD-Z2 i złożyć go do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny.
2. Forma przekazania środków pieniężnych – środki muszą zostać przekazane przelewem bankowym na rachunek należący do obdarowanego lub w inny udokumentowany sposób.

W analizowanej sprawie zarówno forma (przelew bankowy), jak i zgłoszenie (formularz SD-Z2) miały zostać zachowane. Tym samym, zgodnie z ustawą, darowizna została uznana za zwolnioną z opodatkowania – mimo że jej wartość znacznie przekraczała limit określony dla osób z I grupy podatkowej.

Wnioski i znaczenie interpretacji KIS

Opisana interpretacja indywidualna KIS to ważny przykład, który rozwiewa wątpliwości podatników w zakresie darowizn między rodzeństwem, w szczególności gdy środki pieniężne pochodzą z majątku wspólnego małżeństwa darczyńcy. Potwierdza ona, że:

• zgoda małżonka darczyńcy jest niezbędna, ale nie czyni go stroną umowy darowizny;
• darowizna od siostry, jako członka I grupy podatkowej, może być całkowicie zwolniona z podatku;
• zachowanie odpowiednich formalności – pisemna umowa, przelew bankowy, zgłoszenie SD-Z2 – warunkuje skuteczność zwolnienia;
• wartość darowizny nie ma znaczenia, jeżeli spełnione zostaną warunki określone w art. 4a ustawy.

Interpretacja Dyrektora KIS z 3 kwietnia 2025 r. daje podatnikom jasny sygnał: nawet wysokie darowizny od najbliższych mogą być całkowicie nieopodatkowane, pod warunkiem dopełnienia określonych formalności. To szczególnie istotne w czasach, gdy wsparcie rodzinne w formie darowizny staje się coraz powszechniejsze – zwłaszcza przy zakupie mieszkań, finansowaniu edukacji czy inwestycjach.

Dodatkowo, interpretacja ta porządkuje sytuację prawną w przypadku, gdy majątek darczyńcy pochodzi ze wspólności majątkowej małżeńskiej – co dotyczy ogromnej liczby polskich rodzin. Wyraźne oddzielenie roli małżonka od strony umowy darowizny to praktyczna wskazówka, jak przygotować dokumenty i nie narazić się na ryzyko podatkowe.

Skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn [tabela]

Poniższa tabela zawiera skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek.