Jakie świadczenia po urodzeniu dziecka w 2023 r.?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Jakie świadczenia po urodzeniu dziecka w 2023 r.? / Shutterstock
Urodzenie dziecka w 2023 r. uprawnia do uzyskania określonych świadczeń. O jakie wsparcie można się ubiegać i ile ono wynosi?

Urodzenie dziecka w 2023 r. a becikowe

Świadczenie to przyznaje się z tytułu urodzenia się żywego dziecka. Becikowe wypłacane jest jednorazowo w wysokości 1000 zł na dziecko. Mogą się o nie ubiegać: matka lub ojciec dziecka, opiekun prawny albo opiekun faktyczny dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922 zł. Kolejnym warunkiem określonym w ustawie o świadczeniach rodzinnych jest pozostawanie przez kobietę pod opieką medyczną pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Ustawa określa też kilka przypadków, gdy jednorazowa zapomoga nie przysługuje. Ma to miejsce w sytuacji, gdy

1) członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

2) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany,
  • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
  • sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
  • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Urodzenie dziecka w 2023 r. a kosiniakowe

Z myślą o osobach bezrobotnych, studentach czy rolnikach powstało świadczenie rodzicielskie, potocznie nazywane „kosiniakowym”. Mogą z niego korzystać w szczególności osoby które nie pobierają zasiłku macierzyńskiego. W przeciwieństwie do „becikowego” „kosiniakowe” nie jest świadczeniem jednorazowym. Przysługuje ono przez okres:

  • 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
  • 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
  • 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
  • 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
  • 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje matce dziecka, a w określonych przypadkach – ojcu. Ustawa o świadczeniach rodzinnych określa wiek dziecka, który uprawnia do otrzymania świadczenia przez opiekuna faktycznego, rodzinę zastępczą lub osobę, która przysposobiła dziecko.

„Kosiniakowe” przyznaje się w wysokości 1000 zł miesięcznie.

Urodzenie dziecka w 203 r. a zasiłek rodzinny i dodatki

Jednym ze świadczeń rodzinnych jest zasiłek rodzinny oraz dodatki do tego zasiłku. Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

  • rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
  • opiekunowi faktycznemu dziecka;
  • osobie uczącej się.

Warunkiem uzyskania zasiłku rodzinnego jest kryterium dochodowe. Co do zasady dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekroczyć 674 zł, a gdy członkiem rodziny jest niepełnosprawne dziecko – 764 zł. Stosuje się tu jednak zasadę „złotówka za złotówkę”.

Na dziecko w wieku do 5. roku życia zasiłek rodzinny wynosi 95 zł miesięcznie.

O wsparcie należy ubiegać się we właściwym urzędzie gminy lub miasta.

Warto pamiętać, iż do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki, takie jak m.in. dodatek z tytułu urodzenia dziecka, z tytułu samotnego wychowywania dziecka czy z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka to kwota 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej niż 386 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dzieci niepełnosprawnych kwota dodatku zostaje zwiększona o 80 zł, nie więcej niż o 160 zł na wszystkie dzieci,

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95 zł miesięcznie.

Urodzenie dziecka w 2023 r. a 500 plus

Aktualnie świadczenie wychowawcze przyznawane jest bez względu na dochód i wynosi 500 zł miesięcznie na dziecko.

Prawo do świadczenia wychowawczego co do zasady ustalane jest na okres od dnia 1 czerwca do dnia 31 maja roku następnego.

Jeżeli rodzic złoży wniosek o świadczenie w terminie 3 miesięcy od dnia urodzenia się dziecka, to prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca urodzenia się dziecka. Ile wyniesie świadczenie za niepełny miesiąc? Otóż kwota świadczenia zostanie podzielona przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną wartość mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które to świadczenie przysługuje. Następnie zaokrągla się ją do 10 groszy w górę.

Obecnie wniosek o tzw. 500 plus można złożyć tylko drogą elektroniczną przez:

  • Platformę PUE ZUS (również przez aplikację mZUS);
  • portal informacyjno-usługowy Emp@tia
  • bankowość elektroniczną.

Obsługą świadczeń zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 615; ost. zm. Dz. U. z 2022 r., poz. 1265);

Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (j. t. Dz. U. z 2022 r., poz. 1577).

Prawo
Powstaje kompletnie nową gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

Dłuższe terminy ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności (7 lat) i inne zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – projekt rozporządzenia MRPiPS
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.
30 kwi 2025

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]
30 kwi 2025

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

pokaż więcej
Proszę czekać...