Kwestie związane z podatkiem rolnym zostały uregulowane w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym.
Podatek rolny płaci się od gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Wyjątek stanowią grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Kto i kiedy musi zapłacić?
Obowiązek zapłaty podatku rolnego spoczywa na osobach fizycznych, osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych (w tym spółek) nieposiadających osobowości prawnej będących:
- właścicielami gruntu;
- posiadaczami samoistnymi gruntu;
- użytkownikami wieczystymi gruntu;
- posiadaczami gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
- wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego albo
- jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych.
Należy pamiętać, że w przypadku posiadania samoistnego gruntu obowiązkiem zapłaty podatku rolnego obciążony jest właśnie posiadacz samoistny, chociażby nie był ujawniony w ewidencji gruntów i budynków (patrz: orzeczenie WSA w Rzeszowie z 21 marca 2013 r. sygn.akt. I Sa/Rz 1104/12)
Jeżeli grunt został wydzierżawiony to podatek musi zapłacić dzierżawca.
Podatnikiem może być również spółdzielnia produkcyjna, gdy grunty gospodarstwa rolnego zostały wniesione do spółdzielni produkcyjnej jako wkład gruntowy.
Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku, a więc np. po nabyciu lub objęciu w użytkowanie wieczyste gruntu. Obowiązek ten wygasa w ostatnim dniu miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.
W dniu 1 czerwca 2017 r. Jan K sprzedał swój grunt Adamowi B. Obowiązek podatkowy spoczywający na Janie K wygasł 30 czerwca 2017 r., a więc w ostatnim dniu miesiąca, w którym przestała istnieć okoliczność uzasadniająca ten obowiązek – tą okolicznością było to, że Jan K był właścicielem gruntu, od którego należało uiścić podatek.
Wysokość podatku rolnego w 2018 r.
Podatek rolny za rok podatkowy wynosi:
- od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych - równowartość pieniężną 2,5 dt żyta - od 1 ha przeliczeniowego
- od 1 ha pozostałych gruntów rolnych: równowartość pieniężną 5 dt żyta -
- obliczone według średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy.
Do 20 października każdego roku Prezes GUS ogłasza w komunikacie średnią cenę skupu żyta, o której mowa powyżej. Na podstawie takiego ogłoszenia ustala się stawkę podatku rolnego na nadchodzący rok.
W komunikacie Prezesa GUS z dnia 18 października 2017 r. podano, że średnia cena skupu żyta za okres za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy 2018 wyniosła 52,49 zł za 1 dt (decytona = kwintal). Oznacza to, że za 1 ha gruntu gospodarstwa rolnego w 2018 r. zapłacić trzeba będzie 131,23 zł, natomiast za 1 ha pozostałych gruntów rolnych - 262,45 zł. Podatek rolny wzrośnie więc nieznacznie w stosunku do roku 2017 r. odpowiednio o 13 i 25 gr., ponieważ w 2017 r. średnia cena skupu żyta wyniosła 52,44 zł.
Każda gmina może obniżyć średnią cenę skupu żyta co może doprowadzić do obniżenia stawki podatku rolnego.
Jak zapłacić?
Podatek rolny płaci się w 4 proporcjonalnych ratach do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Podatek płaci się przelewem na konto lub - w przypadku osób fizycznych - również gotówką (jeżeli pobór podatku dokonywany jest w formie inkasa).
Jeżeli kwota podatku nie przekroczy 100 zł to podatek rolny opłaca się jednorazowo do 15 marca.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1892)
Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 października 2017 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2018 (M.P. z 2017 r. poz. 958)