Polska konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. również przewiduje prawo do życia. Jest ono jednym z podstawowych praw. Ustawa zasadnicza wymienia je bowiem na pierwszym miejscu wśród wolności i praw osobistych.
Komu przysługuje?
Prawo do życia przysługuje każdemu człowiekowi. Zgodnie bowiem z fundamentalnym stwierdzeniem Konstytucji godność człowieka stanowi źródło praw i wolności człowieka.
Przy określaniu podmiotu tego prawa nie bierze się pod uwagę jego obywatelstwa. Można zatem stwierdzić, że tak samo chronione jest życie obcokrajowca jak i obywatela RP.
Zobacz również: Konstytucja RP
Na czym polega?
Z art. 38 polskiej ustawy zasadniczej wynikają obowiązki państwa odnośnie osób przebywających na jego terytorium.
Wyrazem tego jest penalizowanie zachowań polegających na pozbawianiu życia innego człowieka.
Kodeks karny z 6 czerwca 1997 r. uznaje za przestępstwo:
- zabójstwo,
- zabójstwo noworodka,
- zabójstwo eutanatyczne,
- pomoc i nakłanianie do popełnienia samobójstwa,
- aborcję
- nieumyślne spowodowanie śmierci.
Są to przestępstwa podlegające ściganiu z urzędu. Co znaczy, że organy ścigania muszą nie tylko im przeciwdziałać ale również ścigać sprawców takich czynów.
Odstępstwa
Prawo do życia nie jest jednak prawem bezwzględnym. Oznacza to że istnieją pewne wyjątki od niego. Są zatem sytuacje w których pozbawienie życia człowieka nie powoduje konsekwencji karnych.
Wyjątkiem takim w polskim systemie prawnym jest przede wszystkim obrona konieczna. Nie popełnia bowiem przestępstwa ten kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
Zobacz również: Jak zmienić Konstytucję?
Jeżeli napastnik atakuje osobę w celu zabicia jej osoba ta stosując proporcjonalne środki ( odpowiednie) może odeprzeć taki atak pozbawiając napastnika życia.
Ustawodawstwa innych państw przewidują również inne odstępstwa od prawa do życia. Zalicza się do nich zalegalizowanie aborcji, zalegalizowanie eutanazji czy dopuszczalność kary śmierci. W polskim systemie prawnym te odstępstwa są jednak niedopuszczalne.