W dniu 10 czerwca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (UDER54). Celem tej nowelizacji jest uchylenie przepisów dotyczących tzw. godzin dostępności nauczyciela w szkole. Rada Ministrów ma przyjąć ten projekt w lipcu 2025 r. Zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej od nowego roku szkolnego 2025/2026.
Godziny dostępności nauczyciela. Jak jest teraz
Aktualnie, na podstawie art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela, w ramach zajęć i czynności statutowych, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, nauczyciel ma obowiązek do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny w ciągu 2 tygodni, w trakcie której, odpowiednio do potrzeb, prowadzi konsultacje dla uczniów, wychowanków lub ich rodziców.
Jednocześnie zgodnie z art. 42 ust. 2g Karty Nauczyciela, w przypadku nauczyciela, który w ramach stosunku pracy prowadzi:
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz w wymiarze niższym niż 6 godzin tygodniowo lub
2) wyłącznie zajęcia w formach pozaszkolnych lub zajęcia w szkole dla dorosłych, branżowej szkole II stopnia lub szkole policealnej, bez względu na wymiar zatrudnienia
– wymiar dostępności nauczyciela w szkole, o której mowa w art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela, ustala dyrektor szkoły odpowiednio do potrzeb, z tym że wymiar ten nie może być wyższy od wymiaru określonego w art. 42 ust. 2f Karty Nauczyciela, a dostępność nauczyciela w szkole oraz inne zajęcia i czynności realizowane przez niego w ramach stosunku pracy nie mogą przekroczyć maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu pracy obowiązującego tego nauczyciela.
Co zmieni nowelizacja Karty Nauczyciela?
Omawiany projekt ustawy przewiduje uchylenie art. 42 ust. 2f i 2g Karty Nauczyciela.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Edukacji, ta nowelizacja zniesie nadmiar legislacyjny, bowiem obowiązek prowadzenia przez nauczycieli konsultacji dla uczniów, wychowanków i ich rodziców wynika z art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela i mieści się w ramach realizowanych przez nauczycieli zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzgledniających potrzeby i zainteresowania uczniów.
Projekt tej nowelizacji jest realizacją wniosków kierowanych do Ministra Edukacji przez nauczycieli i nauczycielskie organizacje związkowe. Związek Nauczycielstwa Polskiego pismem z dnia 12 maja 2025 r. poinformował o wynikach ankiety przeprowadzonej przez Związek Nauczycielstwa Polskiego w dniach 7–11 maja 2025 r., w której wzięło udział 12 469 nauczycieli i nauczycielek. Z ankiety wynika, że zdecydowana większość respondentów uważa, że:
1) godziny dostępności nie ułatwiły kontaktu między szkołą a rodzicami;
2) rodzice uczniów i uczennic nie korzystają z godzin dostępności;
3) uczniowie i uczennice nie korzystają z godzin dostępności;
4) tylko w połowie szkół są warunki do realizacji godzin dostępności (oddzielna sala);
5) godziny dostępności należy zlikwidować.