Kwota wolna od podatku w górę? Prezydent elekt Karol Nawrocki nie czeka na rząd Donalda Tuska

• Rząd milczy w sprawie podwyższenia kwoty wolnej, choć obiecywał
• Stopniowa realizacja obietnicy i niepewność co do szczegółów
• Co się dzieje w sprawie kwoty wolnej od podatku 60 tys. zł? Gdzie realizacja obietnicy wyborczej?
• Rząd nie jest w stanie spełnić obietnicy danej Polakom z powodu kosztów, szacowanych na 56 mld zł
• Brak 60 tys. zł kwoty wolnej od podatku to straty Polaków: przeciętna polska rodzina straciła 7200 zł
• Czy nie będzie już żadnych zmian korzystnych dla podatników PIT do 2028 roku?
• Kwota wolna od podatku dochodowego 60 tys. zł poza budżetem na 2025 rok, ale ma być do końca kadencji
• Progi podatkowe w PIT. Jest już jasne, że w 2025 roku nic się nie zmieni
• Tabela: Jak wzrastała kwota wolna od podatku PIT w poszczególnych latach?

Prezydent elekt w wywiadzie dla „Dziennika Gazety Prawnej” zapowiedział: „Są sprawy, w których mogę premierowi pomóc. Rząd może liczyć, że podpiszę ustawę wprowadzającą kwotę wolną od podatku na poziomie 60 tys. zł rocznie. Powiem więcej: jeśli takiej ustawy w najbliższym czasie Sejm nie przyjmie, skorzystam z inicjatywy ustawodawczej”.

Wypowiedź ta może oznaczać polityczne przyspieszenie w sprawach podatkowych. Czy prezydent elekt wyprzedzi rząd i zrealizuje jedną z najważniejszych obietnic podatkowych samodzielnie? Wszystko wskazuje na to, że kluczowe decyzje zapadną już w najbliższych tygodniach.

Rząd milczy w sprawie podwyższenia kwoty wolnej, choć obiecywał

Podwyższenie kwoty wolnej od podatku z obecnych 30 tys. zł do 60 tys. zł było jedną ze sztandarowych obietnic wyborczych Koalicji Obywatelskiej. Do dzisiaj jednak rząd Donalda Tuska nie wykonał żadnego ruchu, aby tę zapowiedź kampanijną zrealizować.

Budżet państwa i gorsze perspektywy dla gospodarki niż przewiduje rząd, nie pozwalają na jednorazowe podniesienie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł. Nawet rozłożenie tego procesu w czasie nie jest możliwe ze względu na nadmierny deficyt budżetowy. Teoretycznie kosztem obniżki podatków rząd mógłby obciążyć BGK, chociaż za takie ruchy krytykował poprzedników z PiS. To rozwiązanie nie zahamuje jednak szybkiego wzrostu długu publicznego, który ma miejsce także bez wyższej kwoty wolnej.

Brak komunikatów ze strony rządu w tej sprawie budzi coraz większe napięcie – nie tylko wśród wyborców, ale również wśród koalicjantów i ekspertów podatkowych. Zobacz także artykuł: Kwota wolna od podatku 60 tys. zł? Donald Tusk zabrał głos

Stopniowa realizacja obietnicy i niepewność co do szczegółów

Poseł Koalicji Obywatelskiej, Grzegorz Schetyna, podkreślił niedawno w mediach, że rząd powinien w drugiej połowie kadencji skupić się na kilku filarach programowych, wśród których znalazła się także kwota wolna od podatku. Zaznaczył jednak, że pełne podniesienie progu do 60 tys. zł w krótkim czasie jest niemożliwe. Dlatego proponuje, by rozłożyć realizację tego celu na kilka lat, z pierwszymi konkretnymi zapisami pojawiającymi się już w projektach budżetów na lata 2027 i 2028. Taka strategia miałaby przygotować grunt pod kolejne wybory i zwiększyć wiarygodność rządzącej koalicji.

Na razie jednak brak konkretnych deklaracji ze strony Ministerstwa Finansów. Minister Andrzej Domański nie ujawnia szczegółów, tłumacząc, że najpierw zamierza przedstawić premierowi całościowy plan działań. To oznacza, że choć podwyższenie kwoty wolnej od podatku wciąż znajduje się w agendzie rządu, jego realizacja będzie zależna od kondycji budżetu oraz dalszych decyzji politycznych i gospodarczych.

Co się dzieje w sprawie kwoty wolnej od podatku 60 tys. zł? Gdzie realizacja obietnicy wyborczej?

Przypomnijmy, że z pomocą w sprawie podwyżki kwoty wolnej od podatku wystąpiła na początku tego roku Konfederacja. Przez grupę posłów tego ugrupowania został przygotowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy podniesienia kwoty wolnej od podatku dla wszystkich do wysokości równej dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, ale nie mniejszej niż 60 tys. zł. Poparcie dla projektu zgłosili posłowie PiS i Republikanie, natomiast przeciw nowym rozwiązaniom był klub Polska 2050-TD. Przedstawiając projekt, poseł Przemysław Wipler powiedział, że jest on spełnieniem przedwyborczych obietnic Koalicji Obywatelskiej z czasu kampanii wyborczej.

"Celem tej ustawy jest spełnienie obietnicy i 60 tys. zł kwoty wolnej bez podatku, czyli dwa razy więcej niż w chwili obecnej. W chwili obecnej kwota wolna podatku dochodowego dla osób fizycznych to jest 30 tys. zł. Chcemy, żeby zgodnie z tym, co obiecał Donald Tusk, pani minister Leszczyna, pan minister Domański i wielu posłów i posłanek (...). Chcemy jednocześnie delikatnie zmodyfikować ten projekt i chcemy powiązać długofalowo kwotę wolną od opodatkowania z minimalnym wynagrodzeniem" - powiedział Przemysław Wipler w lutym br. Jak wyjaśnił, propozycje zawarte w projekcie zakładają też, żeby minimalne wynagrodzenie było wolne od podatków i składek.

Rząd nie jest w stanie spełnić obietnicy danej Polakom z powodu kosztów, szacowanych na 56 mld zł

Co się jednak stało? Otóż od razu pojawił się wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu złożyła posłanka Katarzyna Kierzek-Koperska (KO), która zapewniła, że podniesienie kwoty wolnej zostanie zrealizowane, jednak nad zgłoszonym przez Konfederację projektem nie można pracować, ponieważ zawiera on błędy. Wyjaśniła, że projekt ustawy zawiera błąd techniczny polegający na tym, że jest brak przepisu dostosowawczego do artykułu odwołującego się bezpośrednio do kwoty 30 tys. zł.

Wiceminister finansów Jarosław Neneman argumentował odrzucenie projektu w sprawie podniesienia kwoty wolnej od podatku ty, że rząd nie jest w stanie spełnić przedwyborczej obietnicy z powodu wysokich kosztów. "Rząd z tej obietnicy się nie wycofuje, natomiast sytuacja finansów publicznych jest jaka jest i to też nie jest tajemnicą. Koszt wprowadzenia tej reformy to jest 56 mld zł i w tej sytuacji, kiedy ponad 5 proc. PKB przeznaczamy na wojnę, która cały czas trwa i inne wydatki, nie jesteśmy w stanie tych tej obietnicy w tym momencie spełnić" - powiedział Jarosław Neneman.

Brak 60 tys. zł kwoty wolnej od podatku to straty Polaków: przeciętna polska rodzina straciła 7200 zł

Do tematu obiecanej podwyżki kwoty wolne od podatku wrócił podczas kampanii wyborczej Karol Nawrocki: "Obiecali 60 tys. zł kwoty wolnej od podatku, a co dostali Polacy? Nic! Przeciętna polska rodzina straciła 7200 zł przez kłamstwa Tuska! A co będzie, jeśli prezydentem zostanie Trzaskowski? Jeszcze więcej podatków, drożyzna i kolejne puste obietnice. Nie dajcie się nabrać" - napisał na serwisie"X" w dniu 20 lutego br.

Karol Nawrocki mocno akcentował niezrealizowane obietnice rządu i potencjalne zagrożenia związane z prezydenturą Rafała Trzaskowskiego. Jego słowa trafiły w emocje wyborców, którzy od lat czekają na wyższy próg kwoty wolnej od podatku. Faktem jest, że 60 tys. zł kwoty wolnej pozostaje jedynie zapowiedzią, a Polacy wciąż zmagają się z wysokimi kosztami życia.

Czy nie będzie już żadnych zmian korzystnych dla podatników PIT do 2028 roku?

Do sprawy kwoty wolnej od podatku na jednym z ostatnich posiedzeń Sejmu odniósł się również szef klubu Prawa i Sprawiedliwości Mariusz Błaszczak. "Zwracam się z wnioskiem o uzupełnienie porządku obrad Sejmu o projekt klubu parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości zwiększającego kwotę wolną od podatku do 60 tys. złotych. Ten projekt od maja ub. r. leży w waszej zamrażarce" - powiedział Mariusz Błaszczak. "Obiecaliście, że to wejdzie w życie i jak zwykle, co zrobiliście? Oszukaliście. Dość igrzysk, dość podnoszenia rachunków za energie elektryczną, za gaz, trzeba zadbać o to, żeby kwota wolna od podatku wynosiła 60 tys. Do roboty" - dodał.

W Sejmie Mariusz Błaszczak i inni posłowie apelowali o procedowanie projektu ws. kwoty wolnej od podatku. "Złożyliśmy projekt ustawy. Jego pierwsze czytanie odbyło się po dwóch miesiącach na sali sejmowej, a następnie skierowano to do Komisji Finansów Publicznych, gdzie do tej pory ten projekt leży" - powiedział poseł Zbigniew Kuźmiuk z klubu PiS. Dodał, że "w dokumencie, który został wysłany do Brukseli w postaci planu budżetowo-strukturalnego, jako reakcja na procedurę nadmiernego deficytu, minister finansów Andrzej Domański podpisał się pod słowami: żadnych zmian korzystnych dla podatników w podatku PIT do 2028 nie będzie". "To oznacza, że rząd nie zrealizuje w tej kadencji swojej obietnicy" - powiedział Kuźmiuk.

Kwota wolna od podatku dochodowego 60 tys. zł poza budżetem na 2025 rok, ale ma być do końca kadencji

Minister finansów Andrzej Domański stwierdził jakiś czas temu, że najprawdopodobniej ta obietnica nie zostanie zrealizowana także w 2025 roku, ale zapewnił, że w tej kadencji parlamentu kwota wolna od podatku wzrośnie. Potwierdza to także nowa wypowiedź innego przedstawiciela resoru. "Nie podam daty. Z pewnością do końca kadencji minister finansów ma przedstawić plan, co z tym można zrobić. Natomiast w tym momencie, z pewnością się tym dokładnie nie zajmujemy" - powiedział wiceminister finansów Jurand Drop w jednym z wywiadów.

Podniesienie kwoty wolnej od podatku dochodowego do 60 tys. zł nie weszło do budżetu na 2025 rok. Ministerstwo Finansów zapewnia jednak, że pomimo tego, że Polska jest już objęta unijną procedurą nadmiernego deficytu, rząd zamierza zrealizować w tej kadencji zapowiedź podwojenia kwoty wolnej od podatku dochodowym od osób fizycznych. Poza tym usłyszeliśmy też zapewnienia od samego premiera Donalda Tuska. Zapowiedział on, że rząd wróci do projektu podwyższenia kwoty wolnej od podatku PIT do 60 tys. zł w 2025 roku. Zaś projekt ten wejdzie w życie na pewno wcześniej niż przed końcem obecnej kadencji.

Przypomnijmy, że obietnica związana z podniesieniem kwoty wolnej od podatku pojawiła się na liście programowej Koalicji Obywatelskiej pod hasłem „100 konkretów na 100 dni”. W punkcie 4. programu znalazł się zapis: "Podniesiemy kwotę wolną od podatku - z 30 tys. zł do 60 tys. zł., w przypadku podatników rozliczających się według skali podatkowej, w tym także przedsiębiorców i emerytów". W efekcie osoby zarabiające do 6000 zł brutto (także na działalności gospodarczej) i pobierające emeryturę do 5000 zł brutto miałyby nie płacić podatku dochodowego".

Polecamy: Komplet podatki 2025

Progi podatkowe w PIT. Jest już jasne, że w 2025 roku nic się nie zmieni

Wskażmy, że podatek dochodowy od osób fizycznych w Polsce jest podatkiem progresywnym. Oznacza to, że w miarę wzrostu dochodów podatnika, rośnie również stawka podatkowa, którą musi on zapłacić. Progresywność podatku ma na celu zapewnienie sprawiedliwości podatkowej, dzięki której osoby o wyższych dochodach płacą wyższy podatek.

Wysokość progów podatkowych (skali podatkowej) w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) reguluje art. 27 ustawy o podatku od osób fizycznych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dla podatników opodatkowanych według skali stawki mamy następujące progi podatkowe:

• Do 120 000 zł podatek wynosi 12%. Jednakże, aby złagodzić obciążenie podatkowe dla osób o niższych dochodach, wprowadzono kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 3600 zł. Dzięki temu efektywne obciążenie podatkowe jest niższe.
• Powyżej 120 000 zł podatek wynosi stałą kwotę 10 800 zł plus 32% nadwyżki ponad 120 000 zł. To oznacza, że każda złotówka zarobiona powyżej 120 000 zł jest opodatkowana stawką 32%.

Tabela: Jak wzrastała kwota wolna od podatku PIT w poszczególnych latach?

Kwota wolna od podatku, czyli roczna wysokość podstawy opodatkowania wynikająca z kwoty zmniejszającej podatek określonej w skali podatkowej, od której nie jest pobierany podatek dochodowy. Poniższa tabela pokazuje ile wynosiła w poszczególnych latach.

Podstawa prawna:

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2024 poz. 226).
Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1265).