30 maja 2025 r. prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowela ta wprowadza podwyższenie zasiłku pogrzebowego z 4 000 zł do 7 000 zł.
- Zasiłek pogrzebowy – komu przysługuje?
- Od 2026 wyższy zasiłek pogrzebowy – kto i na jakich zasadach dostanie 7 000 zł? Ustawa podpisana przez prezydenta, wypłata bez względu na dochód
- Waloryzacja zasiłku pogrzebowego: warunek
- Dodatkowy zasiłek celowy
- Wniosek o zasiłek pogrzebowy – co trzeba wiedzieć?
- Zasiłek pogrzebowy z KRUS
Zasiłek pogrzebowy – komu przysługuje?
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie lub instytucji, która faktycznie pokryła koszty pogrzebu. Może to być członek rodziny, pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, kościół lub związek wyznaniowy, a także osoba obca.
Za członków rodziny uznaje się: małżonka (również po rozwodzie lub w separacji), rodziców, ojczyma, macochę, osobę przysposabiającą, dzieci (także przysposobione, pasierbów, dzieci przyjęte na wychowanie przed pełnoletnością), rodzeństwo, dziadków, wnuki oraz osoby objęte opieką prawną.
Od 2026 wyższy zasiłek pogrzebowy – kto i na jakich zasadach dostanie 7 000 zł? Ustawa podpisana przez prezydenta, wypłata bez względu na dochód
30 maja 2025 r. prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Kluczową zmianą jest podniesienie zasiłku pogrzebowego z obecnych 4 000 zł do 7 000 zł. Nowa wysokość świadczenia zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.
To pierwsza zmiana wysokości zasiłku pogrzebowego od 2011 roku. Od 2011 r. zasiłek pogrzebowy wynosił 4 000 zł. Wcześniej, jego wartość wynosiła 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia z dnia śmierci osoby, której pogrzeb był organizowany. Od ponad dekady świadczenie pozostawało na niezmienionym poziomie. Nowela wprowadzi także analogiczne zmiany dotyczące podwyższenia kwoty zasiłków pogrzebowych w odpowiednich ustawach dotyczących służb mundurowych, tj. w :
- ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji;
- ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej;
- ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej;
- ustawie z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu;
- ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego;
- ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym;
- ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej;
- ustawie z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa;
- ustawie z dnia 26 stycznia 2018 r. o Straży Marszałkowskiej;
- ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny
Waloryzacja zasiłku pogrzebowego: warunek
Nowelizacja wprowadza także mechanizm waloryzacji zasiłku pogrzebowego. Będzie on obowiązywał od 1 marca każdego roku, ale tylko wówczas, gdy wskaźnik waloryzacji przekroczy 105. Wskaźnik ten wyliczany będzie jako iloczyn średniorocznych wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. W praktyce oznacza to, że świadczenie wzrośnie proporcjonalnie do inflacji, ale tylko wtedy, gdy będzie ona wystarczająco wysoka.
O wysokości wskaźnika i nowej kwocie zasiłku Prezes ZUS będzie informował w Monitorze Polskim co najmniej 7 dni roboczych przed terminem waloryzacji. Świadczenie będzie przysługiwać w wysokości obowiązującej w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały pokryte.
Dodatkowy zasiłek celowy
Ustawa przewiduje również możliwość ubiegania się o dodatkowy zasiłek celowy na pokrycie uzasadnionych i udokumentowanych kosztów pogrzebu. Będzie on przysługiwał osobie ponoszącej koszty pogrzebu, jeśli:
- po zmarłym nie przysługuje zasiłek pogrzebowy,
- koszty pochówku okażą się nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z podstawowego zasiłku.
W odróżnieniu od klasycznych świadczeń z pomocy społecznej, nowy zasiłek celowy nie będzie uzależniony od dochodu. Istnieje jednak obowiązek zwrotu całości lub części tej kwoty, jeśli wnioskodawca otrzyma inne świadczenie po zmarłym (z wyjątkiem zasiłku pogrzebowego), lub okaże się spadkobiercą i środki mogą zostać pokryte z masy spadkowej.
Ustawa z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw
Wniosek o zasiłek pogrzebowy – co trzeba wiedzieć?
Formularz Z-12 można pobrać ze strony ZUS, w placówce ZUS lub wypełnić online przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS). Wniosek zawiera dane zmarłego, dane wnioskodawcy, oświadczenie o kosztach pogrzebu i numer rachunku bankowego lub adres do wypłaty. Dokument można złożyć osobiście, przez pełnomocnika, pocztą lub elektronicznie przez PUE.
Zasiłek pogrzebowy – dokumenty
Dokumenty wymagane do wniosku o zasiłek pogrzebowy:
- skrócony akt zgonu (lub odpowiedni dokument w przypadku martwo urodzonego dziecka),
- oryginały rachunków pogrzebowych (lub potwierdzone kopie),
- dokument tożsamości,
- dokument potwierdzający pokrewieństwo lub opiekę zastępczą (jeśli dotyczy),
- zaświadczenie płatnika składek (jeśli wymagane),
- zaświadczenie o pokryciu kosztów pogrzebu przez państwo lub organizację (jeśli dotyczy) oraz poniesione przez wnioskodawcę koszty.
Termin składania wniosku o zasiłek pogrzebowy
Wniosek należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci. W wyjątkowych przypadkach – np. późniejszego odnalezienia ciała – termin liczy się od dnia pogrzebu.
Zasiłek pogrzebowy z KRUS
Rolnicy ubezpieczeni w KRUS mają takie same prawa jak osoby ubezpieczone w ZUS. Wniosek wraz z dokumentami składa się do KRUS – osobiście, pocztą lub przez ePUAP – zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników z 20 grudnia 1990 r.