Refundacja leków dla osób starszych – co warto o niej wiedzieć?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Aptekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości nabycia tańszego zamiennika leku refundowanego.
Kiedy senior ma prawo do tańszych lub bezpłatnych leków? Co warto wiedzieć o refundacji?

Leki refundowane - jaka odpłatność?

Osoby, które posiadają prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych mogą kupować leki refundowane.

Do otrzymania leku refundowanego niezbędna jest recepta. Należy jednak pamiętać, iż nie wszystkie leki na receptę są lekami refundowanymi. Wykazy takich leków zawarte są w obwieszczeniach ministra zdrowia.

Polecamy: Emerytury - zmiany 2019 (PDF)

Leki objęte refundacją pacjent może nabywać:

1) bezpłatnie,

2) za odpłatnością ryczałtową,

3) za odpłatnością w wysokości 30% albo 50% ich limitu finansowania

– do wysokości limitu finansowania i za dopłatą w wysokości różnicy między ceną detaliczną a wysokością limitu finansowania.

Wysokość opłaty ryczałtowej uzależniona jest od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2019 r. kwota ryczałtu wynosi 11,30 zł.

W praktyce pacjent w aptece za lek refundowany może zapłacić więcej niż przykładowo 30% ceny leku. Wynika to z faktu, iż niektóre leki objęte są limitem finansowania. Zniżka lub ryczałt są naliczane tylko do wysokości tego limitu. Jeżeli cena przekroczy tę granicę, różnicę dopłaca pacjent.

Prawo do zakupu tańszego zamiennika

Aptekarz ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości nabycia tańszego zamiennika leku refundowanego.

Zamiennik to pojęcie potoczne. Chodzi o lek inny niż przepisany na recepcie, o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym.

Obowiązkiem farmaceuty jest wydanie takiego zamiennika, jeśli pacjent zdecyduje się na jego zakup.

Prawo do zakupu droższego zamiennika

Co ciekawe, pacjent ma również prawo do nabycia zamiennika leku refundowanego, którego cena jest wyższa niż leku przepisanego na recepcie. Może również nabyć zamiennik nieobjęty refundacją.

Przed wydaniem droższych lub nierefundowanych leków aptekarz musi jednak poinformować pacjenta o możliwości nabycia zamienników tańszych.

Inna dawka leku

Farmaceuta może wydać pacjentowi lek, którego dawka różni się od określonej na recepcie. Maksymalna różnica liczby dawek to 10%.

Otrzymanie zamienników nie zawsze możliwe

Nie zawsze możliwy jest zakup przez pacjenta zamiennika leku refundowanego. Lekarz może bowiem umieścić odpowiedni wpis (na recepcie elektronicznej) lub adnotację (na recepcie papierowej) o niemożności dokonania zamiany przepisanego leku.

Receptę na leki refundowane może wypisać również pielęgniarka lub położna.

Bezpłatne leki dla seniorów 75+

Prawo do bezpłatnych leków przysługuje pacjentom, którzy ukończyli 75 rok życia. Wykaz takich leków, podobnie jak w przypadku pozostałych leków refundowanych zawarty jest w wykazie ministra zdrowia.

Aptekarz ma obowiązek poinformować takiego pacjenta o możliwości nabycia zamiennika, który znajduje się na liście leków bezpłatnych. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy na recepcie znajduje się informacja o niemożności dokonania zamiany danego leku.

Poza osobami po ukończeniu 75 roku życia istnieje kilka kategorii pacjentów uprzywilejowanych, którym przysługują określone bezpłatne leki. Możemy zaliczyć do nich inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, zasłużonych honorowych dawców krwi, zasłużonych honorowych dawców przeszczepu, żołnierzy, weteranów, uprawnionych pracowników i byłych pracowników zakładów produkujących wyroby zawierające azbest.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (j.t, Dz. U. z 2019 r., poz. 784 z późn. zm.)

Polecamy serwis: Zdrowie seniora

Prawo
Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
04 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
04 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
04 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

pokaż więcej
Proszę czekać...