Małżeński proces kościelny – ile razy trzeba stawić się w sądzie?

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Nie ma ściśle określonej liczby dotyczącej stawienia się przez strony w sądzie kościelnym./Fot. Shutterstock
Czasami można spotkać się z pytaniem o to, ile razy dana strona procesowa będzie musiała stawić się w sądzie kościelnym. Czy jest na to określona liczba?

Obecność stron procesowych w sądzie – ile razy?

Na pewno nie ma ściśle określonej liczby dotyczącej stawienia się przez strony w sądzie. A wynika to z wielu czynników.

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Przyczyna stwierdzenia nieważności małżeństwa

Jednym z nich jest rodzaj tytułu, na podstawie którego przebiega kościelny proces o nieważność małżeństwa. Jeśli postępowanie kościelne toczy się z tytułu na przykład niezdolności natury psychicznej, wówczas zwykle strona, po której bada się rzeczony defekt, winna zgłosić się do biegłego. Niezdolność natury psychicznej jest bowiem przyczyną prawną, przy której zaleca się sporządzenie opinii przez odpowiedniego biegłego. Naturalnie nie jest to może stawienie się w samym sądzie, ale jednak na poczet sądowej sprawy. Warto dodać, że gdy wezwana strona nie stawi się, wówczas opinia taka zostaje sporządzona w oparciu o treść akt sprawy. Jakie to może przynieść konsekwencje? To zależy od konkretnego przypadku. Raz zapadnie wyrok pozytywny, nawet pomimo ogłoszenia strony za nieobecną, innym razem zaś może zapaść wyrok negatywny właśnie z powodu braku udziału strony w procesie lub braku bezpośredniego badania przez eksperta.

Rozszerzenie przedmiotu sporu

Kolejnym czynnikiem, który może mieć wpływ na liczbę wizyt w sądzie kościelnym jest rozszerzenie przedmiotu sporu o dodatkową przyczynę. Czynnik ten powoduje, iż strony zeznają więc nie jeden raz, a na przykład dwa razy.

Uzupełnienie materiału dowodowego

Strony mają również prawo do zapoznania się z treścią akt swojej małżeńskiej sprawy. Może zdarzyć się sytuacja, że gdy przynajmniej jedna ze stron chce uzupełnić materiał dowodowy, to taka publikacja akt, czyli ich odczyt, nie musi być jednorazowy. Mówiąc o uzupełnieniu materiału o nowy środek dowodowy mam na uwadze nie tylko zaproponowanie nowego świadka, co prośbę o sporządzenie nowej opinii (gdy wymaga tego sprawa). Opinia ta zwykle jest sporządzona też powtórnie, gdy materiał dowodowy został uzupełniony o coś naprawdę istotnego. Pomijam sytuację, kiedy strona bez potrzeby stawiania się w siedzibie trybunału (aczkolwiek zależne to jest od praktyki sądowej) również zapoznaje się z fragmentami swoich akt sprawy na przykład ze skargą powodową czy uwagami obrońcy węzła małżeńskiego.

Podsumowanie

Jak widać prawo kanoniczne nie pozbawia stron dostępu do akt ich własnej sprawy, chociaż nie do wszystkiego, co się w nich znajduje. Przykładowo treść tzw. kwalifikacyjnych świadectw pozostaje poza możliwością zapoznania się z nimi przez strony. Jednym z powodów jest uniknięcie ewentualnego konfliktu pomiędzy osobą, której treść tych świadectw dotyczy a sporządzającym je proboszczem. Warto tylko uzupełnić, iż świadectwa te obejmują nie tylko same procesowe strony, co także zaproponowanych świadków.

Pamiętajmy też, iż kiedy sąd wzywa stronę do przedłożenia przez jakiegoś koniecznego wyjaśnienia, to niekoniecznie musi ona uczynić to w formie pisemnej, czasami można to zrobić ustnie.

Należy podkreślić, iż praktyka poszczególnych sądów kościelnych w kwestii stawiennictwa stron jest różna, dlatego może nieznacznie odbiegać od zasad opisanych w artykule.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji
06 maja 2025

Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Za projekt odpowiedzialne było Ministerstwo Sprawiedliwości. Jest to część pakietu deregulacyjnego.

Nawet 347 zł miesięcznie dofinansowania z PFRON do opieki na dziecko
06 maja 2025

Maksymalnie 347 zł miesięcznie mogą uzyskać osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Trwa jeszcze nabór wniosków. Kto może ubiegać się o taką pomoc?

Konklawe 2025 już dziś. Będą 4 polscy kardynałowie [PROCEDURA krok po kroku]
07 maja 2025

Konklawe 2025 rozpocznie się już dziś w środę 7 maja. Przedstawiamy, jak wygląda pełna procedura konklawe krok po kroku. Kto z Polski bierze udział w wyborze nowego papieża? Jest 4 polskich kardynałów: Stanisław Ryłko, Kazimierz Nycz, Konrad Krajewski i Grzegorz Ryś.

Pilne! Nie będzie obniżki składki zdrowotnej. Weto prezydenta. Sejm nie ma szans na przegłosowanie prezydenta
06 maja 2025

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców - poinformowała we wtorek szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka.

Te osoby muszą rozliczyć się z ZUS-em do 31 maja 2025 r. Limity przychodów dla osób dorabiających do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego
06 maja 2025

Osoby pobierające świadczenie lub zasiłek przedemerytalny, które jednocześnie osiągają przychody, mają obowiązek do 31 maja dostarczyć do ZUS-u zaświadczenia o osiągniętych przychodach za okres od 1 marca 2024 r. do 29 lutego 2025 r.

1200 zł na wakacje w 2025 r. dla dzieci do 16 roku życia. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić!
06 maja 2025

Nawet 1200 zł może otrzymać dziecko na wakacje w 2025 r. Sprawdź szczegóły! Wakacje rozpoczynają się 28 czerwca 2025 r.

Czy polskie służby korzystają z Pegasusa w 2025 roku? Koordynator Służb Specjalnych: to tajemnica
06 maja 2025

W interpelacji poselskiej jeden z posłów zapytał na początku kwietnia 2025 r., czy obecnie polskie służby specjalne (CBA, ABW, SSW, SKW) dysponują oprogramowaniem do prowadzenia kontroli operacyjnej typu „Pegasus”. Jeszcze w tym samym miesiącu odpowiedzi na interpelację udzielił Tomasz Siemoniak - minister - członek Rady Ministrów, Koordynator Służb Specjalnych.

Seniorzy tracą całe swoje majątki i są umieszczani w DPS-ach na koszt gmin przez niemoralną lukę prawną. Sprawa skierowana do MRPiPS
07 maja 2025

W dniu 18 marca br. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski zwróciło się do MRPiPS o podjęcie interwencji w celu wyeliminowania dostrzeżonej przez samorządy głęboko niemoralnej i niesprawiedliwej społecznie luki w przepisach, która pozwala rodzinom seniorów na pozbawianie ich całego majątku (wartego nawet kilka milionów złotych) i umieszczanie ich w domach pomocy społecznej, za które finalnie koszt ponosi gmina, pomimo, że istnieje notarialna umowa zobowiązaniowa, na podstawie której rodziny tych seniorów powinny zapewniać im, do końca życia, opiekę i ponosić koszty ich utrzymania.

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych: ZUS dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne [REWOLUCYJNY PROJEKT]
06 maja 2025

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych. Jeśli dochody w 3. ostatnich latach podatkowych średniorocznie nie przekraczają 125% minimalnego wynagrodzenia, państwo dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Taki jest projekt. Nowa regulacja pozwoli na objęcie systemem ubezpieczeń i wsparcia finansowego. Artyści o niskich i nieregularnych dochodach będą mogli liczyć na dopłaty do składek, finansowane ze środków publicznych. Dzięki temu nie tylko uzyskają stabilność dochodową, ale także dostęp do świadczeń socjalnych na równych zasadach.

Rozwód pozasądowy – będzie można rozwiązać małżeństwo przed kierownikiem USC. Jaka będzie procedura? Są już założenia nowelizacji
06 maja 2025

W ramach deregulacji prawa Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło pod koniec kwietnia 2025 r. założenia nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw, która ma na celu wprowadzenie możliwości pozasądowego rozwiązania małżeństwa (tzw. rozwodu pozasądowego). W tym nowym trybie rozwiązanie małżeństwa następowało będzie w drodze czynności podejmowanych przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który sprawdzi, czy zaistniały ustawowe przesłanki rozwodu pozasądowego i dokona odpowiednich wpisów w rejestrze stanu cywilnego. Ten nowy tryb rozwodu ma być wyjątkiem od zasady rozwiązania małżeństwa przez sąd.

pokaż więcej
Proszę czekać...