Majątkowe prawo małżeńskie w Niemczech

Paul Ostrowski
Adwokat i notariusz
rozwiń więcej
Niemiecki ustawowy ustrój majątkowy nie zna wspólnego majątku małżonków.
Niemiecki ustawowy ustrój majątkowy nie zna wspólnego majątku małżonków, a odpowiada w zarysie wprowadzonej w roku 2004 do polskiego Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego instytucji rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Niemiecki ustrój podziału dorobku (Zugewinngemeinschaft) ma na celu zapewnienie drugiemu małżonkowi niepracującemu zawodowo udziału w przyroście majątku.

Pomimo obowiązywania rozdzielności majątkowej istnieją przepisy chroniące bezmajętnego małżonka. Na podstawie § 1365 ust.1 niemieckiego Kodeksu cywilnego małżonek nie może rozporządzać bez zgody drugiego małżonka swoim majątkiem w całości albo w jego większej części.

Z chwilą podziału majątku, a więc najczęściej przy rozwodzie, następuje jego wyrównanie.

Reforma, która weszła w życie z dniem 1.09.2009 r. przewiduje bardziej sprawiedliwe wyrównanie przyrostu majątku małżonków przy rozwodzie.

Przy wyrównaniu porównuje się majątek początkowy z majątkiem końcowym każdego małżonków. Małżonek, którego przyrost majątku jest mniejszy może żądać wyrównania od drugiego małżonka.

Zobacz również serwis: Podział majątku

Majątek "uprzywilejowany"

Reforma nie zmieniła w dalszym ciągu problemu dotyczącego tzw. uprzywilejowanego majątku. § 1374 ust. 2 BGB , który przewiduje, że podziałowi nie podlegają tylko przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie lub darowiznę. Oznacza to, że te wartości wliczane są do majątku początkowego każdego z małżonków. Przepis ten stosuje się bardzo restryktywnie i nie można go stosować analogicznie do innych podobnych przypadków.

Powoduje to że np. wygrana w totolotku, przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenia ciała czy zdrowia albo zadośćuczynienie za doznaną krzywdę (Schmerzensgeld) , inaczej jak w prawie polskim, podlegają wyrównaniu między małżonkami.

Długi w chwili zawierania związku małżeńskiego

Ważną zmianą jest uwzględnienie tzw. negatywnego majątku początkowego. Chodzi tutaj o małżonków, którzy przy zawieraniu związku mają długi, które potem w czasie małżeństwa są spłacone. Dotychczas nie były one uwzględniane i małżonek ten był tak traktowany jakby nie miał długów. Teraz długi te są uwzględniane.

Zatajanie majątku

Reforma ta próbuje też zapobiec manipulacjom i nielojalnym zachowaniom odnośnie zamieszania i zatajania majątku przez małżonków. Chodzi tutaj o termin, w którym mają być wyliczane przyrosty majątku i wysokości wyrównania. Terminem tym jest dzień doręczenia pozwu o rozwód. Wniesienie pozwu o rozwód zakłada jednak w regule jednoroczną rozłąkę, co pozwala „nieuczciwemu” małżonkowi na manipulacje redukujące przyrost wartości majątku.

Reforma zapobiega tym manipulacjom w ten sposób, że wszystkie rozporządzenia majątkowe krzywdzące drugiego małżonka nie są uwzględniane.

Zobacz również: Ile wynoszą alimenty dla dziecka w Niemczech?

Prawo
Uważam, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 czerwca 2024 r. niesprawiedliwie pominął grupę emerytów, która złożyła wnioski o wcześniejszą emeryturę między 6 czerwca a 31 grudniem 2012 r.
04 maja 2025

Do naszej redakcji stale trafiają historie emerytów, którzy uważają, że zostali pokrzywdzeni przez niekorzystne przeliczenie wcześniejszych emerytur. Trwa to od 2013 r. aż do dnia dzisiejszego. Mechanizm pokrzywdzenia? Emerytura powszechna jest pomniejszana o np. 1000 zł miesięcznie jako sankcja za pójście na emeryturę wcześniejszą. Miesiąc w miesiąc. W artykule przykład takiego listu – autorem jest emerytowany operator kamery. Opisał, że wprost pytał się w ZUS w 2012 r (pracowników i służby prasowe), czy straci na emeryturze powszechnej za pójście na wcześniejszą emeryturę. Usłyszał, że absolutnie nie. Okazało się, że stracił i traci do teraz (do 2025 r.). Historia emeryta jest więc interesująca bo czuł w 2012 r., że zbyt piękne jest, aby nie było jakiegoś haczyka we wcześniejszej emeryturze. I próbował uniknąć zagrożenia szukając informacji w ZUS. Nie udało mu się (pomimo starań).

Kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Już od czerwca 2025 r.
04 maja 2025

Na polskich przedsiębiorców ale i konsumentów, już za miesiąc, bo w czerwcu 2025 r. czekają kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. O co chodzi?

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa
04 maja 2025

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji? Tym bardziej, że będzie to generowało ogromny koszt dla skarbu państwa. Zatem jakie są zasady Karty Dużej Rodziny? I co to jest wyszukiwarka partnerów KDR?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!
03 maja 2025

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy
04 maja 2025

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025
04 maja 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
04 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

pokaż więcej
Proszę czekać...