Wybory parlamentarne

Katarzyna Wilimborek
rozwiń więcej
Współcześnie Sejm złożony jest z 460 posłów, wybieranych przez naród w wyborach powszechnych, bezpośrednich, równych, proporcjonalnych i tajnych. / inforCMS
Sejm i Senat to organy władzy ustawodawczej w Polsce wybierane co 4 lata przez ogół obywateli.

Historia polskiego parlamentaryzmu sięga XV wieku. Pierwszy sejm walny zebrał się w 1493 roku w Piotrkowie. Posłowie szlacheccy obradowali w izbie poselskiej, zaś w składzie senatu znaleźli się członkowie dawnej rady królewskiej( wybierani przez monarchę najwyżsi urzędnicy).

Do kompetencji ówczesnego sejmu należało:

  • nakładanie podatków,
  • zwoływanie pospolitego ruszenia,
  • zawieranie traktatów pokojowych.

Wraz z upływem czasu , przemianami gospodarczo-społecznymi kształt parlamentu uległ znacznym przeobrażeniom.

Zobacz również: Wybory parlamentarne

Niższa izba parlamentu

Współcześnie Sejm złożony jest z 460 posłów, wybieranych przez naród w wyborach powszechnych, bezpośrednich, równych, proporcjonalnych i tajnych.

Każdy wyborca ma jeden głos. Czynne prawo wyborcze mają obywatele którzy ukończyli 18 lat, bierne-21 lat. Rozdział mandatów jest przeprowadzany według zasady proporcjonalności. W podziale mandatów obowiązuje próg 5% (8% dla koalicji wyborczych), co oznacza że uwzględnia się listy tylko tych komitetów wyborczych które uzyskały co najmniej 5% ważnych głosów w skali kraju.

W celu przeprowadzenia wyborów, kraj dzielony jest na wielomandatowe okręgi wyborcze ( w ostatnich wyborach było ich 41), w których wybiera się od 7 do 19 posłów.

Wyższa izba parlamentu

Senat to izba wyższa polskiego parlamentu. Składa się ona ze 100 senatorów wybieranych równocześnie z  posłami, w wyborach trójprzymiotnikowych: powszechnych, bezpośrednich i tajnych. Wybory do Senatu w odróżnieniu od proporcjonalnych wyborów do Sejmu odbywają się w systemie większościowym, w 40 okręgach wielomandatowych. W każdym okręgu wybiera się od 2 do 4 senatorów.

Czynne prawo wyborcze do Senatu mają osoby które ukończyły najpóźniej w dniu wyborów 18 lat, natomiast bierne 30 lat. Podwyższona granica wieku wynika z pozycji Senatu, określanego jako izba refleksji. Ma on znaczący wpływ na kształt ustaw przedkładanych przez Sejm.

Zobacz również: Sprawy urzędowe

Organizacja wyborów

Wybory przeprowadzają komisje wyborcze: państwowa, okręgowe i obwodowe.

Listy kandydatów na posłów i senatorów zgłaszane są w okręgach przez komitety wyborcze. Każdy komitet może zgłosić tylko jedną listę okręgową ,a kandydować można tylko w jednym okręgu. Zgłoszenie kandydata na posła musi być poparte 5 000 podpisów wyborców stale zamieszkujących w danym okręgu, natomiast zgłoszenie senatora wymaga 3000 podpisów.

Prawo
Ceny gazu ziemnego wzrosną o 45 proc. w lipcu? Posłowie PiS chcą nowej ustawy
29 kwi 2024

Politycy partii Prawo i Sprawiedliwość wystąpili z inicjatywą przyjęcia przez Sejm ustawy, która miałaby na celu zamrożenie cen gazu ziemnego. W obliczu zbliżających się podwyżek, posłowie chcą chronić interesy polskich rodzin.

Od 300 do 1200 zł – tyle będzie wynosił bon energetyczny. A próg dochodowy? Od 1700 do 2500 zł. Decyzje zapadną 7 maja.
29 kwi 2024

Stały Komitet Rady Ministrów w poniedziałek przyjął nie tylko rewizję KPO i Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027, ale także projekt ustawy o bonie energetycznym – podał na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek. Projektem w sprawie bonu rząd zajmie się 7 maja.

Termin zwrotu VAT nie będzie krótszy. Będzie też jeden termin wdrożenia KSeF dla wszystkich podatników. Opublikowano projekt ustawy
29 kwi 2024

W związku ze zdiagnozowanymi problemami konieczne jest przesunięcie terminu wdrożenia KSeF. Obowiązek obejmie wszystkich podatników (czynnych i zwolnionych z VAT) w jednym terminie, tj. 1 lutego 2026 r. Skrócenie terminu zwrotu VAT również zostaje odroczone.

Ograniczenie nocnej sprzedaży alkoholu w Warszawie. Od 6 maja konsultacje
29 kwi 2024

W Warszawie 6 maja 2024 r. rozpoczną się konsultacje społeczne w sprawie ograniczenia nocnej sprzedaży alkoholu. Potrwają do końca czerwca. Swoją opinię można przekazać bezpośrednio bądź elektronicznie – poinformował stołeczny ratusz.

Przepisy o e-prywatności będą zawieszone do 2026 r. Platformy będą korzystały ze specjalnych technologii przetwarzania danych
29 kwi 2024

Część przepisów dotyczących e-prywatności będzie zawieszonych do 2026 r. Umożliwi to platformom internetowym korzystanie ze specjalnych technologii przetwarzania danych w celu wykrywania treści przedstawiających seksualne wykorzystywanie dzieci. Unia Europejska wciąż nie ma jednolitych przepisów dotyczących zwalczania wykorzystywaniu dzieci w internecie.

We wtorek zbierze się rząd. W planach m.in. rewizja KPO i przedłużenie ochrony tymczasowej dla Ukraińców
29 kwi 2024

Rząd będzie pracował we wtorek, 30 kwietnia, nad rewizją KPO, przedłużeniem ochrony tymczasowej dla Ukraińców uciekających przed wojną i Wieloletnim Planem Finansowym Państwa.

Ważny wyrok w sprawie organizacji koncertu WOŚP, podczas którego zamordowano Pawła Adamowicza
29 kwi 2024

W styczniu 2019 roku doszło do tragicznego zabójstwa prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Organizatorzy tej imprezy, razem z policjantami i urzędnikami, stanęli przed sądem. Ostatecznie, prawomocnie uniewinniono organizatorów WOŚP, w tym obecną ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego, Agnieszkę Buczyńską, dwóch policjantów oraz urzędnika Zarządu Dróg i Zieleni. Jednak szef firmy ochroniarskiej został skazany, a wyrok wobec kierownika ochrony uchylono z powodu braku obrońcy podczas jednej z rozpraw.

Majówkowa noc w lesie. Czy to legalne?
29 kwi 2024

Tegoroczna majówka jest wyjątkowo długa i… wyjątkowo ciepła. To może być pierwsza dobra okazja do przenocowania na zewnątrz, czyli na przykład w lesie. A czy to jest w ogóle legalne? Sprawdzamy.

Boże Ciało w 2024 roku. Kiedy wypada i czy jest dniem wolnym od pracy?
29 kwi 2024

Boże Ciało już niebawem. W 2024 r. święto to wypada dość nietypowo. Czy uda się zorganizować tzw. długi weekend? Co z zakupami?

Dokument potwierdzający tożsamość Ukraińca - zmiany w ustawie pomocowej
29 kwi 2024

Dokumentem potwierdzającym tożsamość Ukraińca ma być okazanie ważnego dokumentu podróży. RPO ma wiele wątpliwości co do zamian w ustawie pomocowej dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce.

pokaż więcej
Proszę czekać...