Poddając analizie konstrukcję wskazanego przepisu można wyróżnić aż dwie odrębne grupy zachowań mogących stanowić wykroczenie oraz dodatkowo cztery formy innych zachowań podlegających karze. Należy poddać je analizie według klasyfikacji ich przynależności do wskazanych grup.
GRUPA PIERWSZA: dokonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji.
W wskazanej grupie ustawodawca określił 11 przypadków zachowań, za które przewidział karę aresztu, grzywny lub nagany. Są to zachowania polegające na:
1) niedozwolonym używaniu otwartego ognia, paleniu tytoniu i stosowaniu innych czynników mogących zainicjować zapłon materiałów palnych,
2) wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem pożarowym bez ich wymaganego zabezpieczenia,
3) używaniu instalacji, urządzeń i narzędzi niepoddanych wymaganej kontroli lub niesprawnych technicznie albo użytkowaniu ich w sposób niezgodny z przeznaczeniem lub warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania ognia,
4) napełnianiu gazem płynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu płynnego i w innych obiektach nieprzeznaczonych do tego celu,
5) nieprzestrzeganiu zasad bezpieczeństwa przy używaniu lub przechowywaniu materiałów niebezpiecznych pożarowo, w tym gazu płynnego w butlach,
6) garażowaniu pojazdu silnikowego w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu z nieopróżnionym zbiornikiem paliwa i nieodłączonym na stałe zasilaniem akumulatorowym,
7) składowaniu materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczaniu przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości,
8) składowaniu materiałów palnych na nieużytkowych poddaszach lub na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach,
9) składowaniu materiałów palnych pod ścianami obiektu bądź przy granicy działki, w sposób naruszający zasady bezpieczeństwa pożarowego
10) uniemożliwianiu lub ograniczaniu dostępu do urządzeń przeciwpożarowych, gaśnic, urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego, kurków głównej instalacji gazowej, a także wyjść ewakuacyjnych oraz okien dla ekip ratowniczych
11) uniemożliwianiu lub ograniczaniu dostępu do źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
Zobacz: Charakterystyka wykroczeń
GRUPA DRUGA: nieprzestrzeganie obowiązków przewidzianych w przepisach ustawy o ochronie przeciwpożarowej przez osobę zobowiązaną do tego
W wskazanej grupie ustawodawca wyróżnił 10 rodzajów zachowań, za które przewidział karę aresztu, grzywny lub nagany. Są to zachowania polegające na:
1) zapewnieniu osobom przebywającym w obiekcie lub na terenie odpowiednich warunków ewakuacji,
2) wyposażaniu obiektu lub terenu w urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
3) utrzymywaniu urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej,
4) umieszczeniu w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych oraz wymaganych informacji,
5) oznakowaniu obiektu odpowiednimi znakami bezpieczeństwa,
6) utrzymywaniu dróg pożarowych w stanie umożliwiającym wykorzystanie tych dróg przez pojazdy jednostek ochrony przeciwpożarowej,
7) zapewnieniu usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych,
8) zachowaniu pasa ochronnego o szerokości minimum 2 m i nawierzchni z materiałów niepalnych lub gruntowej oczyszczonej, wokół placów składowych, składowisk przy obiektach oraz przy obiektach tymczasowych o konstrukcji palnej,
9) przestrzeganiu zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego podczas zbioru, transportu lub składowania palnych płodów rolnych,
10) zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów w lesie poprzez wykonywanie wymaganych zabiegów ochronnych,
podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
Niezależnie od powyższego ustawodawca postanowił jako wykroczenie ustanowić czyn polegający na rozniecaniu ognia na terenie lasu, na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od nich lub paleniu tytoniu z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi, penalizując to wykroczenie karą aresztu, grzywny lub nagany.
Identyczną karą zagrożone jest również wypalanie trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także wypalanie trawy bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania,
Odrębną formą wykroczenia jest również wszelka inna forma nieostrożnego obchodzenia się z ogniem.
Ustawodawca oddzielnie wyszczególnił również sytuację pozostawienia małoletniego w okolicznościach, w których istnieje prawdopodobieństwo wzniecenia przez niego pożaru, za co przewidział karę grzywny lub karę nagany.
Wymaga podkreślenia, iż wskazane wykroczenia to wykroczenia formalne, tj. dla karalności za niewymagany jest skutek (co oznacza, iż samo wzniecanie ognia w niedozwolonym miejscu jest karalne, a nie tylko sytuacja wywołania pożaru wskutek takiego zachowania).
Zobacz serwis: Wykroczenia