Gotówka od matki: Skarbówka nie odpuszcza, liczy się sposób przekazania darowizny

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Darowizna w gotówce od matki: Skarbówka nie odpuszcza, liczy się sposób przekazania środków / Infor

Choć darowizny między najbliższymi krewnymi często korzystają z pełnego zwolnienia z podatku, fiskus nie pozostawia miejsca na dowolność w ich dokumentowaniu. Najnowsza interpretacja podatkowa pokazuje, że nawet spełnienie podstawowych warunków, takich jak zgłoszenie darowizny w terminie i jej otrzymanie od członka rodziny, nie wystarczy, jeśli środki przekazano w gotówce. Taka forma – mimo zgłoszenia – może oznaczać konieczność zapłaty podatku.

Darowizny środków pieniężnych między członkami najbliższej rodziny zazwyczaj korzystają z ustawowego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Warunki tego zwolnienia są jednak jasno określone i wymagają bezwzględnego ich spełnienia. Dowodem tego jest indywidualna interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z dnia 9 maja 2025 roku, która rozstrzyga wątpliwości dotyczące opodatkowania darowizny gotówkowej przekazanej „z ręki do ręki”, mimo zgłoszenia jej do urzędu skarbowego.

Darowizna w gotówce pomiędzy najbliższymi – co z podatkiem?

W opisanym przypadku matka przekazała córce 10 000 euro, które wcześniej przewalutowała na złotówki i wypłaciła w gotówce ze swojego konta. Następnie córka wpłaciła tę kwotę na swoje konto bankowe – wszystko tego samego dnia i w tym samym banku. Obdarowana kobieta zgłosiła darowiznę w ustawowym terminie i uznała, że transakcja ta spełnia wymogi do skorzystania z tzw. zwolnienia grupy „0”, przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dyrektor KIS jednak uznał takie stanowisko za nieprawidłowe.

Mimo spełnienia warunku zgłoszenia darowizny w terminie oraz przynależności do najbliższej rodziny, kluczowy warunek – udokumentowanie przekazania środków bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego – nie został spełniony. W związku z tym, darowizna ta podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zwolnienie podatkowe – tylko przy spełnieniu ściśle określonych warunków

Aby móc skorzystać z preferencyjnego zwolnienia podatkowego, należy spełnić wszystkie warunki wynikające z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

  1. Zgłoszenie darowizny do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy.
  2. Otrzymanie darowizny od najbliższych: małżonka, rodziców, dzieci, dziadków, wnuków, rodzeństwa itd.
  3. Udokumentowanie przekazania środków: wyłącznie przelewem na rachunek bankowy obdarowanego (rachunek płatniczy, inny rachunek bankowy, SKOK lub przekaz pocztowy).

Brak przelewu ze strony darczyńcy jest najczęstszym błędem powodującym utratę prawa do zwolnienia. W analizowanym przypadku, środki pieniężne zostały przekazane w gotówce, co wyklucza możliwość skorzystania z preferencji.

Jakie skutki podatkowe niesie darowizna gotówkowa?

Jeśli darowizna nie spełnia wszystkich wymogów określonych w przepisach, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dla członków I grupy podatkowej (czyli m.in. rodziców, dzieci, rodzeństwa) obowiązują następujące progi i stawki:

  • Kwota wolna od podatku: 36 120 zł.
  • Jeśli suma darowizn od jednej osoby w ciągu 5 lat przekracza tę kwotę – obowiązuje podatek:
    • do 10 278 zł – 3%
    • od 10 278 zł do 20 556 zł – 308,30 zł + 5% od nadwyżki ponad 10 278 zł
    • ponad 20 556 zł – 822,20 zł + 7% od nadwyżki ponad 20 556 zł

W analizowanej sprawie, darowizna (po przeliczeniu na złotówki) mogła przekroczyć limit 36 120 zł, co oznacza, że obdarowana będzie musiała złożyć deklarację SD-3 i opłacić należny podatek.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Jak uniknąć błędów przy przekazywaniu darowizn?

Aby darowizna pieniężna między członkami najbliższej rodziny była całkowicie zwolniona z podatku, należy pamiętać o kilku poniższych zasadach:

  • Nie przekazuj darowizny w gotówce, nawet jeśli darowizna dotyczy członka najbliższej rodziny.
  • Wykonaj przelew bankowy z konta darczyńcy na konto obdarowanego – nie odwrotnie!
  • Zachowaj dowód przelewu – to jedyny akceptowalny dokument potwierdzający sposób przekazania środków.
  • Zgłoś darowiznę na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania środków (chyba że całkowita suma od jednej osoby nie przekracza limitu).
  • Sprawdź wartość poprzednich darowizn – obowiązuje 5-letni okres kumulacji darowizn od jednej osoby.

Tylko spełnienie wszystkich trzech warunków zapewni zwolnienie z podatku.

Gotówka oznacza podatek, nawet jeśli zgłosisz prawidłowo darowiznę

Interpretacja indywidualna z 9 maja 2025 roku jednoznacznie potwierdza, że przekazanie darowizny w gotówce – nawet przy zgłoszeniu w terminie – nie zwalnia z podatku, jeśli środki nie zostały przekazane przelewem z konta darczyńcy na konto obdarowanego.

Ten przypadek jest ważnym ostrzeżeniem dla podatników – nawet osoby w grupie „0”, jak dzieci i rodzice, muszą bardzo dokładnie przestrzegać formalnych wymogów, jeśli chcą uniknąć opodatkowania darowizny.

Pismo z dnia 9 maja 2025 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB2-3.4015.61.2025.2.ASZ Skutki podatkowe darowizny środków pieniężnych

Tabela: Skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn

Poniższa tabela zawiera skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek.

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

 

11 833

3%

11 833

23 665

355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

946 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

 

11 833

7%

11 833

23 665

828 zł 40 gr i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

1893 zł 30 gr i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

 

11 833

12%

11 833

23 665

1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 655

 

3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł

Infor.pl
Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rada Ministrów zdecydowała
17 cze 2025

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rada Ministrów zdecydowała
17 cze 2025

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Zasiłek stały z MOPS. Co wlicza się do dochodu? [Przykłady]
17 cze 2025

Przegląd ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych pokazuje, iż kwestia zaliczania do dochodu poszczególnych świadczeń wciąż rodzi wątpliwości. Dlaczego dochód jest tak ważny w przypadku zasiłku stałego?

BBC ostrzega: Google zabije internet. Kto zapłaci twórcom treści, dziennikarzom, skoro roboty nie klikają w reklamy?
17 cze 2025

Internet powstał z myślą o ludziach, ale jego przyszłość może należeć do maszyn. W nowym paradygmacie to nie my przeglądamy sieć – to sztuczna inteligencja przegląda ją za nas. Taki scenariusz przedstawia dziennikarz BBC Thomas Germain. Czy to koniec swobodnego eksplorowania sieci i początek epoki zunifikowanych informacji, w której algorytm decyduje, co powinniśmy wiedzieć, a co lepiej pominąć?

Nowe świadczenie wspierające 2025 – nawet 4134 zł miesięcznie bez kryterium dochodowego. Sprawdź, czy możesz je otrzymać
17 cze 2025

Od stycznia 2024 r. w Polsce działa nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością. W 2025 roku obowiązują wyższe limity, wsparcie może wynieść nawet 4134,06 zł miesięcznie i nie jest uzależnione od dochodu. Sprawdź, kto może złożyć wniosek, jakie są poziomy potrzeby wsparcia i kiedy pieniądze trafiają na konto.

Wakacje a alimenty. Przepisy i orzeczenia sądów
17 cze 2025

„Moi synowie są coraz starsi i rosną ich wydatki np. na ubrania, korepetycje, zajęcia sportowe. Z tego powodu chciałabym wnosić o podwyższenie wysokości alimentów. Czy wyjazdy również wpływają na wysokość alimentów? Co w sytuacji, gdy część wakacji dzieci spędzają u ojca?” – pyta Czytelniczka.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE
17 cze 2025

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

Zmiany zasad rejestracji pojazdów w 2026 roku. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym - projekt deregulacyjny
17 cze 2025

W dniu 17 czerwca 2025 r. opublikowany został projekt ustawy, która ma znowelizować Prawo o ruchu drogowym. Nowelizacja ta ma zrealizować m.in. postulaty deregulacyjne zespołu SprawdzaMy kierowanego przez Rafała Brzoskę - w szczególności w zakresie rejestracji pojazdów. Zmiany mają wejść w życie w większości po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a więc z pewnością już w 2026 roku.

Emerytura 2025: Jakie zniżki, dodatki i ulgi przysługują seniorom? [PORADNIK]
17 cze 2025

Emerytura to czas odpoczynku od pracy, ale też moment, gdy warto zadbać o domowy budżet. W 2025 roku seniorzy mogą liczyć na szereg ulg, dodatków i zniżek – zarówno od państwa, jak i od samorządów czy firm prywatnych. Sprawdź, jak nie przegapić należnych świadczeń!

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.
17 cze 2025

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

pokaż więcej
Proszę czekać...