Gotówka od matki: Skarbówka nie odpuszcza, liczy się sposób przekazania darowizny

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Darowizna w gotówce od matki: Skarbówka nie odpuszcza, liczy się sposób przekazania środków / Infor

Choć darowizny między najbliższymi krewnymi często korzystają z pełnego zwolnienia z podatku, fiskus nie pozostawia miejsca na dowolność w ich dokumentowaniu. Najnowsza interpretacja podatkowa pokazuje, że nawet spełnienie podstawowych warunków, takich jak zgłoszenie darowizny w terminie i jej otrzymanie od członka rodziny, nie wystarczy, jeśli środki przekazano w gotówce. Taka forma – mimo zgłoszenia – może oznaczać konieczność zapłaty podatku.

Darowizny środków pieniężnych między członkami najbliższej rodziny zazwyczaj korzystają z ustawowego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Warunki tego zwolnienia są jednak jasno określone i wymagają bezwzględnego ich spełnienia. Dowodem tego jest indywidualna interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z dnia 9 maja 2025 roku, która rozstrzyga wątpliwości dotyczące opodatkowania darowizny gotówkowej przekazanej „z ręki do ręki”, mimo zgłoszenia jej do urzędu skarbowego.

Darowizna w gotówce pomiędzy najbliższymi – co z podatkiem?

W opisanym przypadku matka przekazała córce 10 000 euro, które wcześniej przewalutowała na złotówki i wypłaciła w gotówce ze swojego konta. Następnie córka wpłaciła tę kwotę na swoje konto bankowe – wszystko tego samego dnia i w tym samym banku. Obdarowana kobieta zgłosiła darowiznę w ustawowym terminie i uznała, że transakcja ta spełnia wymogi do skorzystania z tzw. zwolnienia grupy „0”, przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dyrektor KIS jednak uznał takie stanowisko za nieprawidłowe.

Mimo spełnienia warunku zgłoszenia darowizny w terminie oraz przynależności do najbliższej rodziny, kluczowy warunek – udokumentowanie przekazania środków bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego – nie został spełniony. W związku z tym, darowizna ta podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zwolnienie podatkowe – tylko przy spełnieniu ściśle określonych warunków

Aby móc skorzystać z preferencyjnego zwolnienia podatkowego, należy spełnić wszystkie warunki wynikające z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

  1. Zgłoszenie darowizny do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy.
  2. Otrzymanie darowizny od najbliższych: małżonka, rodziców, dzieci, dziadków, wnuków, rodzeństwa itd.
  3. Udokumentowanie przekazania środków: wyłącznie przelewem na rachunek bankowy obdarowanego (rachunek płatniczy, inny rachunek bankowy, SKOK lub przekaz pocztowy).

Brak przelewu ze strony darczyńcy jest najczęstszym błędem powodującym utratę prawa do zwolnienia. W analizowanym przypadku, środki pieniężne zostały przekazane w gotówce, co wyklucza możliwość skorzystania z preferencji.

Jakie skutki podatkowe niesie darowizna gotówkowa?

Jeśli darowizna nie spełnia wszystkich wymogów określonych w przepisach, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dla członków I grupy podatkowej (czyli m.in. rodziców, dzieci, rodzeństwa) obowiązują następujące progi i stawki:

  • Kwota wolna od podatku: 36 120 zł.
  • Jeśli suma darowizn od jednej osoby w ciągu 5 lat przekracza tę kwotę – obowiązuje podatek:
    • do 10 278 zł – 3%
    • od 10 278 zł do 20 556 zł – 308,30 zł + 5% od nadwyżki ponad 10 278 zł
    • ponad 20 556 zł – 822,20 zł + 7% od nadwyżki ponad 20 556 zł

W analizowanej sprawie, darowizna (po przeliczeniu na złotówki) mogła przekroczyć limit 36 120 zł, co oznacza, że obdarowana będzie musiała złożyć deklarację SD-3 i opłacić należny podatek.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Jak uniknąć błędów przy przekazywaniu darowizn?

Aby darowizna pieniężna między członkami najbliższej rodziny była całkowicie zwolniona z podatku, należy pamiętać o kilku poniższych zasadach:

  • Nie przekazuj darowizny w gotówce, nawet jeśli darowizna dotyczy członka najbliższej rodziny.
  • Wykonaj przelew bankowy z konta darczyńcy na konto obdarowanego – nie odwrotnie!
  • Zachowaj dowód przelewu – to jedyny akceptowalny dokument potwierdzający sposób przekazania środków.
  • Zgłoś darowiznę na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania środków (chyba że całkowita suma od jednej osoby nie przekracza limitu).
  • Sprawdź wartość poprzednich darowizn – obowiązuje 5-letni okres kumulacji darowizn od jednej osoby.

Tylko spełnienie wszystkich trzech warunków zapewni zwolnienie z podatku.

Gotówka oznacza podatek, nawet jeśli zgłosisz prawidłowo darowiznę

Interpretacja indywidualna z 9 maja 2025 roku jednoznacznie potwierdza, że przekazanie darowizny w gotówce – nawet przy zgłoszeniu w terminie – nie zwalnia z podatku, jeśli środki nie zostały przekazane przelewem z konta darczyńcy na konto obdarowanego.

Ten przypadek jest ważnym ostrzeżeniem dla podatników – nawet osoby w grupie „0”, jak dzieci i rodzice, muszą bardzo dokładnie przestrzegać formalnych wymogów, jeśli chcą uniknąć opodatkowania darowizny.

Pismo z dnia 9 maja 2025 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB2-3.4015.61.2025.2.ASZ Skutki podatkowe darowizny środków pieniężnych

Tabela: Skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn

Poniższa tabela zawiera skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek.

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

 

11 833

3%

11 833

23 665

355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

946 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

 

11 833

7%

11 833

23 665

828 zł 40 gr i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

1893 zł 30 gr i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

 

11 833

12%

11 833

23 665

1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 655

 

3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł

Infor.pl
Wakacyjna praca nastolatków 2025 – co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy
17 cze 2025

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Złotówkowicze (kredytobiorcy kredytów w złotówkach z oprocentowaniem opartym o WIBOR) jeszcze nie szturmują sądów i prawników. Eksperci: wszyscy czekają na wyrok TSUE
17 cze 2025

Eksperci nie mają wątpliwości, że bez jasnego stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie ma szans na to, by temat nieuczciwie potraktowanych przez banki konsumentów rozwiązać z korzyścią dla nich. Do rozstrzygnięcia zostały kwestie dotyczące informowania kredytobiorców o ryzyku zmiennego oprocentowania czy zagadnienia związane z prawami konsumenta. – Szanse na uzyskanie pozytywnego wyroku i nowych warunków umowy kredytowej dla „WIBOR-oców”, zwanych też „Złotówkowiczami” (chodzi oczywiście o osoby, które zaciągnęły kredyt w złotówkach z oprocentowaniem opartym o WIBOR) oceniam wysoko, ale ten temat potrzebuje jeszcze cierpliwości – mówi mec. Marek Jarosiewicz, adwokat i ekspert gospodarczy.

ZUS otwarty 20 czerwca 2025 r. – placówki i infolinia czynne do godz. 15:00
17 cze 2025

Choć 20 czerwca wiele osób planuje urlop po czwartkowym święcie Bożego Ciała, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zmienia trybu pracy. Tego dnia wszystkie placówki ZUS będą funkcjonować normalnie – jak w każdy roboczy piątek. Infolinia będzie działać krócej, gdyż do godz. 15:00.

Ulga rehabilitacyjna 2025 – kto odliczy, jakie limity i ile zyskasz w PIT-37?
17 cze 2025

Ulga rehabilitacyjna 2025 pozwala osobom z niepełnosprawnością, lub ich opiekunom, odliczyć od dochodu wydatki na leki, sprzęt, adaptację mieszkania czy dojazdy własnym autem. Sprawdź, kto może z niej skorzystać, jakie obowiązują limity i jak bezbłędnie wpisać ulgę w formularzu PIT-37, aby fiskus zwrócił maksymalną kwotę.

Uprawnienia pasażera opóźnionego lotu
17 cze 2025

Zwiększona dostępność biletów lotniczych oraz ich stosunkowo atrakcyjne ceny znacząco wpłynęły na upowszechnienie lotów pasażerskich, jako wygodniejszej i szybszej alternatywy dla przejazdów kolejowych, czy drogowych. Przez ograniczoną przepustowość lotnisk oraz braki kadrowe wielokrotnie dochodzi do opóźnienia lotów co dla pasażera może wiązać się nie tylko z niedogodnością związaną z wielogodzinnym oczekiwaniem na wylot, ale też szkodą powstałą w wyniku późniejszego dotarcia do celu podróży.

Gdzie Polacy zarabiają najwięcej za granicą? Nawet 4,2 tys. euro miesięcznie w tych krajach i branżach
17 cze 2025

Coraz więcej Polaków wyjeżdża do pracy za granicę, a najnowsze dane GUS potwierdzają rosnące zainteresowanie emigracją zarobkową. Eksperci wskazują, w których krajach i branżach można liczyć na najwyższe wynagrodzenia – w Skandynawii, Niemczech i Czechach pensje sięgają nawet 4,2 tys. euro miesięcznie.

PILNE! 208 chorób gwarantuje orzeczenie bez terminu ważności od 2025 – Zobacz, czy obejmuje także Ciebie!
17 cze 2025

W kwietniu 2025 roku weszła w życie przełomowa lista 208 chorób, które uprawniają do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności. To ważna zmiana dla wielu osób, ponieważ jednostki chorobowe ujęte na tej liście zapewniają bezterminowe albo wieloletnie orzeczenie oraz automatyczne przyznanie wskazań w punktach 7 i 8.

Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników
17 cze 2025

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

11 lipca dniem wolnym od pracy? Senat uchwalił nowe przepisy
17 cze 2025

To już oficjalne – 11 lipca stanie się Narodowym Dniem Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej. Senat przyjął ustawę jednogłośnie – za głosowało aż 88 senatorów, tylko jeden był przeciw. To symboliczny krok, który ma na celu upamiętnienie jednej z najtragiczniejszych kart w historii Polski. Czy nowe święto będzie dniem wolnym od pracy?

Dlaczego Polacy nie ufają zagranicznym sklepom online? [Raport]
17 cze 2025

Zagraniczne firmy napotykają na poważną barierę na polskim rynku e-commerce – brak zaufania. Aż 2/3 Polaków unika zakupów w zagranicznych e-sklepach z obawy o zwroty, reklamacje i autentyczność produktów. Kluczową rolę w decyzjach zakupowych odgrywają opinie innych klientów. Pokonanie tej nieufności to klucz do sukcesu w polskim e-handlu.

pokaż więcej
Proszę czekać...