REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Renta tytoniowa: Kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Renta tytoniowa: Kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?
Renta tytoniowa: Kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Renta tytoniowa to pojęcie, które choć w prawnym użyciu nie funkcjonuje, coraz częściej pojawia się w kontekście dyskusji o świadczeniach z tytułu niezdolności do pracy. Choć alkoholizm jest uznawany za jedno z najpoważniejszych uzależnień, jego konsekwencje zdrowotne nie są jedynymi powodami przyznawania rent. W artykule wyjaśniamy, czym jest renta tytoniowa, kto może się o nią ubiegać oraz na jakiej podstawie prawnej można starać się o to świadczenie.

Renta tytoniowa to świadczenie, które mogłoby być przyznawane osobom niezdolnym do pracy z powodu chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. Choć pojęcie to nie funkcjonuje formalnie w polskim systemie prawnym, analogiczne świadczenia są przyznawane w związku z innymi schorzeniami powstałymi na skutek niezdrowych nawyków, takich jak uzależnienie od alkoholu. W niniejszym artykule przeanalizujemy, na czym mogłaby polegać renta tytoniowa, jakie choroby mogłyby stanowić podstawę do jej przyznania oraz jakie przepisy prawne mogłyby ją regulować.

REKLAMA

Choroby związane z paleniem tytoniu. Jest ich naprawdę sporo

Choroby wywołane nałogowym paleniem papierosów są jednymi z najczęstszych przyczyn zgonów oraz niezdolności do pracy na świecie. Wśród schorzeń związanych z konsumpcją tytoniu wymienia się m.in.:

  • choroby układu oddechowego: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), rak płuc, zapalenie oskrzeli;
  • choroby układu krążenia: miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu;
  • nowotwory: rak krtani, przełyku, pęcherza moczowego;
  • inne powikłania: osłabienie odporności, choroby jamy ustnej, problemy z układem trawiennym.

Renta z tytułu niezdolności do pracy. Potrzebne orzeczenie ZUS

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana osobom, które spełniają określone kryteria, tj.:

  • są uznane za niezdolne do pracy przez lekarza orzecznika ZUS;
  • posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy, zależny od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy;
  • wykazują, że niezdolność do pracy powstała w okresach określonych w ustawie, np. podczas ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Czy istnieje renta tytoniowa? Oczywiście, że nie, ale...

W polskim systemie prawnym nie funkcjonuje formalne pojęcie "renty tytoniowej". Niemniej jednak, osoby cierpiące na choroby spowodowane nałogowym paleniem mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepisy te definiują niezdolność do pracy jako całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu.

Ważne

W orzecznictwie lekarskim nie istnieje pojęcie tzw. renty tytoniowej.

Jak przebiega proces uzyskiwania świadczenia?

Aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy, osoba musi przejść przez szereg kroków:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. diagnoza lekarska – stwierdzenie niezdolności do pracy spowodowanej chorobą wynikającą z palenia tytoniu;
  2. dokumentacja medyczna – zgromadzenie wszelkich dowodów, które potwierdzają występowanie choroby oraz jej wpływ na zdolność do pracy;
  3. złożenie wniosku do ZUS – dołączenie pełnej dokumentacji i wniosku o przyznanie renty;
  4. decyzja ZUS – ocena wniosku i wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Czym jest niezdolność do pracy? Jak się ją orzeka?

Za osobę niezdolną do pracy uważa się osobę, która:

  • całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i
  • nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

REKLAMA

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat. Przy czym niezdolność do pracy można orzec na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. Z kolei niezdolność do pracy orzeka się do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, jeżeli:

  • nadal stwierdza się niezdolność do pracy,
  • osoba badana miała prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przez co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego,
  • osobie badanej brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

Jaka może być wysokość renty?

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od stopnia tej niezdolności i jest ustalana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W 2025 roku, po marcowej waloryzacji, świadczenie wynosi:

  • 1 878,91 zł w przypadku całkowitej niezdolności do pracy,
  • 1 409,18 zł w przypadku częściowej niezdolności do pracy.

Niezdolności do pracy z powodu palenia papierosów podstawą do renty

REKLAMA

Eksperci podkreślają, że niezdolność do pracy może wynikać z różnych przyczyn, w tym także z przewlekłych chorób wywołanych nałogowym paleniem tytoniu. W opinii dr hab. Iwony Sierpowskiej z Uniwersytetu SWPS, pomijanie takich osób w systemie rentowym mogłoby być uznane za dyskryminację. Podobnie jak w przypadku chorób wywołanych alkoholizmem, przyznawanie świadczeń powinno opierać się wyłącznie na stanie zdrowia, a nie na przyczynach tego stanu.

Choć formalnie pojęcie "renty tytoniowej" nie istnieje, osoby cierpiące na choroby wywołane paleniem papierosów mogą ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy na zasadach ogólnych. W świetle obowiązujących przepisów nie ma podstaw do wykluczania takich osób z systemu rentowego, jeśli ich stan zdrowia spełnia kryteria niezdolności do pracy.

art. 12. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Płaca minimalna 2026: Ministerstwo Finansów ujawnia plan podwyżki

Ministerstwo Finansów ogłosiło propozycję podwyżki płacy minimalnej w 2026 roku do 4806 zł brutto. To oznacza wzrost o 140 zł względem obecnej stawki. Resort zapewnia, że zmiana jest zgodna z prognozowaną inflacją. Pracodawcy jednak alarmują: to zbyt duże obciążenie dla firm.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już przesądzone.

MEN: ważny komunikat dot. wakacji 2025 r. Chodzi o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży

Bezpieczny wypoczynek to dobrze zorganizowany wypoczynek. Dzięki wytycznym zawartym w poradniku MEN zarówno organizatorzy, jak i rodzice mogą świadomie zadbać o dobro dzieci i młodzieży. Korzystając z oficjalnych źródeł informacji, wybierając sprawdzone oferty oraz przygotowując dziecko do wyjazdu, można uniknąć nieprzewidzianych sytuacji i cieszyć się wakacjami pełnymi radości i przygód. Sprawdź co powinieneś wiedzieć!

Wyższe odprawy emerytalne dla nauczycieli od 2026 r. [PROJEKT]

W dalszym ciągu trwają prace nad nowelizacją ustawy – Karta Nauczyciela. Chodzi m.in. o wyższe odprawy emerytalne dla nauczycieli od 2026 r. Jak obecnie wyglądają odprawy emerytalne dla nauczycieli? Co się zmieni?

REKLAMA

MKiŚ: od 7 września 2025 r. nowe przepisy dot. drewna energetycznego. Spalać będzie można jedynie mniejsze produkty uboczne przerobu drewna

W komunikacie z 6 czerwca 2025 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało, że 6 czerwca 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 30 maja 2025 r. w sprawie szczegółowych cech jakościowo-wymiarowych drewna energetycznego. Nowe przepisy dotyczą energetyki zawodowej. Nie będzie można spalać drewna, które może zostać wykorzystane przemysłowo w inny, bardziej korzystny gospodarczo sposób, np. do produkcji mebli czy stolarki. Drewno pełnowartościowe będzie służyło realizacji potrzeb branży drzewnej. Do energetyki zawodowej będą mogły trafiać jedynie mniejsze produkty uboczne przerobu drewna. Przepisy nie wprowadzają zakazu dla spalania drewna w indywidualnych gospodarstwach domowych, np. w kominkach.

Emeryt: Umożliwić nam skorzystanie w ZUS ze składek potrącanych po uzyskaniu statusu emeryta, mimo że rozpoczęliśmy służbę wojskową przed 1999 rokiem

Do redakcji Infor.pl stale przychodzą listy od emerytów mundurowych, którzy dorabiają sobie na emeryturze pracą w cywilu. Są poszkodowani przez system emerytalny (w ich opinii), o ile rozpoczęli służbę przed 1999 r. Jak w każdej umowy o pracę ich wypłaty są pomniejszane o składki ZUS. Co w tym szczególnego. Jeżeli emeryt mundurowy rozpoczął służbę przed 1999 r., to nie może mieć drugiej emerytury cywilnej obok tej mundurowej - albo jedną albo drugą. Możliwość zwiększenia emerytury mundurowej o składki w ZUS jest ograniczona tzw. limitem 75% kwoty bazowej.

Oświadczenie Rafała Trzaskowskiego po wyborach prezydenckich w 2025 r.: „Wszystko wciąż przed nami” [youtube]

W dniu 6 czerwca 2025 r., Rafał Trzaskowski, który kandydował w wyborach prezydenckich w 2025 r. i przegrał z Karolem Nawrockim stratą 1,78 punktu procentowego, wydał oświadczenie, w którym odpowiedział na pytanie – „co dalej po wyborach?”.

Jeszcze nie wiesz? Sanepid wydał komunikat w sprawie wakacji 2025

Twoje dziecko jedzie na wakacje? Sprawdź, co musisz wiedzieć, zanim wyjedzie. Sanepid, Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz policja przypomina jakie są najważniejsze zasady i wytyczne w zakresie bezpiecznych wakacji. Dodatkowo istnieje szczegółowa instrukcja - jeśli Twoje dziecko wybiera się na zorganizowany obóz, kolonię czy inny typ wypoczynku - zapoznaj się z nią.

REKLAMA

Jaka kara za uchylanie się od wykonania orzeczonego przez sąd środka kompensacyjnego?

Z dniem wejścia w życie ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, do Kodeksu karnego wprowadzono nowe przestępstwo polegające na uchylaniu się od wykonania orzeczonego przez sąd środka kompensacyjnego. Zamiarem ustawodawcy przy wprowadzeniu nowego przestępstwa było zarówno zapewnienie prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, jak i ochrona majątkowych interesów pokrzywdzonego wierzyciela.

10 mniej znanych praw osób z niepełnosprawnościami w Polsce

Osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z szeregu uprawnień, świadczeń czy zniżek. O części z nich często pamiętamy. Są też takie, o których mówi się rzadziej. Wymieniamy 10 przykładowych praw!

REKLAMA