Wakacje a alimenty. Przepisy i orzeczenia sądów

• Czy wyjazdy wakacyjne dziecka wpływają na wysokość alimentów?
• Alimenty a wakacje u ojca
• Co ze studentami?
• Podsumowanie

Czy wyjazdy wakacyjne dziecka wpływają na wysokość alimentów?

Wysokość alimentów zależy od kilku czynników. Sąd bierze tu pod uwagę przede wszystkim:

• usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz

• zarobkowe i majątkowe możliwości rodzica.

Co istotne, nie istnieje sztywny katalog takich usprawiedliwionych potrzeb.

Jak podkreśla Sąd Najwyższy „rodzice, w zależności od swych możliwości, są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji” (uchwała z 16 grudnia 1987 r.).

Alimenty a wakacje u ojca

Warto pamiętać, iż obowiązek alimentacyjny jest realizowany nie tylko poprzez nakłady finansowe, ale również poprzez osobiste starania rodzica o wychowanie dziecka. Najczęściej oba te elementy nawzajem się uzupełniają, chociaż w różnych proporcjach. Jeżeli to na matce w większym stopniu spoczywa ciężar opieki nad dzieckiem, to z reguły ojciec w wyższym zakresie realizuje swój obowiązek w formie finansowej. Na wysokość alimentów wpływa też m.in. to czy rodzic ma inne dzieci na utrzymaniu, a także na jakim poziomie sam żyje. Zgodnie bowiem z wytycznymi Sądu Najwyższego, dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego czy żyją z nimi wspólnie czy też oddzielnie.

Często zdarza się, iż rodzic, spędza z dzieckiem część wakacji, co nie powinno pozostawać obojętnym dla kwot uiszczanych alimentów.

W tej sytuacji sąd może uwzględnić wypoczynek u ojca i przyznać alimenty w niższej niż żądana kwocie.

Co ze studentami?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, iż obowiązkiem rodziców jest alimentacja względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z jego majątku wystarczają na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania. Ponadto, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Podobnie jak w pozostałych sytuacjach przy alimentowaniu studiującego dziecka, brany jest pod uwagę całokształt okoliczności danej sprawy.

Podsumowanie

Z reguły wyjazdy wakacyjne uczniów są zaliczane do usprawiedliwionych potrzeb. Sąd może jednak nie uwzględnić kosztów wycieczek zbyt wygórowanych w okolicznościach danej sprawy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2023 r., poz. 2809; ost. zm. Dz. U. z 2023 r., poz. 1606)

Orzecznictwo

Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. w sprawie wytycznych w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w sprawach o alimenty (M.P. z 1988 r., nr 6, poz. 60)