Nie możesz pracować z powodu wieku albo stanu zdrowia? Sprawdź, czy w 2025 roku przysługuje Ci zasiłek stały z pomocy społecznej. To świadczenie, które zapewnia podstawowe wsparcie finansowe osobom bez możliwości utrzymania się z pracy. Wyjaśniamy, komu przysługuje, ile wynosi, jakie dokumenty są potrzebne i jak wygląda procedura w MOPS.
- Co to jest zasiłek stały?
- Komu przysługuje zasiłek stały w 2025 roku?
- Ile wynosi zasiłek stały z MOPS w 2025 roku?
- Kiedy zasiłek stały nie przysługuje?
- Jakie dokumenty są potrzebne do zasiłku stałego?
- Jak uzyskać zasiłek stały? Instrukcja krok po kroku (2025)
- Wypłata świadczenia
- Wpływ na inne świadczenia
- FAQ – nowe pytania i odpowiedzi
- Podstawa prawna
Co to jest zasiłek stały?
Zasiłek stały to świadczenie pieniężne z pomocy społecznej, którego głównym celem jest zapewnienie minimum środków do życia osobom, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Przysługuje wyłącznie osobom pełnoletnim w dwóch sytuacjach:
- gdy są całkowicie niezdolne do pracy z powodu choroby przewlekłej, wieku lub orzeczonej niepełnosprawności,
- gdy nie mają własnych źródeł dochodu (np. nie wypracowały prawa do emerytury).
Aby świadczenie zostało przyznane, trzeba spełniać także kryterium dochodowe wynikające z ustawy o pomocy społecznej. W 2025 roku wynosi ono:
- 1 313 zł dla osoby samotnie gospodarującej (130% kryterium podstawowego),
- 823 zł na osobę w rodzinie.
Skala wsparcia w liczbach
Według danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej w 2024 roku zasiłek stały pobierało ok. 240 tys. osób w całym kraju. To jedna z największych grup korzystających ze świadczeń długoterminowych z MOPS i GOPS.
Struktura wiekowa pokazuje, że:
- około 55% świadczeniobiorców to osoby powyżej 60. roku życia,
- blisko 40% to osoby z orzeczoną niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym,
- pozostałe kilka procent to osoby w szczególnie trudnych sytuacjach zdrowotnych lub socjalnych.
Jeśli chodzi o wysokość świadczenia, w praktyce średnia miesięczna kwota zasiłku stałego w Polsce w 2024 r. wynosiła około 640 zł (choć widełki są szerokie, od 100 zł minimalnej stawki do ponad 1200 zł maksymalnej).
Dlaczego ten zasiłek ma znaczenie?
Dla wielu beneficjentów jest to jedyny stały dochód, bo świadczenie nie tylko uzupełnia brakujące środki, ale często stanowi podstawę utrzymania. Pokrywa opłaty mieszkaniowe, zakup żywności i leków. To właśnie dlatego liczba osób korzystających z niego utrzymuje się od lat na stabilnym poziomie, mimo rosnącej dostępności innych form wsparcia (np. świadczenia wspierającego czy programów PFRON).
Komu przysługuje zasiłek stały w 2025 roku?
Prawo do zasiłku stałego mają osoby pełnoletnie, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Mogą to być zarówno osoby starsze, które osiągnęły wiek emerytalny, jak i osoby w wieku produkcyjnym, które ze względu na chorobę lub niepełnosprawność są całkowicie niezdolne do pracy.
1. Osoba samotnie gospodarująca
- Musi być w wieku emerytalnym albo posiadać orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy.
- Jej dochód miesięczny nie może przekroczyć 1 313 zł (co odpowiada 130% kryterium dochodowego w pomocy społecznej).
2. Osoba w rodzinie
- Musi także być w wieku emerytalnym lub całkowicie niezdolna do pracy.
- Dochód na jednego członka rodziny nie może być wyższy niż 823 zł miesięcznie.
Według szacunków MRiPS, w Polsce co najmniej 300 tys. osób spełnia te warunki, z czego ponad połowa to osoby starsze pozostające bez prawa do emerytury.
Ile wynosi zasiłek stały z MOPS w 2025 roku?
Wysokość zasiłku stałego zależy od sytuacji dochodowej osoby ubiegającej się o wsparcie. Świadczenie jest obliczane jako różnica między kryterium dochodowym a faktycznym dochodem osoby lub rodziny.
- Dla osoby samotnie gospodarującej – maksymalnie jest to 1 229 zł miesięcznie.
- Dla osoby w rodzinie jest to co najmniej 100 zł miesięcznie, przy czym ostateczna kwota ustalana jest indywidualnie na podstawie dochodu przypadającego na jednego członka rodziny.
Przykłady obliczeń:
Przykład 1: Osoba samotna osiąga miesięczny dochód 600 zł. Ponieważ kryterium dochodowe dla osoby samotnej w 2025 r. wynosi 1 313 zł, różnica (1 313 zł – 600 zł) daje 713 zł zasiłku stałego.
Przykład 2: Osoba w rodzinie, gdzie dochód na jednego członka wynosi 500 zł. W tym przypadku różnica (823 zł – 500 zł) to 323 zł zasiłku.
Według danych Ministerstwa Rodziny, w 2024 roku zasiłek stały pobierało ok. 120 tys. osób w Polsce, a liczba ta w 2025 roku może wzrosnąć, ponieważ rosnące koszty życia i wyższe kryteria dochodowe powodują, że więcej osób kwalifikuje się do pomocy.
Kiedy zasiłek stały nie przysługuje?
Nie każda osoba spełniająca kryterium dochodowe otrzyma zasiłek stały. Przepisy jasno wskazują sytuacje, w których świadczenie nie zostanie przyznane. Dotyczy to w szczególności osób, które pobierają już inne formy wsparcia finansowego gwarantujące minimum egzystencji. Zasiłek nie przysługuje, jeżeli wnioskodawca:
- pobiera emeryturę, rentę socjalną lub rentę z ZUS albo KRUS w wysokości równej lub wyższej niż maksymalna kwota zasiłku stałego (1 229 zł w 2025 r.),
- otrzymuje świadczenia opiekuńcze, takie jak świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy czy zasiłek dla opiekuna – ustawodawca uznał, że te formy pomocy wykluczają prawo do zasiłku stałego,
- korzysta z dodatku dla samotnie wychowujących dziecko, przyznawanego zamiast zasiłku dla bezrobotnych – w takiej sytuacji osoba ma już inne źródło wsparcia.
Przykład: Samotna matka, która pobiera świadczenie pielęgnacyjne na dziecko z niepełnosprawnością, nie może równocześnie ubiegać się o zasiłek stały. Podobnie osoba starsza, której emerytura wynosi 1 300 zł, przekracza próg i nie spełnia warunków.
Jakie dokumenty są potrzebne do zasiłku stałego?
Aby złożyć wniosek o zasiłek stały z MOPS w 2025 roku, konieczne jest przygotowanie następujących dokumentów:
- wniosek o przyznanie zasiłku stałego – formularz dostępny w lokalnym MOPS lub GOPS albo na ich stronach internetowych,
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość (do wglądu),
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy (np. decyzja ZUS lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności),
- zaświadczenie lekarskie, jeśli wymagane jest dodatkowe potwierdzenie stanu zdrowia,
- dokumenty potwierdzające wysokość dochodu za ostatnie 3 miesiące (np. zaświadczenia o wynagrodzeniu, decyzje ZUS o emeryturze lub rencie, decyzje o innych świadczeniach),
- w przypadku osób w rodzinie: dokumenty dotyczące wszystkich członków gospodarstwa domowego – w tym zaświadczenia o dochodach, akty urodzenia dzieci, zaświadczenia o uczęszczaniu do szkoły, itp.
Dostarczenie kompletu dokumentów znacznie przyspieszy procedurę rozpatrzenia wniosku przez MOPS.
Jak uzyskać zasiłek stały? Instrukcja krok po kroku (2025)
Krok | Co musisz zrobić? | Dlaczego to ważne? |
|---|---|---|
1. Złóż wniosek | Udaj się do właściwego MOPS/GOPS albo wyślij wniosek online (ePUAP/Emp@tia). | Dopiero po zarejestrowaniu wniosku MOPS „uruchamia” procedurę. |
2. Dołącz komplet dokumentów | Dowód osobisty, orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy, zaświadczenia o dochodach z ostatnich 3 miesięcy, decyzje ZUS (jeśli dotyczy), dokumenty wszystkich członków rodziny. | Brak choćby jednego załącznika wstrzymuje postępowanie. |
3. Wywiad środowiskowy | Pracownik socjalny odwiedzi Cię (lub umówi rozmowę online) i sporządzi protokół o sytuacji życiowej, zdrowotnej i mieszkaniowej. | Od wyniku wywiadu zależy ostateczna decyzja i wysokość świadczenia. |
4. Oczekuj na decyzję | MOPS ma 30 dni na wydanie decyzji administracyjnej. W trudnych sprawach termin może zostać przedłużony, ale urząd musi Cię o tym poinformować. | Decyzja przyjdzie listownie albo na skrzynkę ePUAP. |
5. Odbierz świadczenie | Po pozytywnej decyzji zasiłek stały wpływa co miesiąc: na konto, przekazem pocztowym lub gotówką w kasie MOPS (w zależności od Twojego wyboru). | Pierwsza wypłata obejmuje cały miesiąc, w którym wydano decyzję. |
Masz wątpliwości lub decyzja jest odmowna? W ciągu 14 dni możesz złożyć odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) za pośrednictwem swojego MOPS–u.
Wypłata świadczenia
Zasiłek stały wypłacany jest regularnie, raz w miesiącu. Dokładny termin wypłaty ustala indywidualnie każdy MOPS lub GOPS, najczęściej między 10. a 20. dniem miesiąca. Świadczenie może być przekazane:
- przelewem na konto bankowe (najszybsza i najwygodniejsza forma),
- przekazem pocztowym (dla osób, które preferują odbiór u listonosza),
- gotówką w kasie ośrodka pomocy społecznej (dla osób niemających konta bankowego).
Termin wypłaty znajdziesz zawsze na decyzji przyznającej zasiłek. Jeśli pieniądze nie wpłyną na czas, warto niezwłocznie skontaktować się ze swoim pracownikiem socjalnym.
Wpływ na inne świadczenia
Zasiłek stały z MOPS jest świadczeniem pieniężnym, które może wpływać na prawo do innych form pomocy społecznej, głównie poprzez uwzględnienie go w dochodzie osoby lub rodziny.
Zasiłek stały jest wliczany do dochodu, przy ubieganiu się o:
- Zasiłek okresowy – wysokość może być niższa, jeśli osoba otrzymuje zasiłek stały.
- Dodatek mieszkaniowy – zasiłek stały jest uwzględniany jako dochód przy ustalaniu prawa do dodatku mieszkaniowego.
- Pomoc żywnościową, zasiłki celowe – również mogą być uzależnione od łącznego dochodu, w tym z zasiłku stałego.
Nie wliczany do dochodu:
- 500+ dla osób niepełnosprawnych,
- 800+oraz świadczenie wspierające – zasiłek stały nie wpływa na ustalenie prawa do tych świadczeń, ponieważ nie jest traktowany jako dochód w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych.
FAQ – nowe pytania i odpowiedzi
Czy mogę otrzymać zasiłek stały, jeśli nie mam meldunku?
Tak, meldunek nie jest wymagany. Liczy się faktyczne miejsce zamieszkania, czyli tam, gdzie osoba stale przebywa.
Czy zasiłek stały przysługuje osobom bezdomnym?
Tak, ale tylko jeśli spełniają wszystkie warunki: mają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i bardzo niski dochód. W praktyce niezbędny jest też kontakt z pracownikiem socjalnym.
Czy zasiłek stały jest opodatkowany?
Nie. Zasiłek stały nie podlega opodatkowaniu – nie trzeba go zgłaszać w rocznym PIT.
Czy mogę pracować i jednocześnie otrzymywać zasiłek stały?
Zasiłek stały przysługuje wyłącznie osobom uznanym za całkowicie niezdolne do pracy, więc jakakolwiek aktywność zawodowa może skutkować jego utratą.
Czy zasiłek stały wpływa na inne świadczenia?
Tak. Może wpływać na łączny dochód rodziny, co z kolei może wpłynąć np. na wysokość dodatków mieszkaniowych lub świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego.
Czy trzeba co roku odnawiać decyzję o zasiłku stałym?
Nie zawsze. Jeśli orzeczenie jest bezterminowe i sytuacja się nie zmienia, decyzja również może być bezterminowa. Jednak w wielu przypadkach MOPS wydaje decyzję na czas określony i konieczna jest ponowna procedura.
Czy muszę mieć konto bankowe, żeby otrzymać zasiłek?
Nie. Możesz wybrać inną formę: przekaz pocztowy lub odbiór gotówki w kasie MOPS.
Czy osoba przebywająca w DPS może otrzymywać zasiłek stały?
Nie. Pobyt w domu pomocy społecznej wyklucza możliwość pobierania zasiłku stałego.
Czy do wniosku o zasiłek stały trzeba dołączyć zaświadczenie od lekarza?
Nie bezpośrednio. Wystarczy ważne orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy wydane przez ZUS lub lekarza orzecznika. Zaświadczenia lekarskie mogą być potrzebne tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Co się stanie, jeśli nie wpuszczę pracownika socjalnego na wywiad środowiskowy?
Brak możliwości przeprowadzenia wywiadu może skutkować odmową przyznania świadczenia. MOPS musi ocenić sytuację życiową osoby ubiegającej się o pomoc.