Blisko milion osób w Polsce korzysta z zasiłku pielęgnacyjnego. W 2025 roku jego wysokość to nadal 215,84 zł miesięcznie. Kwota symboliczna, ale dla wielu seniorów i rodzin opiekujących się osobami niesamodzielnymi, wciąż bardzo potrzebna. Od ostatniej podwyżki minęło już ponad pięć lat, a w tym czasie ceny leków, rehabilitacji i codziennego życia znacząco wzrosły. Mimo skromnej wysokości, świadczenie to często stanowi jedyne formalne uznanie i wsparcie dla opiekunów osób niesamodzielnych.
- Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?
- Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?
- Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
- Jak i gdzie złożyć wniosek?
- Dlaczego kwota nie rośnie?
- Jakie są alternatywy?
- Podsumowanie
- Podstawa prawna
Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?
To comiesięczne świadczenie pieniężne, które ma w założeniu częściowo pokryć koszty opieki nad osobą niesamodzielną, czyli taką, która z powodu wieku, choroby czy niepełnosprawności nie jest w stanie funkcjonować samodzielnie. Wypłacają je gminne ośrodki pomocy społecznej, a pieniądze trafiają bezpośrednio do osoby uprawnionej. Co ważne, wysokość zasiłku nie zależy od dochodu ani sytuacji majątkowej, dlatego mogą go otrzymywać zarówno osoby pracujące, jak i nieaktywne zawodowo.
Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 2024 roku, zasiłek pielęgnacyjny pobiera rocznie około 900–950 tysięcy osób. Największą grupę stanowią seniorzy po 75. roku życia, bo aż około 60 proc. wszystkich świadczeniobiorców. Kolejne 30 proc. to osoby dorosłe ze znacznym stopniem niepełnosprawności, a ok. 10 proc. to dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności.
W samym 2024 roku na wypłatę zasiłków pielęgnacyjnych przeznaczono z budżetu ponad 2 miliardy złotych, co pokazuje skalę znaczenia tego świadczenia w polskim systemie wsparcia społecznego.
Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?
Wysokość świadczenia w 2025 roku to 215,84 zł miesięcznie. Kwota ta obowiązuje od listopada 2019 roku i do dziś nie została zwaloryzowana. Ostatnia podwyżka wyniosła zaledwie 62,84 zł i miała miejsce ponad pięć lat temu.
Dla porównania:
Rok | Wysokość świadczenia |
|---|---|
2006–2012 | 153 zł |
2013–2018 | 153 zł |
od 1.11.2019 r. | 215,84 zł |
2025 | 215,84 zł |
Eksperci zwracają uwagę, że brak systemowej waloryzacji powoduje, iż świadczenie z roku na rok realnie traci na wartości. Przy rosnących kosztach życia 215 zł nie wystarcza nawet na podstawowe wydatki związane z opieką.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
Świadczenie adresowane jest do czterech głównych grup. Po pierwsze, zasiłek mogą otrzymać wszyscy seniorzy, którzy ukończyli 75 lat. W tym przypadku nie trzeba nawet przedstawiać orzeczenia o niepełnosprawności. Po drugie, uprawnione są dzieci do 16. roku życia, jeżeli mają orzeczenie o niepełnosprawności.
Prawo obejmuje także osoby dorosłe ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Wreszcie, świadczenie mogą dostać także osoby z umiarkowanym stopniem, pod warunkiem że ich niepełnosprawność pojawiła się przed ukończeniem 21 lat.
Nie wszyscy jednak mogą liczyć na pieniądze z gminy. Zasiłek nie przysługuje tym, którzy pobierają już dodatek pielęgnacyjny z ZUS lub KRUS, a także osobom przebywającym w domach pomocy społecznej finansowanych w całości z budżetu państwa. Problematyczne są również sytuacje, gdy podobne świadczenie wypłaca zagraniczna instytucja w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE.
Jak i gdzie złożyć wniosek?
Wniosek o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego należy złożyć w Miejskim lub Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej, właściwym dla miejsca zamieszkania. Można to zrobić osobiście, przez internet (portal Emp@tia lub ePUAP), a także za pośrednictwem pełnomocnika.
Do wniosku trzeba dołączyć podstawowe dokumenty:
- dowód osobisty,
- orzeczenie o niepełnosprawności (o ile jest wymagane),
- w przypadku dzieci także odpis aktu urodzenia.
Należy podać numer konta bankowego, jeśli świadczenie ma być przelewane.
Decyzja w sprawie przyznania świadczenia wydawana jest najczęściej w ciągu 30 dni. Wypłata odbywa się co miesiąc, na konto lub w kasie ośrodka pomocy społecznej.
Dlaczego kwota nie rośnie?
Choć od lat pojawiają się apele o podwyżkę, rząd nie zdecydował się na zmianę. Ministerstwo tłumaczy, że każda podwyżka o 100 zł oznaczałaby dodatkowy koszt dla budżetu w wysokości około 1,2 miliarda złotych rocznie. Co więcej, przepisy przewidują, że wysokość zasiłku jest weryfikowana co trzy lata, a nie waloryzowana automatycznie. Kolejna taka weryfikacja zaplanowana jest dopiero na 2027 rok.
Kwot tych świadczeń nie zwiększano od dłuższego czasu, wobec czego dziś nie odpowiadają one już potrzebom – podkreślił Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Ministerstwa Rodziny z 29 czerwca 2023 r.
Eksperci organizacji senioralnych dodają, że w praktyce 215 zł miesięcznie nie pokrywa nawet symbolicznej części kosztów rehabilitacji czy leków, dlatego brak waloryzacji pogłębia poczucie niesprawiedliwości wśród opiekunów i osób starszych.
Jakie są alternatywy?
Osoby niesamodzielne mogą liczyć także na inne formy wsparcia. Popularnym świadczeniem jest dodatek pielęgnacyjny wypłacany przez ZUS i KRUS – obecnie 348,30 zł miesięcznie. Istnieje również świadczenie pielęgnacyjne dla opiekunów rezygnujących z pracy, które w 2025 roku wynosi 3287 zł. Od niedawna funkcjonuje też świadczenie wspierające, przyznawane dorosłym osobom z niepełnosprawnością w zależności od poziomu potrzeby wsparcia.
Podsumowanie
Zasiłek pielęgnacyjny w nadchodzącym 2026 roku pozostanie na poziomie 215,84 zł miesięcznie. Mogą go otrzymać seniorzy powyżej 75 lat, osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, dzieci z niepełnosprawnością oraz osoby z umiarkowanym stopniem. Choć kwota świadczenia nie zmienia się od 2019 roku i w praktyce traci na wartości, wciąż pobiera go blisko milion Polaków. To dowód, że mimo niskiej wartości finansowej świadczenie pełni ważną funkcję w systemie wsparcia.