Mniej znany zasiłek z ZUS w wysokości 522,33 zł jest dostępny dla wąskiego grona osób starszych. Aby go otrzymać, konieczne jest spełnienie z góry określonych warunków. Jakich konkretnie? Oto szczegóły.
- Specjalne świadczenie z ZUS dla inwalidów wojennych
- Kto może otrzymać podwyższony dodatek pielęgnacyjny?
- Kluczowe warunki otrzymania świadczenia
- Definicja inwalidy wojennego
- Jak ubiegać się o wyższy dodatek pielęgnacyjny?
- Podwyższony dodatek pielęgnacyjny. Ścieżki odwoławcze w przypadku odmowy
- Charakter netto dodatku pielęgnacyjnego
- Podwyższony dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego - podsumowanie kluczowych informacji
Specjalne świadczenie z ZUS dla inwalidów wojennych
ZUS wypłaca nietypowe i stosunkowo mało nagłaśniane wsparcie finansowe w wysokości 522,33 zł w kwocie netto miesięcznie. Choć jest to wyższa stawka niż standardowy dodatek pielęgnacyjny, który od marca 2025 roku wynosi 348,22 zł, statystyki Ministerstwa Obrony Narodowej wskazują na sukcesywne zmniejszanie się liczby uprawnionych osób każdego roku. Pomimo tego, że świadczenie to jest zarezerwowane wyłącznie dla określonej grupy beneficjentów, wiele kwalifikujących się osób wciąż nie jest świadomych możliwości jego otrzymania.
Kto może otrzymać podwyższony dodatek pielęgnacyjny?
Wspomniane podwyższone świadczenie pielęgnacyjne dedykowane jest wyłącznie inwalidom wojennym. Do tej kategorii zaliczają się między innymi żołnierze biorący udział w II wojnie światowej oraz te osoby, które doznały trwałego uszczerbku na zdrowiu w trakcie pełnienia czynnej służby wojskowej. Należy podkreślić, że pomimo wypłaty przez ZUS, dodatek ten nie jest przyznawany w sposób automatyczny.
Kluczowe warunki otrzymania świadczenia
Aby uzyskać prawo do tego podwyższonego świadczenia, konieczne jest jednoczesne spełnienie dwóch zasadniczych kryteriów:
- Posiadanie formalnego statusu inwalidy wojennego.
- Uzyskanie aktualnego orzeczenia lekarza orzecznika ZUS potwierdzającego, że dana osoba jest całkowicie niezdolna do pracy oraz całkowicie niezdolna do samodzielnej egzystencji.
Definicja inwalidy wojennego
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, inwalidą wojennym uznaje się przede wszystkim żołnierza, który stracił zdolność do pracy na skutek działań wojennych lub działań o charakterze wojennym. Obejmuje to służbę w Wojsku Polskim w czasie wojny 1939-1945, służbę w polskich formacjach działających przy armiach sojuszniczych, aktywną działalność w ruchu oporu, a także udział w walkach przeciwko UPA czy grupom Wehrwolfu. Status ten przysługuje również polskim obywatelom, którzy odnieśli uszczerbek na zdrowiu w trakcie służby w Armii ZSRR lub armiach sojuszniczych w okresie wojny. Ponadto, inwalidą wojennym jest także Polak, który stał się niezdolny do pracy w wyniku zranienia lub kontuzji związanej z obroną Poczty Gdańskiej, walkami o Cytadelę Poznańską, służbą w wojskowych oddziałach ludowych w Hiszpanii, a także udziałem w powstaniu wielkopolskim lub powstaniach śląskich. Istotnym rozróżnieniem jest status inwalidy wojskowego, który dotyczy żołnierza, który zachorował lub uległ wypadkowi podczas służby wojskowej w czasie pokoju.
Jak ubiegać się o wyższy dodatek pielęgnacyjny?
Inwalidzi wojenni, którzy nie ukończyli jeszcze 75. roku życia, muszą złożyć formalny wniosek w ZUS po uprzednim otrzymaniu orzeczenia ZUS, które stwierdza ich całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji. Dokumenty można złożyć osobiście, za pośrednictwem poczty, przez upoważnionego pełnomocnika lub konsulat. Ważną regułą jest to, że dodatek nie przysługuje osobom, które na stałe przebywają w zakładach opiekuńczo-leczniczych (ZOL) lub pielęgnacyjno-opiekuńczych (ZPO), chyba że ich miesięczny pobyt poza taką placówką trwa minimum dwa tygodnie.
Podwyższony dodatek pielęgnacyjny. Ścieżki odwoławcze w przypadku odmowy
W sytuacji, gdy ZUS podejmie decyzję o odmowie przyznania podwyższonego dodatku pielęgnacyjnego, beneficjent ma prawo skorzystać z dwóch ścieżek odwoławczych. Po pierwsze, od decyzji lekarza orzecznika można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od jej otrzymania. Po drugie, od decyzji samego ZUS przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie 30 dni od daty doręczenia decyzji.
Charakter netto dodatku pielęgnacyjnego
Zarówno podstawowa, jak i podwyższona forma dodatku pielęgnacyjnego to kwoty netto. Świadczenie to nie podlega opodatkowaniu i nie są od niego pobierane składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jest ono wypłacane w całości co miesiąc, zazwyczaj w tym samym terminie co emerytura lub renta.
Podwyższony dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego - podsumowanie kluczowych informacji
Dodatek pielęgnacyjny w podwyższonej wysokości, przeznaczony specjalnie dla inwalidów wojennych, którzy jednocześnie zostali uznani za całkowicie niezdolnych zarówno do pracy, jak i do samodzielnej egzystencji, wynosi obecnie 522,33 zł miesięcznie. Ta kwota obowiązuje od 1 marca 2025 roku i jest corocznie waloryzowana w tych samych terminach co emerytury i renty, a wypłatę dodatku realizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) łącznie ze świadczeniem głównym (emeryturą lub rentą), zachowując standardowe terminy płatności.
Aby otrzymać to świadczenie, konieczne jest spełnienie dwóch głównych warunków: posiadanie oficjalnego statusu inwalidy wojennego oraz uzyskanie aktualnego orzeczenia od lekarza orzecznika ZUS, potwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji. W przeciwieństwie do standardowego dodatku pielęgnacyjnego, który jest przyznawany automatycznie osobom po ukończeniu 75. roku życia, ten szczególny dodatek dla inwalidów wojennych nie jest wypłacany z urzędu i wymaga złożenia formalnego wniosku.
Procedura ubiegania się o ten dodatek polega na wypełnieniu formularza EDP (Wniosek o dodatek pielęgnacyjny), który jest dostępny na stronie internetowej ZUS. Do wniosku należy załączyć zaświadczenie o stanie zdrowia sporządzone na druku OL-9 przez lekarza prowadzącego, przy czym dokument ten musi być wystawiony nie wcześniej niż miesiąc przed datą złożenia wniosku. Gotowy komplet dokumentów można dostarczyć do ZUS na kilka sposobów: osobiście w placówce, za pośrednictwem poczty, przez upoważnionego pełnomocnika, lub elektronicznie, korzystając z Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).