Nowy system naliczania składki zdrowotnej, przyjęty już przez Sejm i Senat, przyniesie realne oszczędności dla 2,5 mln mikroprzedsiębiorców od 2026 roku. Obniżenie składki i uproszczenie zasad rozliczeń to dobra wiadomość dla fryzjerów, szewców, właścicieli małych sklepów i wszystkich prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze. A co z pacjentami?
Sejm i Senat są za przepisami dotyczącymi nowego systemu naliczania składki zdrowotnej, który wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku. Rozwiązanie to przyniesie realne oszczędności dla 2,5 mln mikroprzedsiębiorców w Polsce. Zmiany obejmują m.in. obniżenie składki zdrowotnej oraz wyłączenie dochodów ze sprzedaży środków trwałych z podstawy składkowania. To ogromne ułatwienie dla tysięcy osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze – fryzjerów, szewców, właścicieli małych sklepów. Nowe przepisy mają poprawić kondycję finansową najmniejszych firm, umożliwiając im większe inwestycje i rozwój.
Składka zdrowotna w 2026 roku. Dobre wieści dla wielu przedsiębiorców
Ugrupowanie Polska 2050 Szymona Hołowni przekazało w komunikacie prasowym, że zrealizowało swoje kolejne zobowiązania koalicyjne. Sejm przyjął przepisy w wyniku których od 2026 roku wprowadzony zostanie nowy system naliczania składki zdrowotnej, który przyniesie realne oszczędności 2,5 mln grupie przedsiębiorców. To prawdziwa ulga dla mikrofirm – dla szewców, fryzjerów, małych sklepików i tysięcy osób prowadzących jednoosobową działalność.
W dniu 1 stycznia bieżącego roku wprowadzone zostały przepisy obniżające składkę zdrowotną wprowadzoną na mocy tzw. Polskiego Ładu. Przyjęte mechanizmy przyczyniły się m.in. do usunięcia z podstawy oskładkowania dochodów z tytułu sprzedaży środków trwałych oraz obniżenie składki zdrowotnej do poziomu 9% z 75% minimalnego wynagrodzenia. Jak wskazuje Polska 2050 - powyższe zmiany były pierwszym krokiem wprowadzającym udogodnienia dla mikroprzedsiębiorców.
Jak zmienia się składka zdrowotna?
4 kwietnia 2025 roku Sejm przyjął rozwiązania poszerzające wsparcie dla przedsiębiorców od 1 stycznia 2026 roku. Wprowadza ono dwuelementową podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców - do pewnego poziomu będzie ona ryczałtowa, a od nadwyżki dochodów będzie procentowa. Część zryczałtowana składki będzie wynosić 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Druga część będzie obliczana od nadwyżki dochodów powyżej 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia u przedsiębiorców rozliczających się skalą podatkową lub podatkiem liniowym (stawka 4,9 proc.).
W przypadku przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem druga część składki będzie naliczana od nadwyżki przychodów powyżej 3-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (stawka 3,5 proc.). Ponadto, obniżenie składki do 9 proc. z 75 proc. minimalnego wynagrodzenia (obecnie jest 9 proc. minimalnego wynagrodzenia) dla przedsiębiorców opłacających podatek w formie karty podatkowej. Ustawa uchyla możliwość rozliczenia zapłaconych składek zdrowotnych w podatku dochodowym.
Tabele: Składka zdrowotna od 2026 roku, przy różnych formach opodatkowania
Na zmianach skorzysta 2,5 mln mikroprzedsiębiorców!
Wprowadzone rozwiązanie, wesprze miliony mikroprzedsiębiorców, pozwalając im zabezpieczyć dodatkowe środki na rozwój prowadzonych przez nich firm. Polska 2050 Szymona Hołowni jako jedyna formacja polityczna w koalicji aktywnie pracowała nad procedowaniem i przyjęciem zaakceptowanych w toku dzisiejszych głosowań sejmowych zmian.
Nowe przepisy nie zmieniają wysokości składki zdrowotnej płaconej przez pracowników na etacie i nadal będzie to 9 proc. Nie będzie też zmian, jeśli chodzi o składkę w przypadku świadczeń emertytalnych - dalej będzie to 9 proc.
Czy reforma składki zdrowotnej to dobry kompromis? Kto zyska najwięcej?
Reforma składki zdrowotnej to dobry kompromis - ocenił Przemysław Pruszyński z Konfederacji Lewiatan. Dodał, że najmniejsze firmy zaoszczędzą dzięki niej około 300 zł miesięcznie. Zmiana, która ma kosztować 4,6 mld zł, wejdzie w życie od początku 2026 r. Według resortu finansów na reformie ma skorzystać ok. 2,5 mln przedsiębiorców.
"Bardzo dobrze się stało, że w końcu nasza klasa polityczna porozumiała się i ta obniżka składki zdrowotnej została przegłosowana. Oczywiście nie jest to obniżka dokładnie taka, na jaką przedsiębiorcy liczyli, bo liczyli na więcej. Natomiast biorąc pod uwagę obecną sytuację budżetu państwa, konieczność wniesienia innych krytycznych wydatków, wydaje mi się, że to jest dobry kompromis" - ocenił Przemysław Pruszyński.
Przedstawiciel Konfederacji Lewiatan zauważył, że w przypadku braku reformy najniższa składka zdrowotna wzrosłaby od przyszłego roku o 100 zł. "Aktualnie mamy taką specjalną regulację, która obniżyła składkę zdrowotną o 25 proc., czyli z około 400 zł na około 300 zł w 2025 roku i bez przedłużenia tej obniżki, składka w przyszłym roku wzrosłaby o 100 zł. Więc to było bardzo ważne, żeby to rządzący przegłosowali, żeby nie było sytuacji, że nie dość, że się przedsiębiorcy w ogóle nie doczekają obniżki, to jeszcze w przyszłym roku mieliby podwyżkę" - stwierdził
W jego ocenie największe korzyści odniosą przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych, których roczne dochody nie przekraczają 120 tys. zł rocznie. "Te zmiany na pewno nie będą dobrze przyjęte przez przedsiębiorców, którzy są na ryczałcie i mają wysokie przychody, ponieważ tutaj zmiana będzie dla nich największa" - powiedział.
"Jeżeli masz przychód powyżej trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznie, czyli w okolicach 24 tys. zł, to od nadwyżki będzie trzeba płacić dodatkową składkę 3,5 proc. od przychodów. Więc ryczałtowcy z wysokimi przychodami nie skorzystają na zmianie. Pozostali jak najbardziej" - powiedział Pruszyński.
Obniżka składki zdrowotnej to fatalna wiadomość dla pacjentów
"Obniżka składki zdrowotnej w obecnej sytuacji to fatalna wiadomość dla systemu, przede wszystkim dla pacjentów. Nie wyobrażam sobie, by za tą zmianą mogła zagłosować minister zdrowia, dlatego ucieszyłem się z publicznej deklaracji Izabeli Leszczyny, że nie poprze tego projektu" - powiedział adw. Mariusz Trojanowski, prezes zarządu Powiatowego Szpitala Sp. z o.o. w Aleksandrowie Kujawskim, członek zarządu Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych.
Mariusz Trojanowski zaznaczył, że według wyliczeń OZPSP Narodowy Fundusz Zdrowia będzie potrzebował w lipcu dodatkowych 18 mld zł, aby zrealizować lipcowe podwyżki dla pracowników ochrony zdrowia podyktowane obowiązkiem ustawowym. "Biorąc to pod uwagę, jak również inne bieżące potrzeby finansowe na zapewnienie dostępu do leczenia, należy liczyć się z tym, że w sumie do budżetu NFZ państwo będzie musiało dołożyć w tym roku co najmniej 24 mld zł. Ale na razie nie ma żadnych gwarancji prawnych na zrealizowanie tego" - podkreślił rozmówca. W ocenie Trojanowskiego "taki stan rzeczy oznacza całkowity brak konsekwencji polityków".
Poprawka do ustawy o obniżeniu składki zdrowotnej, podczas prac w Senacie
Szef klubu PiS Mariusz Błaszczak podczas konferencji prasowej 7 kwietnia br. powiedział, że obniżenie składki zdrowotnej spowoduje zwiększenie dziury budżetowej w NFZ o 6 mld zł. "Do 20-miliardowej dziury, jaka jest dziś, trzeba doliczyć kolejne 6 mld zł" - mówił.
Polityk poinformował, że klub PiS przygotował projekt sejmowej uchwały, w której wyraża sprzeciw wobec prywatyzacji służby zdrowia. "Po drugie klub PiS w Senacie, przygotował poprawkę do ustawy o finansowaniu służby zdrowia, a więc poprawkę, która w naszym przekonaniu spowoduje, że dziura budżetowa, te 6 mld zł, o które wzrasta, będzie wypełnione pieniędzmi pochodzącymi z dwóch źródeł. Z rezerwy, która jest przeznaczana na finansowanie neo-mediów publicznych, czyli TVP w likwidacji i Polskiego Radia w likwidacji oraz z drugiego źródła dotyczącego odebrania programu 800plus dla tych rodzin ukraińskich, które nie pracują w Polsce, które w Polsce nie płacą podatków i których dzieci nie chodzą do polskich szkół" - zapowiedział Błaszczak. Dodał, że tę poprawkę złożą senatorowie PiS podczas prac nad ustawą.
Ubytek w składce zdrowotnej zostanie pokryty w całości z budżetu. NFZ dostanie pieniądze
Obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców nie odbędzie się kosztem NFZ, brakujące ok. 5 mld zł zostaną pokryte z budżetu na 2026 r. - zapewnił minister finansów Andrzej Domański. Wyraził przekonanie, że zmiany zostaną podpisane przez prezydenta i wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.
"Chcę powiedzieć bardzo wyraźnie - mówiliśmy już o tym wielokrotnie - że to rozwiązanie nie odbędzie się kosztem NFZ-u" - poinformował. "Ten ubytek w składce zdrowotnej to będzie około 5 mld zł, zostanie pokryty w całości z budżetu" - dodał. Doprecyzował, że chodzi o budżet państwa na 2026 r. i zapewnił, że "te pieniądze na pewno się znajdą".
Czy prezydent podpisze nowelę ustawy obniżającą składkę zdrowotną? Najważniejsze jest bezpieczeństwo obywateli
Natomiast Szefowa Kancelarii Prezydenta Małgorzata Paprocka została w radiu TOK FM zapytana, czy prezydent Andrzej Duda podpisze przegłosowaną przez Sejm ustawę nowelizację obniżającą składkę zdrowotną. "Trudno mi przewidzieć, nie mam takiej wiedzy, czy będą jakieś istotne zmiany na etapie postępowania w Senacie. Już wpływa spora liczba korespondencji w tej sprawie do kancelarii, ale trudno mi dzisiaj powiedzieć, jaka będzie decyzja pana prezydenta" - powiedziała Paprocka 7 kwietnia br.
Jak wskazała, kształt ustaw jest oceniany przez prezydenta w jej ostatecznej formie. Potwierdziła jednak, że "już wpływają - chociażby z lewej strony sceny politycznej - również wnioski o zawetowanie tej ustawy". "Więc na pewno wszystkie takie głosy będą przez prezydenta analizowane" - dodała. "Bez wątpienia najistotniejsze jest bezpieczeństwo zdrowotne obywateli" - podkreśliła minister.
Zmiany w składce zdrowotnej: Solidarność protestuje i apeluje o odrzucenie ustawy
Prezydium Rady Krajowego Sekretariatu Ochrony Zdrowia NSZZ „Solidarność” wyraziło stanowczy sprzeciw wobec uchwaleniu przez Sejm zmian w wysokości odprowadzanych składek na ubezpieczenia zdrowotne przez przedsiębiorców. "Wprowadzenie korzystnych preferencji dla przedsiębiorców jest nieuzasadnionych preferowaniem części podatników i antagonizowaniem pracowników i pracodawców przez rząd i parlament" – stwierdzili związkowcy z Krajowego Sekretariatu Ochrony Zdrowia NSZZ „Solidarność”.
Dodali przy tym, że zmiany w składce zdrowotnej są nie tylko łamaniem konstytucyjnej równości obywateli wobec prawa, ale także spowodują, że do NFZ nie wpłynie ponad 4,7 mld złotych. "Spadek dochodów może być wyższy wobec dużej deklaratywności przechodzenia na jednoosobową działalność gospodarczą" – podkreślili. Krajowy Sekretariat Ochrony Zdrowia NSZZ „S” rozważa możliwość zwrócenia się do prezydenta Andrzeja Dudy z apelem o nie składanie podpisu pod tą ustawą.
Nowy system składki zdrowotnej – korzyści i wyzwania
Nowelizacja przepisów dotyczących składki zdrowotnej to krok, który może realnie poprawić sytuację finansową aż 2,5 miliona mikroprzedsiębiorców. Uproszczenie zasad oraz zróżnicowanie zasad w zależności od formy opodatkowania to rozwiązania długo oczekiwane przez osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Dzięki nowym regulacjom mali przedsiębiorcy mogą liczyć na oszczędności rzędu kilkuset złotych miesięcznie, co przełoży się na większą swobodę inwestycyjną i stabilność finansową.
Z drugiej strony pojawiają się uzasadnione obawy o kondycję systemu opieki zdrowotnej. Obniżenie składek oznacza zmniejszenie wpływów do NFZ, który już teraz boryka się z poważnymi brakami finansowymi. Eksperci alarmują, że luka w budżecie może sięgnąć nawet 24 miliardów złotych, co zagrozi płynności realizacji świadczeń zdrowotnych i wypłat podwyżek dla personelu medycznego. Reforma przynosi więc istotne korzyści dla sektora MŚP, ale jej skutki dla pacjentów i całego systemu zdrowia publicznego mogą okazać się kosztowne, jeśli nie zostaną zrównoważone dodatkowymi źródłami finansowania.
Reforma składki zdrowotnej a zmiana formy rozliczeń
W związku ze zmianami w składce zdrowotnej w 2026 r. przedsiębiorcy będą musieli na nowo przeliczyć, co się im bardziej opłaca. Część ryczałtowców przejdzie na skalę albo liniowy PIT. Pracowników może kusić samozatrudnienie - informuje "Rzeczpospolita".
Zmiany mają obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Ale eksperci i przedsiębiorcy już teraz zastanawiają się, jak wpłyną na rozliczenia. Wysokość składki zdrowotnej jest bowiem jednym z podstawowych czynników branych pod uwagę przy decyzji o formie opodatkowania. Przedsiębiorcy będą więc musieli na nowo policzyć, co jest dla nich najbardziej opłacalne - czytamy.
"Rz" dodaje, że według najnowszych danych Ministerstwa Finansów najwięcej firm - 1 540 217 - jest na skali. Podatek liniowy w 2025 r. wybrało 632 357 przedsiębiorców. Ryczałtowców jest 1 185 459. Natomiast na karcie podatkowej mamy 59 266 przedsiębiorców (odnośnie do kartowiczów Ministerstwo Finansów zastrzegło, że dane mogą się zmienić, bo w urzędach skarbowych są wydawane decyzje dotyczące tej formy opodatkowania).
"W ostatnich latach przybywa systematycznie ryczałtowców. Po Polskim Ładzie wielu przedsiębiorców wybrało taką formę opodatkowania właśnie ze względu na składkę zdrowotną. W 2026 r. część z nich może przejść na skalę albo PIT liniowy" - wskazał, cytowany na łamach dziennika, doradca podatkowy w inFakt Piotr Juszczyk.
Jak wyjaśnia dziennik, 131 tys. ryczałtowców ma stracić na reformie. Będą to ci, którzy mają powyżej około 55 tys. zł przychodu miesięcznie. Przykładowo przy miesięcznym przychodzie w wysokości 80 tys. zł składka wyniesie co miesiąc prawie 800 zł więcej niż teraz. Natomiast przy 500 tys. zł przychodu ryczałtowiec zapłaci o ponad 15,5 tys. zł więcej składki niż obecnie.
"Tak duża podwyżka składki może skłonić przedsiębiorców do odejścia od ryczałtu. Zmiany uderzą zwłaszcza w branżę handlową i budowlaną" - powiedział "Rz" doradca podatkowy w kancelarii GTA Grzegorz Gębka.